W ubiegłym tygodniu Sejm przyjął zmiany dotyczące opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Jeżeli nowe przepisy wejdą w życie w 2026 roku spowodują dysproporcje między wysokością składki zdrowotnej między pracownikami na umowie o pracę a współpracownikami pracującymi na zasadach B2B. Jak zmiany wpłyną na sytuację pracowników i przedsiębiorców? Ile więcej będą płacić pracownicy na umowie o pracę? - wyjaśniamy.
Zmiany w składce zdrowotnej mają objąć osoby prowadzące działalność gospodarczą na:
- skali podatkowej,
- podatku liniowym,
- ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych,
- karcie podatkowej.
Ustawodawca nie zdecydował się na preferencje dla pracowników czy emerytów.
Nowe zasady opłacania składki zdrowotnej do 2026 roku
Zmienione zasady opłacania składki zdrowotnej mają w 2026 roku spowodować, że przedsiębiorcy będą opłacać stałą część składki zdrowotnej 9% z 75% wynagrodzenia minimalnego obowiązującego pierwszego dnia roku kalendarzowego. W 2025 roku byłoby to 314,96zł. Taka składka będzie dotyczyć każdej osoby prowadzącej działalność, osób współpracujących, podatników opłacających podatek na zasadach karty podatkowej. [potykacz_pit_2]
Ponadto dla podatku wg skali i podatku liniowego część zmienna składki liczona będzie jako 4,9% od różnicy między osiągniętym dochodem w danym roku a 1,5 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. W czwartym kwartale 2024 roku wynagrodzenie to wynosiło 8549,18, zatem dodatkowa część składki byłaby liczona od nadwyżki ponad 1,5 × 8549,18 zł, czyli ponad kwotę 12823,77zł.
Zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców od 2026 roku [wyliczenia] - PIT.pl
Zmiany dla podatników na ryczałcie
W przypadku podatników opłacających ryczałt część zmienna składki liczona będzie jako 3,5% od różnicy między osiągniętym dochodem w danym roku a trzykrotnością przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Może to sprawić, że dla wielu przedsiębiorców ryczałt przestanie być opłacalną formą rozliczenia z fiskusem.
Dodatkowo przedsiębiorcy nie będą już mieć możliwości odliczenia od podatku zapłaconej składki zdrowotnej oraz nie będzie możliwości zaliczenia jej do kosztów w przypadku opłacania podatku liniowego.
Źródło: Shutterstock
Wysokość składki zdrowotnej przedsiębiorcy a pracownicy
Nowe zasady opłacania składki zdrowotnej będą powodować spore różnice między pracownikiem zatrudnionym na umowę o pracę a przedsiębiorcą. Poniżej w tabeli przykładowe wyliczenia dotyczące wysokości składki zdrowotnej w zależności od formy opodatkowania oraz zatrudnienia:
Dochód / przychód brutto | JDG – skala / liniowy | JDG – ryczałt | Pracownik (etat) | Różnica (przedsiębiorca a pracownik) |
5 000 zł | 315 zł | 315 zł | 450 zł | −135 zł |
8 000 zł | 315 zł | 315 zł | 720 zł | −405 zł |
10 000 zł | 315 zł | 315 zł | 900 zł | −585 zł |
12 000 zł | 315 zł | 315 zł | 1 080 zł | −765 zł |
14 000 zł | 387 zł | 315 zł | 1 260 zł | −873 zł (skala/liniowy) |
20 000 zł | 680 zł | 315 zł | 1 800 zł | −1 120 zł |
30 000 zł | 1 120 zł | 525 zł | 2 700 zł | −1 580 zł (skala) |
40 000 zł | 1 708 zł | 875 zł | 3 600 zł | −1 892 zł |
50 000 zł | 2 296 zł | 1 225 zł | 4 500 zł | −2 204 zł |
Przedsiębiorca z dochodem 14 000 zł zapłaci tylko 387 zł składki zdrowotnej, podczas gdy pracownik etatowy przy minimalnym wynagrodzeniu (4666 zł) zapłaci 314,96 zł. Dopiero przy przychodzie powyżej 56 000 zł miesięcznie, ryczałtowcy zaczynają płacić więcej niż pracownicy etatowi.
Czy zmiany w składce zdrowotnej mogą spowodować wypychanie pracowników na B2B?
Z uwagi na różnice dotyczące kosztów, rosnące minimalne wynagrodzenie pracodawcy będą mogli zaoszczędzić tysiące złotych miesięcznie, oferując B2B zamiast etatu. Pracownik, który zdecyduje się na zmianę umowy o pracę na B2B będzie mógł uzyskać wyższe wynagrodzenie „na rękę” mimo takich samych kosztów brutto dla firmy. To może prowadzić do nasilenia się zjawiska wypychania pracowników na samozatrudnienie, szczególnie w sektorze IT, marketingu, finansów czy usług profesjonalnych.
Nowe przepisy wprowadzają:
- prostszy i bardziej przewidywalny system składek dla JDG,
- niższe obciążenia niż dla etatowców,
- likwidują możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku
Warto już teraz przemyśleć konsekwencje zmian w składce zdrowotnej, zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Przedsiębiorcy powinni również skonsultować swoją sytuację i sprawdzić, która forma opodatkowania będzie dla nich najlepsza w świetle planowanych zmian.
Praca na własny rachunek – czy to się opłaca? - PIT.pl
Składka zdrowotnaNiski ZUSUmowa o pracęZakładanie firmyFormy zatrudnieniaFormy opodatkowaniaPrzedsiębiorcaHome 1