Podatek od farmy fotowoltaicznej - kto i kiedy musi go zapłacić?

Redakcja PIT.pl

Od dłuższego czasu w debacie publicznej jednym z głównych tematów jest prąd. Słyszymy o wysokich cenach (z którymi niestety musimy się zmierzyć), o ich zamrożeniu dla konkretnych grup odbiorców, czy innych pomysłach, aby prąd w skali mikro i w skali makro kosztował mniej. Jedną z metod obniżenia rachunków za prąd jest inwestycja w odnawialne źródła energii. Coraz popularniejsze są farmy fotowoltaiczne, wyjaśniamy, w jaki sposób są opodatkowane. 

Od pewnego czasu farmy fotowoltaiczne są jedną z najpopularniejszych form wytwarzania „zielonej” energii. Energia elektryczna powstaje na takiej farmie w wyniku przetworzenia energii słonecznej. Instalację fotowoltaiczną można zamontować na dachu budynku lub na tzw. stołach zamocowanych w gruncie. Pierwsza opcja to z reguły elektrownie o małej mocy z uwagi na ograniczone miejsce montażu. Elektrownie fotowoltaiczne powstałe na gruncie, zwane również farmami fotowoltaicznymi mogą natomiast osiągać kilkadziesiąt, a nawet kilkaset megawatów mocy. Instalacje takie mogą zaspokajać w całości lub w części autokonsumpcję podłączonych do nich gospodarstw domowych, czy przedsiębiorstw. Energia elektryczna powstała w elektrowni fotowoltaicznej może również być sprzedawana do zakładów energetycznych, lub innych odbiorców końcowych.

Panele fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości

Jeżeli zdecydujemy się na inwestycję w farmę fotowoltaiczną musimy uzyskać szereg decyzji i pozwoleń, nabyć cały osprzęt, wybudować i podłączyć farmę do sieci elektroenergetycznej. Jako że farmy fotowoltaiczne zlokalizowane są na gruntach (z reguły gruntach rolnych o niskiej klasie

bonitacyjnej) pojawia się jeszcze jedno zagadnienie: podatek od nieruchomości. Zagadnienie to pojawia się wyłącznie w przypadku farm fotowoltaicznych. Panele montowane na dachach budynków nie są stanowią budowli, ani części budowlanej tworzącej całość techniczno-użytkową. Nie podlegają

zatem dodatkowo opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Czy od farmy fotowoltaicznej należy płacić podatek?

W przypadku farm fotowoltaicznych trwają spory z fiskusem odnośnie przedmiotu opodatkowania. Farma fotowoltaiczna poza samymi panelami fotowoltaicznymi składa się również z konstrukcji, na której zamontowane są panele, inwerterów, przyłącza do sieci itp. Organy podatkowe uznają całą

instalację (łącznie z panelami) za budowlę, w rozumieniu przepisów o podatkach i opłatach lokalnych, naliczając podatek w stawce 2% liczonego od wartości takiej budowli. Natomiast w sporach z organami podatkowymi, podatnicy twierdzą, że opodatkowaniu powinny podlegać tylko elementy

 w ziemie (pale, kotwy). Rozpoznając spory, sądy administracyjne wypracowały stanowisko, zgodnie z którym opodatkowaniu

podlega konstrukcja wsporcza dla paneli fotowoltaicznych, nie zaś same panele. Z opodatkowania wyłączone są również inwertery. Problem może pojawić się natomiast w przypadku transformatorów. W przypadku jeśli spełniają definicję budynku (obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach), podstawą opodatkowania będzie jego powierzchnia.

Problem z definicją budowli w prawie podatkowym 

Zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego z uwagi na odmienną definicję budowli w prawie budowlanym oraz w prawie podatkowym, stacja transformatorowa nie może natomiast podlegać opodatkowaniu od jej wartości jako budowla (wyrok z 06.12.2022 r. sygn. akt III FSK 740/22). Budowlą (w rozumieniu przepisów podatkowych) będzie natomiast ogrodzenie farmy fotowoltaicznej. Osobną kategorią jest natomiast podatek od gruntu. W tym zakresie również toczą się spory o przedmiot opodatkowania. Na potrzeby farm fotowoltaicznych wykorzystywane są z reguły grunty rolne, często o kilkuhektarowej powierzchni. W związku z tym, że grunt ten będzie wykorzystywany w działalności gospodarczej, opodatkowany będzie podatkiem od nieruchomości w wyższej stawce, niż grunty niezwiązane z taką działalnością, czy grunty rolne. W 2023 r. za hektar terenu wykorzystywanego w działalności gospodarczej maksymalnie trzeba zapłacić 11 600 zł podatku od nieruchomości (kwota wynikająca ze stawki maksymalnej ogłoszonej przez Ministra Finansów-gmina może uchwalić stawkę niższą).

Podatek od farmy fotowoltaicznej

Źródło: Shutterstock

Opodatkowanie farmy fotowoltaicznej

Czy jednak w przypadku farmy fotowoltaicznej cały obszar wykorzystywany jest do działalności gospodarczej? Podatnicy od lat przekonują organy podatkowe, że do działalności wykorzystywany jest obszar zabudowany konstrukcją mocującą. Pod panelami oraz między rzędami paneli możliwa

jest uprawa roślinności, hodowla pszczół, czy wypas owiec (agrofotowoltaika). Wypowiadające się w tym temacie sądy administracyjne stoją jednak na stanowisku, że możliwość prowadzenia działalności rolniczej na terenie farmy fotowoltaicznej nie przesądza o tym, że teren ten nie jest

związany z wykonywaniem działalności gospodarczej. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w stawce dla terenu związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej podlega zatem cały obszar farmy fotowoltaicznej mieszczący się w granicach ogrodzenia. Jeżeli jednak farma zlokalizowana jest na części działki, możliwa jest sytuacja, gdy ta część (farma fotowoltaiczna) opodatkowana będzie podatkiem od nieruchomości, a pozostała część podatkiem rolnym.

Autor: Rafał Knap, radca prawny, kancelaria Graś i Wspólnicy

Ulga termomodernizacyjna