Ulga mieszkaniowa będzie dostępna tylko dla osób, które nie posiadają domu lub mieszkania. Ta zasada nie będzie obowiązywała w przypadku mieszkań otrzymanych w spadku oraz jednej nieruchomości objętej współwłasnością małżeńską. Jakie inne zmiany czekają podatników?
Już niebawem znacznie zmienią się zasady ulgi mieszkaniowej – preferencji, która umożliwia niepłacenie podatku przy sprzedaży mieszkania przed upływem 5 lat. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Są w nim zawarte propozycje kilkunastu zmian, w tym również zmiany w zasadach tzw. ulgi mieszkaniowej.
Ulga ta polega na zwolnieniu z podatku dochodu ze sprzedaży mieszkania, które zostało nabyte w okresie krótszym niż 5 lat przed sprzedażą. Według obecnych regulacji pieniądze te nie są opodatkowane, jeżeli w ciągu 3 lat zostaną przeznaczone na cele mieszkaniowe. To jednak się zmieni.
Powrót do pierwotnych założeń ulgi
Przytoczmy fragment uzasadnienia do projektu: „zmiany mają na celu powrót do pierwotnych założeń ulgi. Zmiany polegają na wyraźnym wskazaniu, że ulga mieszkaniowa ma zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe podatnika poprzez określone wydatki. Podatnik ponoszący określone wydatki będzie musiał spełniać dodatkowe warunki. Są one w pewnej mierze wzorowane na istniejącej w ustawie o podatku od spadków i darowizn konstrukcji ulgi mieszkaniowej”.
Fot. Khaohom Mali / Shutterstock
Po zmianach „zaspokajać własne potrzeby mieszkaniowe” mają wydatki na nabycie nieruchomości lub praw o charakterze mieszkalnym oraz gruntu pod budowę budynku mieszkalnego. Ważny warunek: podatnik w tym samym czasie nie może być właścicielem lub współwłaścicielem innej nieruchomości lub praw o charakterze mieszkalnym. Tacy właściciele też mogą skorzystać z ulgi, ale pod warunkiem, że przekażą wspomniane nieruchomości lub prawa na rzecz dzieci, wnuków, Skarbu Państwa lub gminy.
Ważne zmiany dla współwłaścicieli
Co do współwłaścicieli – w ich przypadku istotna będzie wielkość udziału we współwłasności. Po zmianach nie spełni warunku korzystania z ulgi mieszkaniowej wydatek poniesiony przez podatnika posiadającego 50 proc. i więcej udziałów we współwłasności nieruchomości lub w prawie o charakterze mieszkalnym.
„W przypadku małżonków projekt zakłada, że udziały we współwłasności małżeńskiej są równe. Z tym, że małżonkowie przy ocenie warunków do realizacji ulgi mieszkaniowej będą mogli nie wliczać jednej nieruchomości albo jednego prawa o charakterze mieszkalnym objętej/objętego wspólnością majątkową małżeńską. Do oceny warunków ulgi mieszkaniowej nie będą brane również pod uwagę nieruchomości oraz prawa o charakterze majątkowym nabyte w drodze spadku” – czytamy w uzasadnieniu.
Podobne rozwiązania mają obowiązywać przy ponoszeniu wydatków na spłatę kredytu, który został wzięty w związku z potrzebami mieszkaniowych podatnika.
Metoda unikania podatku
Ministerstwo finansów planuje także zmiany w opodatkowaniu sprzedaży rzeczy ruchomych, które zgodnie z umową leasingu zostały przez przedsiębiorcę wykupione do majątku prywatnego, a następnie przekazane w ramach darowizny najbliższej rodzinie. W uzasadnieniu projektu czytamy, że sprzedaż takiego przedmiotu przez członka najbliższej rodziny tuż po upływie 6 miesięcy od dnia nabycia – kiedy już nie jest opodatkowana – stanowi zdaniem resortu finansów unikania podatku.
„Zmiana uszczelniająca w tym przypadku polega na wprowadzeniu przepisu (…) wydłużającego z 6 miesięcy do 3 lat okres, w którym sprzedaż takiej rzeczy przez najbliższą rodzinę (lub inną osobę, jeśli nabycie korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn), spowoduje obowiązek rozliczenia podatku PIT z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy” – przewiduje projekt.
Resort ma w planach także uniemożliwienie podatnikom zmiany wysokości podatku poprzez wsteczne zmiany stawek amortyzacji. W rezultacie „podatnicy nie będą mieć możliwości obniżenia lub podwyższenia stawki amortyzacyjnej (stosowanej w danym roku podatkowym) po upływie terminu złożenia zeznania rocznego i zapłaty należnego podatku za ten rok”. Analogiczne modyfikacje planowane są w ustawie CIT.
Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r.