14. emerytura na stałe od 2024 roku? Tak, ale z warunkami i limitami

Iwona Maczalska

Od 2024 roku 14. emerytura będzie świadczeniem stałym i wypłacanym corocznie. Nie wszyscy z niej jednak skorzystają. Ustawa podpisana przez Prezydenta Dudę nie tylko określa listę osób, które będą miały prawo do tzw. 14-stki, lecz również wprowadza próg dochodowy po przekroczeniu którego świadczenie zostanie wypłacone w niższej wysokości.

» Roczna waloryzacja na kontach osób ubezpieczonych w ZUS

19 lipca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda złożył swój podpis na ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów. Dzięki ustawie 14-sta emerytura będzie wypłacana emerytom i rencistom w formie stałej – corocznej.

» Świadczenia ZUS od 1 marca. Nowe kwoty dodatku pielęgnacyjnego, emerytur i rent

14-sta emerytura na stałe

Źródło: shutterstock

Dla kogo 14. emerytura?

Jak wskazuje ustawa z 14. emerytury skorzystają osoby, które w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty dodatkowego świadczenia będą miały prawo do:

  1. świadczenia o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a i b ustawy z dnia 29 maja 1974 r.),
  2. świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego KRUS, (o których mowa w art. 18 pkt 1–4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników),
  3. świadczenia wypłacanego kombatantom oraz niektórym osobom będącym ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (,o których mowa w art. 12 ust. 1, 1a i 2 oraz w art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o,
  4. świadczenia związanego z zaopatrzeniem emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a–c ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r.),
  5. świadczenia o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 lit. a–c ustawy z dnia 18 lutego 1994 r.),
  6. emerytur i rent wypłacanych z FUS (o których mowa w art. 3 pkt 1–3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych),
  7. rent wypłacanych z tytułu wypadków przy pracy (o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 6–8 oraz art. 49, art. 50 i art. 52 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych),
  8. innych rent o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 i 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach,
  9. renty socjalnej (o której mowa w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej),
  10. świadczenia przedemerytalnego i zasiłku przedemerytalnego (o których mowa w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych),
  11. świadczenia przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych (o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych),
  12. okresowej emerytury kapitałowej (o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych),
  13. emerytury pomostowej (o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych),
  14. świadczenia tzw. nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego (o którym mowa w art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych),
  15. okresowej emerytury rolniczej (o której mowa w art. 15 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw),
  16. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego (o którym mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym).

Kto nie skorzysta z 14. emerytury?

Jak uzasadnia projektodawca ,, Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne nie będzie przysługiwało osobom, którym prawo do świadczenia głównego zostało zawieszone na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty dodatkowego świadczenia. W razie wystąpienia zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia głównego, osobie uprawnionej będzie przysługiwać jedno kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, przy ustalaniu prawa do niego i jego wysokości przyjmuje się sumę wypłacanych świadczeń. Jedno świadczenie będzie przysługiwać również do renty rodzinnej, do której uprawniona jest więcej niż jedna osoba. Świadczenie to zostanie proporcjonalnie podzielone na osoby uprawnione do renty rodzinnej. W przypadku gdy do renty rodzinnej uprawniona jest więcej niż jedna osoba i przynajmniej jedna z nich uprawniona jest do renty socjalnej, kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne pobierane z tytułu renty rodzinnej będzie podlegało podziałowi odpowiednio do liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej, z wyłączeniem uprawnionych do renty socjalnej. Osobie (osobom) wyłączonym z liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej będzie przysługiwało kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne z tytułu przysługującego prawa do renty socjalnej”.

 

W jakiej wysokości 14. emerytura?

Wysokość dodatkowego, czternastego świadczenia uzależniona będzie od wysokości otrzymywanego świadczenia głównego (np. pobieranej emerytury, czy renty). Wyniesie ona:

  1. kwotę najniższej emerytury obowiązującej od dnia 1 marca roku, w którym jest wypłacane dodatkowe świadczenie (w 2023 roku jest to 1588,44 zł) – w przypadku osób, których wysokość świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 2900 zł;
  2. kwotę najniższej emerytury, pomniejszonej o kwotę różnicy pomiędzy kwotą wysokości świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, a kwotą 2900 zł – w przypadku osób, których wysokość świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń,przekracza kwotę 2900 zł.

Wysokość świadczenia głównego

Kwota 14-stki

Poniżej 2900 zł

kwota najniższej emerytury obowiązującej w danym roku (1588,40 zł w 2023 roku)

Powyżej 2900 zł

kwota najniższej emerytury obowiązującej w danym roku, pomniejszonej o kwotę różnicy pomiędzy kwotą wysokości świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, a kwotą 2900 zł

Źródło: opracowanie własne

Kiedy będzie wypłacana czternastka?

14. emerytura wypłacana będzie każdego roku z urzędu (nie będzie konieczne składane wniosku), w terminie wypłaty świadczenia głównego np. emerytury, czy renty.

 

14. emerytura z PIT i składką zdrowotną

Niestety podpisana przez Andrzeja Dudę ustawa nie zwalnia 14-stych emerytur z opodatkowania podatkiem PIT oraz ich objęciem składki zdrowotnej. Oznacza to, że emeryci i renciści otrzymają do rąk kwotę świadczenia pomniejszoną i podatek PIT i składkę zdrowotną.

EmeryturyZUS