Uproszczona restrukturyzacja ma zostać na stałe
Gazeta PodatkowaOd 24 czerwca 2020 r. dłużnicy mogą wdrażać uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne na mocy tarczy 4.0. Głównym celem wprowadzenia tego postępowania jest uniknięcie upadłości przedsiębiorców, którzy przechodzą przez trudny okres. Stanowi ono rozwiązanie tymczasowe. Może być wdrożone do 30 czerwca 2021 r. Trwają jednak prace legislacyjne nad wprowadzeniem na stałe do polskiego porządku prawnego rozwiązań dotyczących uproszczonej restrukturyzacji. Według projektu ustawy ma to nastąpić z dniem 1 lipca 2021 r., tj. w dniu, w którym ma ruszyć Krajowy Rejestr Zadłużonych i wdrożona ma być informatyzacja postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych.
Podstawowe reguły
Ustawowa restrukturyzacja skierowana jest do podmiotów zagrożonych niewypłacalnością, tj. takich, których sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie mogą stać się niewypłacalne. Poza tym z restrukturyzacji może skorzystać także dłużnik niewypłacalny. Niewypłacalność stanowi bowiem przesłankę zarówno do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jak i prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego.
Ustawa Prawo restrukturyzacyjne przewiduje cztery postępowania restrukturyzacyjne. Zalicza się do nich postępowanie: o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, układowe oraz sanacyjne. Kolejność wymienionych postępowań nie jest przypadkowa. Przeznaczone są one dla dłużników w różnej sytuacji. Począwszy od pierwszego, które jest dedykowane dla dłużników, którzy są jeszcze w stanie sami uzgodnić program naprawczy ze swoimi wierzycielami. Kolejne dwa są już przeznaczone dla dłużników potrzebujących udziału sądu w zawieraniu układu. Ostatnie postępowanie jest adresowane do dłużników, dla których jedynym ratunkiem pozostaje skorzystanie z najdalej idących instrumentów naprawy ich przedsiębiorstw określonych przez ustawodawcę jako działania sanacyjne (zob. art. 3 ust. 6 Prawa restrukturyzacyjnego - Dz. U. z 2020 r. poz. 814 ze zm.).
Postępowanie z tarczy 4.0
Na mocy tarczy 4.0 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086 ze zm.) do katalogu omawianych postępowań doszło kolejne, tj. uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne (art. 15-25 tarczy 4.0). Jest to postępowanie prowadzone w oparciu o przepisy ustawy - Prawo restrukturyzacyjne znajdujące zastosowanie do postępowania o zatwierdzenie układu z istotnymi zmianami wynikającymi z przepisów tarczy 4.0.
Ułatwienia z tarczy 4.0
O wdrożeniu uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego decyduje dłużnik przy wsparciu nadzorcy układu. Spełnienie warunków określonych w przepisach umożliwia dłużnikowi dokonanie obwieszczenia o otwarciu postępowania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. To zaś skutkuje ochroną przed wierzycielami, tj. m.in. zawieszeniem wszczętych już postępowań egzekucyjnych dotyczących wierzytelności objętych układem, ewentualnie niemożnością wszczęcia takiego postępowania.
O obwieszczeniu nadzorca układu musi zawiadomić sąd właściwy do rozpoznania wniosku o zatwierdzenie układu w terminie 3 dni od jego dokonania. W omawianym postępowaniu sąd nie wydaje orzeczenia o jego otwarciu. Dzień dokonania obwieszczenia jest dniem otwarcia postępowania o zatwierdzenie układu (zob. art. 16 ust. 1 tarczy 4.0).
Dłużnik ma 4 miesiące na porozumienie się z wierzycielami w celu zawarcia układu i złożenie do sądu wniosku o zatwierdzenie układu. Jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia w MSiG nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu, omawiane postępowanie zostanie umorzone z mocy prawa (art. 20 ust. 1 tarczy 4.0).
Do końca czerwca br.
Ograniczenie udziału sądu w tym postępowaniu jest jednym z powodów popularności tego postępowania. Jest ono chętnie wykorzystywane w praktyce. Co istotne, wdrożenie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego jest możliwe tylko do 30 czerwca 2021 r. Stanowi o tym art. 15 ust. 1 tarczy 4.0. Projektodawcy omawianych regulacji w 2020 r. przyjmowali, że będzie to czas oddziaływania negatywnych skutków ekonomicznych powstałych z powodu szerzenia się epidemii COVID-19. Poza tym, ze względu na prawo europejskie, do tego czasu ma być przygotowana nowelizacja Prawa restukturyzacyjnego, której celem będzie właśnie wprowadzenie rozwiązań odpowiadających instrumentom służącym przeprowadzeniu sprawnej restrukturyzacji (patrz ramka).
Prace legislacyjne nad nową wersją postępowania o zatwierdzenie układu Przepisy mające na celu wprowadzenie na stałe do polskiego porządku prawnego rozwiązań prawnych dotyczących uproszczonej restrukturyzacji ujęte są w projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw. W połowie marca br. projekt ten wpłynął do Sejmu (nr druku sejmowego 1016). Według projektu nowelizacja ta ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2021 r. (stan na dzień oddania Gazety do druku). Zmiany nie polegają na przeniesieniu przepisów o uproszczonym postępowaniu restrukturyzacyjnym z traczy 4.0 do ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Projektowane przepisy mają na celu modyfikację obecnego postępowania o zatwierdzenie układu (por. uwagi w akapicie: Podstawowe reguły). To w ramach tego postępowania nadzorca układu będzie mógł obwieścić o ustaleniu dnia układowego w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (ma on być uruchomiony 1 lipca 2021 r.). Co istotne, dokonanie obwieszczenia skutkować będzie ochroną przed wierzycielami. Odpowiednie zastosowanie mają mieć bowiem art. 356 i art. 312 ustawy - Prawo restrukturyzacyjne. Dzięki temu bez udziału sądu możliwe będzie wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego z ochroną przed wierzycielami. Dopuszczalne to będzie przy spełnieniu określonych warunków, nad czym czuwać ma nadzorca układu. Na odmowę dokonania obwieszczenia dłużnikowi ma przysługiwać skarga do sądu. Analogicznie jak w postępowaniu z traczy 4.0, postępowanie to ma być krótkie. Na złożenie do sądu wniosku o zatwierdzenie układu ma być 4 miesiące od dnia zamieszczenia obwieszczenia. |
autor: Ewelina Mentel-Wyrzychowska
Gazeta Podatkowa nr 25 (1796) z dnia 2021-03-29
Komentarz do ustawy zasiłkowej - część I. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl
Tarcza finansowa PFRKoronawirus w Polsce