Na jaką pomoc Rzecznika MŚP może liczyć przedsiębiorca? Sprawozdanie z działalności w 2021 r.

W 2021 r. roku Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców prowadziło ponad 7800 spraw w interesie przedsiębiorców. To o ponad 26% więcej w porównaniu do roku poprzedniego – wynika z raportu „Sprawozdanie z działalności Rzecznika MŚP w 2021 r.”. Większość interwencji dotyczyła spraw z zakresu prawa administracyjnego materialnego, prawa podatkowego i ubezpieczeń społecznych. Rzecznik MŚP wstępował również do licznych postępowań dotyczących subwencji w ramach Tarcz Finansowych PFR i Tarcz Antykryzysowych. Jego działania wpłynęły również na regionalne Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne, kształtując ich praktykę w zakresie umarzania postępowań wobec przedsiębiorców prowadzących restauracje, siłownie i kluby fitness w okresie lockdownu.

W przypadkach, gdy sprawy badał wymiar sprawiedliwości, sądy w orzeczeniach podzielały stanowisko Rzecznika MŚP, że nie mogą być nakładane kary pieniężne na podstawie legislacji, która nie spełnia standardów konstytucyjnych.

Źródło:  FORUM

Z opublikowanego raportu wynika, że Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców prowadził 7835 spraw (wzrost o ponad 26% w stosunku do 2020 roku). Liczba korespondencji, która wpłynęła, wynosiła 16693 (wzrost o 12%). Wpłynęło 4384 wnioski legislacyjne (wzrost o 30% w stosunku do 2020 roku), a wniosków interwencyjno-procesowych wpłynęło 3303 (wzrost o ponad 16% w porównaniu do roku 2020).

– Sprawy, z którymi zwracali się przedsiębiorcy, świadczą o ważnej roli, jaką w działalności biznesu pełni Rzecznik MŚP. Nie każdą firmę stać na dział prawny, czy nawet prawnika. Moje Biuro skutecznie wypełnia tę lukę, reprezentując przedsiębiorców w sporach z organami administracji publicznej takimi jak sądy administracyjne, urzędy skarbowe, czy ZUS, jak również opiniując projekty ustaw czy rozporządzeń. Bardzo dużo spraw udało się załatwić pozytywnie. Liczę, że ustawowe umocowanie Rzecznika MŚP będzie jeszcze silniejsze, tak by mógł wstępować także do procesów cywilnych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Widać, że jest zapotrzebowanie na pracę Rzecznika MŚP – powiedział Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, komentując sprawozdanie z działalności za 2021 rok, jednocześnie wskazując, że w komentowanym okresie wpływało ok. 320 różnej korespondencji tygodniowo.

Równolegle do reprezentowania przedsiębiorców, Rzecznik MŚP stoi na straży przestrzegania zasad Konstytucji Biznesu, wpływając na kształtowanie systemu prawnego umożliwiającego swobodne prowadzenie działalności gospodarczej. Działalność przejawiała się poprzez:

