28 czerwca 2024 – Dzień Wolności Podatkowej: Co oznacza i dlaczego jest ważny?

Dzień Wolności Podatkowej w 2024 roku przypada 28 czerwca. Polacy przez 180 dni w 2024 r. pracowali na opłacenie wszystkich wydatków państwa, a od teraz pracują „tylko na siebie” – wynika z informacji przekazanych przez Centrum im. Adama Smitha.

Eksperci z Centrum im. Adama Smitha po raz trzydziesty  wyliczyli dzień, w którym podatnicy w Polsce kończą „spłacać dług podatkowy” względem państwa i zaczynają pracować na siebie. Dzień Wolności Podatkowej wypada w tym roku 20 czerwca. Oznacza to, że w 2024 roku podatnicy pracowali o 8 dni  dłużej niż w 2023 roku na rzecz Państwa.

Dzień Wolności Podatkowej

Jak informuje Centrum im. A. Smitha Dzień Wolności Podatkowej jest symbolicznym momentem, gdy przestajemy pracować dla rządu, a zaczynamy pracować dla siebie i dla naszych rodzin.  W ciągu roku pracujemy, jednocześnie zarabiamy i płacimy podatki oraz składki bez rozdzielania tych czynności. Gdybyśmy jednak umownie od początku roku   w pierwszej kolejności opłacali wszystkie podatki zapłacone w ciągu całego roku, to dzień, w którym pieniądze po wcześniejszym opłaceniu wszystkich nałożonych na nie obciążeń byłyby symbolicznym Dniem Wolności Podatkowej Piątek 28 czerwca będzie zatem Pierwszym Dniem Wolności Podatkowej (uwaga, mamy rok przestępny!).  Wydatki w roku 2024 to około 48,9% PKB, co daje 179 dni opłacenia wszystkich przymusowych danin, nawet jeżeli zostały nazywane składkami itp.  W zbliżonym terminie do obecnego DWP przypadał w czerwcu 1997 28 dnia tego miesiąca, w roku 2003 też 28 dnia.  

Źródło: Shutterstock

Dzień Wolności Podatkowej po raz 31 w Polsce

Idea Dnia Wolności Podatkowej pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie ogłoszono go po raz pierwszy w 1900 r. Dzień Wolności Podatkowej to symboliczna data graniczna – po jej przekroczeniu, według oficjalnej definicji, pracownik przestaje „zarabiać na państwo”, a zaczyna na siebie i swoją rodzinę. W Polsce Dzień Wolności Podatkowej wyliczany jest przez Centrum im. Adama Smitha od 1994 r.

Eksperci Centrum Adama Smitha o opóźnieniu Dnia Wolności Podatkowej

Dr Kamila Zubelewicz: Ryzyko dla przyszłego wzrostu gospodarczego

Dr Kamila Zubelewicz z Collegium Civitas, była członkini Rady Polityki Pieniężnej, ostrzega przed poważnymi konsekwencjami opóźnienia Dnia Wolności Podatkowej. Zwiększenie wydatków publicznych może początkowo przyspieszyć wzrost PKB, ale w dłuższej perspektywie spowoduje, że przedsiębiorcy będą zaspokajali potrzeby sektora publicznego, a nie konsumentów. Takie podejście jest ryzykowne, zwłaszcza w kontekście rosnącego zadłużenia i procedury nadmiernego deficytu, która utrudnia spłatę długów zagranicznych.

Andrzej Sadowski: niesprawiedliwość i demoralizacja systemu podatkowego

Andrzej Sadowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha, podkreśla, że obecny system podatkowy jest nieefektywny, niesprawiedliwy i demoralizujący. Polacy odczuwają niesprawiedliwość systemu przy płaceniu składek zdrowotnych, które po zmianach wprowadzonych przez „Polski Ład” znacząco zwiększyły obciążenia podatkowe. Sadowski wskazuje na drastyczny spadek liczby mikroprzedsiębiorstw w Polsce, co grozi dalszym wyjałowieniem przedsiębiorczości w kraju.

Anna Gołębicka: Krzywa Laffera i niesprawiedliwość podatków

Anna Gołębicka z Centrum im. Adama Smitha zwraca uwagę na krzywą Laffera, która pokazuje, że zbyt wysokie podatki mogą prowadzić do spadku wpływów budżetowych. Zmiany wprowadzone przez „Polski Ład” zmierzają w niebezpiecznym kierunku, gdzie wysokie podatki i składki zdrowotne są odczuwane jako niesprawiedliwe i nieekwiwalentne.

O. Dr Jacek Gniadek: Wpływ migracji na gospodarkę

O. Dr Jacek Gniadek, SVD, z Centrum im. Adama Smitha, zauważa, że opóźnienie Dnia Wolności Podatkowej wiąże się z dodatkowymi kosztami, m.in. związanymi z paktem migracyjnym. Wolność migracji powinna być respektowana, jednak obecny system migracyjny w Europie nie sprzyja wolnej przedsiębiorczości, co dodatkowo obciąża gospodarki krajowe.

Prof. Adam Mariański: potrzeba reformy systemu podatkowego

Prof. Adam Mariański, prezes Polskiego Instytutu Analiz Prawno-Ekonomicznych, podkreśla, że opóźnienie Dnia Wolności Podatkowej wskazuje na rosnącą ingerencję państwa w wolność gospodarczą jednostek. Polityczny populizm prowadzi do niesprawiedliwości w systemie podatkowym, który wymaga gruntownej reformy.

Prof. Robert Gwiazdowski: fiskalizm i jego konsekwencje

Prof. Robert Gwiazdowski przypomina, że obecny system podatkowy jest wynikiem przekonania, że to rząd, a nie obywatele, tworzy dobrobyt. Zwraca uwagę, że przesadne opodatkowanie zmniejsza wolność jednostek i prowadzi do nieefektywności gospodarczej.

Marek Isański: Patologie w działaniach fiskusa

Marek Isański, prezes Fundacji Praw Podatnika, podkreśla, że opóźnienie Dnia Wolności Podatkowej to efekt działań fiskusa, który często niesłusznie pobiera podatki od obywateli i zwraca je tylko na ich wniosek, często po przedawnieniu prawa do zwrotu.

Prof. Piotr Dominiak: sprzeczne oczekiwania społeczne

Prof. Piotr Dominiak zauważa, że społeczne oczekiwania dotyczące zwiększania wydatków państwa są ogromne, ale nikt nie chce wyższych podatków. Państwo musi balansować te sprzeczne naciski, co staje się coraz trudniejsze.

Prof. Michał Wojciechowski: Nieefektywność i niemoralność systemu

Prof. Michał Wojciechowski krytykuje obecny system podatkowy jako nieefektywny i niemoralny, uderzający w pracę i przedsiębiorczość. Podkreśla konieczność jego zmiany dla odblokowania rozwoju gospodarczego i społecznego.

Dr Henryk Siodmok: Konieczność Przemyślenia Systemu Podatkowego

Dr Henryk Siodmok zwraca uwagę na potrzebę prostych i tanich w obsłudze podatków, które są akceptowalne społecznie. Obecny system jest skomplikowany i kosztowny, co utrudnia funkcjonowanie przedsiębiorstw.

Andrzej Laskowski: przejrzystość i efektywność polityki podatkowej

Andrzej Laskowski podkreśla, że polityka podatkowa powinna być przejrzysta, efektywna i sprawiedliwa. Konieczne jest zwiększenie transparentności i odpowiedzialności w zarządzaniu środkami publicznymi, aby system podatkowy mógł przyczyniać się do budowania bardziej sprawiedliwego społeczeństwa.