Soboń: Już niebawem fiskus rozliczy PIT za przedsiębiorców. Będzie nowe narzędzie dla firm
Jednym z praw pracowniczych jest prawo do ekwiwalentu za urlop. Wysokość ekwiwalentu obliczana jest odrębnie każdego roku, na podstawie tzw. współczynnika urlopowego. Ile wyniesie współczynnik urlopowy w 2023 roku? Kto z niego skorzysta?
Prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop regulują przepisy Kodeksu pracy. Zgodnie z art. 171 § 1 w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.
| Współczynnik urlopowy w 2023 roku |
Z obowiązku wypłaty ekwiwalentu zwolniony jest pracodawca, w przypadku gdy strony umowy o pracę postanawiają o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z pracodawcą (art. 171 § 3 KP).
Źródło: shutterstock
Dla kogo ekwiwalent urlopowy w 2023 roku?
Każdy pracownik zatruniony na podstawie umowy o pracę zyskuje prawo do skorzystania z kilku dni urlopu wypoczynkowego. Urlop ten wynosi od 20 do 26 dni urlopu (w zależności od stażu pracy pracownika). Jeżeli z różnych względów okaże się, że pracownik nie wykorzystał całego urlopu przysługującego mu w danym roku, każdy niewykorzystany dzień urlopowego staje się tzw. urlopem zaległym. W przypadku, gdy dojdzie do rozwiązania stosunku pracy, zaległe dni urlopu wypoczynkowego nie przepadają. Pracodawca, jeżeli ma na to szansę powinien niezwłocznie wysłać pracownika na zaległy urlop, a jeśli nie ma takiej możliwości (np. pracownik powiada zbyt dużą liczbę dni zaległego urlopu) - wypłacić mu tzw. ekwiwalent.
Ważny współczynnik urlopowy 2023
Aby obliczyć przysługujący ekwiwalent należy w pierwszej kolejności ustalić współczynnik urlopowy na dany rok kalendarzowy. Aby to zrobić należy od liczby dni w danym roku kalendarzowym odjąć łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel i świąt oraz dodatkowych dni wolnych od pracy, a następnie wynik podzielić przez 12.
I tak, w 2023 roku współczynnik urlopowy służący do obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wyniesie 20,83. Wynika to z poniższego obliczenia:
[365 – (53 niedziele + 10 dni świątecznych + 52 soboty) ] : 12 = 250 dni : 12 = 20,83 współczynnika urlopowego 2023
Współczynnik ten dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wyniesie:
- dla pracowników zatrudnionych na 1/4 etatu - 5,21
- dla pracowników zatrudnionych na 1/2 etatu - 10,42
- dla pracowników zatrudnionych na 3/4 etatu - 15,62
| Współczynnik urlopowy w 2023 roku | |
|---|---|
| Wymiar czasu pracy | Wysokość współczynnika urlopowego |
| Pracownicy pełnoetatowi | 20,83 |
| Pracownicy na 1/4 etatu | 5,21 |
| Pracownicy na 1/2 etatu | 10,42 |
| Pracownicy na 3/4 etatu | 15,62 |
Źródło: PIT.pl / Opracowanie własne
Obliczanie wysokości ekwiwalentu urlopowego. Instrukcja PIP
Pracownik nie musi martwić się o samodzielne ustalenie przysługującego mu ekwiwalentu. Ekwiwalent ten wylicza i wypłaca pracodawca. Jeżeli jednak chce zrobić to również samodzielnie może skorzystać z instrukcji PiP.
Jak tłumaczy Państwowa Inspekcja Pracy ,,Zasady obliczania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. Nr 2, poz.14, z późn. zm).
Podstawę do obliczenia ekwiwalentu stanowią:
- składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości, w wysokości należnej w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do tego ekwiwalentu,
- wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy to składników przysługujących za okresy nie dłuższe, niż jeden miesiąc) oraz wynagrodzenie zmienne wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy to składników przysługujących za okresy dłuższe niż jeden miesiąc).
W przypadku, gdy w okresie stanowiącym podstawę obliczenia przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie dzieli się przez liczbę dni faktycznie przepracowanych. Wyliczając w ten sposób wynagrodzenie za jeden dzień przepracowany, po czym uzyskany wynik mnoży się przez liczbę dni, jaką by pracownik przepracował, gdyby pracował we wszystkie dni przewidziane zgodnie z obowiązującym do rozkładem czasu pracy (a więc uzupełnia się wynagrodzenie do wysokości, jaką by pracownik otrzymał, gdyby przepracował pełne miesiące).
Jeżeli przez cały okres przyjęty do obliczenia podstawy wymiaru ekwiwalentu lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie, uwzględnia się najbliższe miesiące kalendarzowe.
Jeżeli zatem pracownik przez cały miesiąc przebywał na urlopie lub zwolnieniu chorobowym – przy obliczaniu ekwiwalentu należy uwzględnić kolejny miesiąc, za który przysługiwało mu wynagrodzenie.
Współczynnik (o którym mowa powyżej - red.) stanowiący podstawę do obliczenia ekwiwalentu za jeden dzień urlopu oblicza się corocznie, odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel i świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a otrzymany wynik dzieli się przez 12.
Dzieląc kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obliczoną po zsumowaniu:
- wynagrodzenia określonego w stałej miesięcznej wysokości należnego w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu,
- przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia wypłacanych za okresy jednomiesięczne lub krótsze, obliczonej z 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu,
- przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia przysługujących za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, wypłaconych w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu
przez współczynnik, a następnie dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez 8, otrzymujemy ekwiwalent za jedną godzinę urlopu.
Z kolei mnożąc ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego uzyskujemy kwotę ekwiwalentu za urlop należną pracownikowi.
Z dniem 3 listopada 2009 r. weszły w życie przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 października 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. Nr 174, poz.1353).
Do § 19 rozporządzenia dodano ust. 3, który stanowi, że jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika służącego do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu, ustaloną zgodnie z ust. 2, obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Obecnie przepis wyraźnie przewiduje możliwość proporcjonalnego skorygowania współczynnika do wymiaru czasu pracy danego pracownika.
Dodaj komentarz