• Opiniowanie proponowanych zmian podatkowych wprowadzonych w ramach programu „Polski Ład”, interwencje u Ministra Finansów w sprawie zachowania konstrukcji podatku liniowego, a także zbiórka podpisów pod petycją w tej sprawie, którą poparło ponad 55 tysięcy przedsiębiorców. Efektem rozmów z MF w tej sprawie było obniżenie składki zdrowotnej dla „liniowców’ z 9 do 4,9 %.
• Sporządzenie raportu dotyczącego problematyki stosowania przez organy podatkowe przepisów o zawieszeniu przedawnienia z uwagi na wszczęcie postępowania karnego skarbowego oraz złożenie wniosku o rozstrzygnięcie poprzez podjęcie uchwały w składzie
  7 sędziów NSA w przedmiocie tego, czy sądy administracyjne są uprawnione do oceny zasadności wszczęcia postępowania karnego skarbowego dokonanego jedynie w celu osiągniecia skutku w postaci nierozpoczęcia albo zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Skutkowało to wydaniem uchwały w składzie 7 sędziów NSA
  z dnia 24 maja 2021 r. I FPS 1/21 w której NSA wskazał, że sądy administracyjne pierwszej instancji mają obowiązek badać, czy proceduralna czynność wszczęcia postępowania karnego skarbowego w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe nie została wykorzystana tylko w celu nierozpoczęcia lub zawieszenia biegu terminu przedawnienia.
• Sporządzenie raportu farmaceutycznego, w którym opisano główne problemy stosowania prawa farmaceutycznego, z którymi do Rzecznika zgłaszali się przedsiębiorcy prowadzący apteki;
• Sporządzenie raportu dotyczącego barier i utrudnień w zakresie naboru na dotacje na kapitał obrotowy;
• Opiniowanie i zgłaszanie postulatów dotyczących projektów ustaw mających wpływ na sektor MŚP (m. in. Kodeks dobrych praktyk dla rynku franczyzy);
• Kierowanie wniosków z pytaniami do NSA o wydanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, które stanowią oficjalną wykładnię przepisów prawa (dotyczące m.in. instrumentalnego wszczynania postępowań karnych skarbowych, zasad opodatkowania obiektów budowlanych podatkiem od nieruchomości);
• Kierowanie wniosków o wydanie objaśnień prawnych (m in. do Premiera RP o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie „ustawy o dobrym Samarytaninie” i do Ministra Zdrowia w zakresie stosowania tzw. opłaty cukrowej)

W 2021 roku Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców interweniował w licznych sprawach związanych z obostrzeniami wprowadzonymi na czas pandemii koronawirusa. Wykorzystując swoje uprawnienia, doprowadził m.in. do natychmiastowego wstrzymania wykonania decyzji, a następnie umorzenia kary w wysokości 30 tys. złotych dla restauratora z Łukowa. Analogiczny finał miała sprawa przedsiębiorcy prowadzącego siłownię w Poznaniu, któremu sanepid musiał zwrócić karę w wysokości 10 tys. złotych.

Ze względu na literalną wykładnię przepisów, urzędy, rozpatrując wnioski przedsiębiorców o wsparcie w ramach tarcz antykryzysowych, uzależniały przyznanie pomocy od tzw. wiodącego numeru PKD,
a nie od faktycznie wykonywanej działalności gospodarczej. Zdaniem Rzecznika MŚP było to wypaczenie celów ustawy, co podkreślał, odnosząc się także do negatywnych skutków obostrzeń pandemicznych, oraz apelował o przyspieszanie ich znoszenia.

Działalność legislacyjna Rzecznika MŚP doprowadziła do podpisania ustawy przez Prezydenta RP ułatwiającej zatrudnianie cudzoziemców spoza Unii Europejskiej. Z kolei liczne wystąpienia i konsultacje z przedsiębiorcami m.in. w sprawie ochrony miejsc pracy w przedsiębiorstwach pod zarządem sukcesyjnym, czy badania trzeźwości pracownika w miejscu pracy, dały początek działaniom legislacyjnym kształtującym system prawny.

Rzecznik MŚP wstąpił także do dwóch postępowań toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Dotyczyły one stosowania obniżonej stawki VAT wobec podatnika, sprzedającego na wynos produkty gastronomiczne i mechanizmu stosowania opodatkowania wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów. W obu przypadkach TSUE w znacznej części podzielił wolnorynkową argumentację Rzecznika MŚP.

Przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców działa Rada Przedsiębiorców, której głównym zadaniem jest opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących interesów przedsiębiorców, wystąpienia z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, opiniowanie stanu przestrzegania praw przedsiębiorców, a także prowadzenie działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie związanym z wykonywaniem działalności gospodarczej na terytorium Polski. W skład Rady Przedsiębiorców na dzień 31 grudnia 2021 r. wchodziło 341 organizacji. W 2021 roku odbyło się 10 posiedzeń Rady Przedsiębiorców i 160 konsultacji merytorycznych z przedsiębiorcami.

Sprawozdanie z działalności Rzecznika MŚP obejmuje okres od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.

Pełne sprawozdanie za 2021 rok

Prezentacja

Tarcza finansowa PFRKoronawirus w Polsce