Uprawnienia do niektórych niewykorzystanych dni wolnych od pracy przepadają z końcem roku kalendarzowego. Przypominamy, które urlopy warto wykorzystać przed 31 grudnia 2023 r.
Do końca roku niektórzy pracownicy mogą skorzystać jeszcze z dodatkowych dni wolnych, które im przysługują. Niektóre urlopy pojawiły się, dopiero w 2023 roku dlatego warto przypomnieć o nich, tym bardziej że niewykorzystane dni przepadną 31 grudnia 2023 roku.
W ciągu roku osoby zatrudnione na umowę o pracę mają prawo do:
- Urlopu wypoczynkowego
- Urlopu z powodu siły wyższej
- Urlopu opiekuńczego
- 2 dni na opiekę nad dzieckiem
- 4 dni urlopu na żądanie
Nowe urlopy w Kodeksie pracy – niewykorzystane dni przepadają wraz z końcem roku
Od 26 kwietnia 2023 roku do Kodeksu pracy wprowadzono dwa nowe urlopy:
- 2 dni urlopu z powodu działania siły wyższej
- 5 dni urlopu opiekuńczego.
2 dni wolne na zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej – limit 2 dni na cały rok
Urlop z powodu siły wyższej to wolne, które pracownik może wykorzystać na zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem – w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym.
Pracownik może skorzystać ze zwolnienia w przypadku niezbędnej, natychmiastowej obecności gdzie indziej. Za czas zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej zachowuje prawo do 50% wynagrodzenia obliczanego jak pensja za czas urlopu wypoczynkowego.
Trzeba pamiętać, że urlop z powodu siły wyższej nie zastępuje urlopu na żądanie, jest jedynie jego uzupełnieniem. Z tytułu urlopu na żądanie pracownik zachowuje prawo do 100 proc. wynagrodzenia. Wniosek o urlop z powodu siły wyższej pracownik może złożyć w przypadku choroby, wypadku lub innej nagłej konieczności, a pracodawca nie może mu go odmówić. Pracownik może zgodnie z przyjętymi przepisami wnioskować o ten urlop ustnie lub pisemnie, nawet w dniu, w którym wystąpi „siła wyższa”. Urlop ten nie przechodzi na kolejny rok. Niewykorzystany przepadnie, a od stycznia 2024 roku pracownik będzie mógł skorzystać z nowego limitu dni wolnych.
Źródło: Shutterstock
Urlop opiekuńczy – 5 dni bezpłatnego wolnego na opiekę raz w roku
To bezpłatne 5 dni wolne od pracy, które może wykorzystać pracownik, który musi zapewnić opiekę lub wsparcie osobie będącej członkiem rodziny, lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych.
W myśl obowiązujących przepisów, za członka rodziny uważani są: syn, córka, matka, ojciec lub małżonek. Urlop jest udzielany w dniach, które są dla pracownika dniami pracy. Urlop ten udzielany jest na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 1 dzień, przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu. We wniosku trzeba wskazać imię i nazwisko osoby, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych, przyczynę konieczności zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia przez pracownika oraz w przypadku członka rodziny ‒ stopień pokrewieństwa z pracownikiem, lub w przypadku osoby niebędącej członkiem rodziny ‒ adres zamieszkania tej osoby. Okres urlopu opiekuńczego jest wliczany do okresu zatrudnienia. Za czas urlopu pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie. Pracodawca nie może odmówić pracownikowi tego urlopu.
Z 10 dni urlopu 33 dni wolne od pracy w 2024 r. – sprawdź, jak korzystnie zaplanować urlop – PIT.pl
2 dni opieki nad dzieckiem z Kodeksu pracy, niewykorzystane do końca roku przepadają
Na podstawie art. 188 Kodeksu pracy, pracujący rodzice mogą skorzystać z 2 dni opieki nad zdrowym dzieckiem. Są to odrębne od urlopu opiekuńczego dni. Opiekę można wykorzystać w wymiarze 2 dni albo 16 godzin. Opieka nad dzieckiem jest płatna tak jak urlop wypoczynkowy.
Rodzice muszą zdecydować kto korzysta z opieki
Matka i ojciec między sobą ustalają, które z nich wykorzysta przysługujące dni wolne. Może być tak, że 2 dni wykorzysta mama lub z obu skorzysta tata. Rodzice mogą też podzielić dni wolne po równo, wtedy każde z nich skorzysta z jednego dnia wolnego. Z opieki mogą korzystać rodzice dziecka, nie jest ważne czy są małżeństwem, czy pozostają w separacji lub żyją w związku partnerskim. Prawo do opieki nad dzieckiem przysługuje bez względu, na staż pracy. W przypadku opieki na zdrowe dziecko ważny jest wiek dziecka. Opieka przysługuje do dnia 14 urodzin. W innym przypadku 2 dni opieki należy wykorzystać do 31 grudnia, z nowym rokiem przysługuje nowy limit dni opieki. Dwa dni opieki rodzicom przysługują łącznie na wszystkie posiadane dzieci. Zatem rodzice zarówno jedynaka jak i np. trójki dzieci mogą wykorzystać tylko dwa dni opieki w roku.
2 dni opieki na dziecko. Kto może skorzystać i jak złożyć wniosek? - Bankier.pl