Rząd szykuje podwyżkę podatków. Zmiany w PIT, ryczałcie i IP-BOX dotkną przedsiębiorców

Ewelina Czechowicz

Projekt nowelizacji ustaw podatkowych – PIT, CIT oraz ustawy o ryczałcie zmieni zasady opłacania wielu podatków. Zmiany wg rządzących mają „uszczelnić system” i wprowadzić zasadę sprawiedliwości podatkowej. Ale wygląda na to, że na największym uszczelnieniu skorzystają przede wszystkim fiskus, a najsilniej odczują to mikro i małe firmy.

Już od stycznia planowane są zmiany w podatkach, podwyżka stawek ryczałtu, ograniczenie ulgi mieszkaniowej, zaostrzenie ulgi IP-Box i nowe warunki darowizny aut wykupionych z leasingu. Zmiany uderzą w najmniejsze podmioty, które nie tylko odczują podwyżkę składek ZUS, ale też inne podatkowe obciążenia.

Podwyżki dla przedsiębiorców na ryczałcie

Projekt zmian przewiduje nową stawkę ryczałtu – 17% – dla usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych. Jeśli masz swój biznes (np. jednoosobową działalność gospodarczą) i świadczysz usługi dla spółki, w której sam masz udziały (lub jesteś członkiem zarządu, masz co najmniej 5% udziałów), to twoja stawka może wzrosnąć bardzo mocno.

  • Przykład: wynajmujesz lokal prywatny swojej spółce – wcześniej 8,5%, teraz 17% od pierwszej złotówki.
  • Inny: wykonujesz usługi projektowe dla spółki, w której jesteś wspólnikiem – zamiast dotychczasowych 14% ryczałtu będziesz płacić 17%.
  • Handel materiałami budowlanymi? Było 3%, po zmianach 17% – to wzrost niemal o 6-krotność (czyli ~500-600%).

Rząd szykuje podwyżki podatków. Zmiany w PIT, ryczałcie i IP-Box dotkną przedsiębiorców

Źródło: Shutterstock

Ulga mieszkaniowa ze zmianami

Do tej pory, żeby skorzystać z ulgi mieszkaniowej, trzeba było przeznaczyć środki ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na cele mieszkaniowe w ciągu 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż. Teraz projekt zmienia definicję: wydatki muszą być przeznaczone na „zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych”. To ograniczy prawo do ulgi dla rodzin, które chciałyby np.:

  • sprzedać większe mieszkanie i kupić kilka mniejszych dla siebie i dzieci,
  • zrobić remont/generalną przebudowę i później sprzedać,
  • przemieścić się i kupić nieruchomości dla kilku członków rodziny.

Zmiany oznaczają, że jeśli plan był bardziej rozbudowany – np. zakup kilku nieruchomości lub prawo majątkowe przeznaczone dla dzieci – ulga będzie niedostępna. W konsekwencji – podatek 19% zamiast zwolnienia będzie obowiązkowy.

Składki ZUS w 2026 roku w górę! Przedsiębiorcy zapłacą nawet 2 359 zł miesięcznie — PIT.pl

Ulga IP-BOX z ograniczeniami  

IP-BOX, czyli preferencyjne 5% opodatkowanie dochodów z tytułu praw własności intelektualnej, znalazł się w projekcie zmian. Nowe propozycje mówią, że by móc korzystać z IP-BOX, przedsiębiorca będzie musiał spełnić dodatkowe wymagania:

  • zatrudnić co najmniej 3 osoby w przeliczeniu na pełne etaty przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym, lub
  • ponosić koszt wynagrodzeń osób współpracujących na innych umowach w wysokości co najmniej trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, jeśli podlega się składkom ZUS lub jest płatnikiem PIT.

To oznacza, że wielu freelancerów, małych firm projektowych, startupów, które korzystały z IP-BOX bez zatrudniania pracowników, może zostać wykluczonych z tej ulgi.

Leasing i darowizny w rodzinie – sprzedaż bez podatku dopiero po 3 latach?

Zmianą mają być objęte przepisy dotyczące darowizny samochodu wykupionego z leasingu do majątku prywatnego. Propozycje przewidują, że rzeczy wykupione z leasingu, które zostały przekazane (darowane) członkom rodziny i korzystały ze zwolnienia z podatków od spadków/darowizn, będą mogły być sprzedane bez podatku dopiero po upływie 3 lat od momentu darowizny. Jeśli sprzedaż nastąpi wcześniej – podatek będzie wymagany.

Fiskus uszczelnia przepisy. Darowizna auta po leasingu z ograniczeniami, sprawdź jak nie wpaść w pułapkę — PIT.pl

Nowe przepisy zagrożeniem dla przedsiębiorców

Eksperci nie mają złudzeń, propozycje zmian w przepisach podatkowych są zagrożeniem dla najmniejszych firm. Adwokata Michała Pomorskiego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance zwraca uwagę, że projekt – przedstawiany jako uszczelnienie systemu i realizacja zasady sprawiedliwości podatkowej – w praktyce najbardziej dotknie polskich mikro, małych i średnich przedsiębiorców, podczas gdy korporacje międzynarodowe pozostaną w dużej mierze poza jego skutkami. Najpoważniejsze zmiany to między innymi wzrost stawek ryczałtu nawet o 600% w wielu branżach, w tym budowlanej, handlowej czy usługowej. Nowa stawka 17% będzie obowiązywała już od pierwszej złotówki przychodów w przypadku świadczenia usług na rzecz spółek powiązanych. Projekt przewiduje też m.in. wprowadzenie 4-procentowej daniny solidarnościowej dla dochodów objętych IP BOX oraz ograniczenie ulgi mieszkaniowej w sposób, który znacząco zwiększy obciążenia podatkowe polskich rodzin. Ekspert podkreśla, że planowane zmiany – wprowadzane bez odpowiedniego vacatio legis – mogą przyspieszyć decyzje przedsiębiorców o relokacji biznesu lub transferze kapitału poza Polskę, co w dłuższej perspektywie uderzy w krajową gospodarkę

Optymalizacja podatkowaAuto firmoweRyczałtZakładanie firmyNieruchomościHome 1