Pracujący rodzice mają prawo do zasiłku opiekuńczego, który przysługuje, gdy sprawują osobistą opiekę nad chorym dzieckiem, innym chorym członkiem rodziny, lub zdrowym dzieckiem, które tymczasowo straciło opiekę instytucji, np. żłobka. W przypadku zakończenia umowy o pracę, prawo do zasiłku opiekuńczego może zostać utracone.
Koniec zatrudnienia a zasiłek opiekuńczy
Nasza czytelniczka Pani Jowita zwróciła się do redakcji z pytaniem o swoją sytuację. Jej umowa o pracę kończy się 30 czerwca 2024 r., a od 20 czerwca 2024 r. opiekuje się chorym 8-letnim synem, który złamał nogę. Zwolnienie lekarskie zostało wystawione do 10 lipca 2024 r. i z pewnością zostanie przedłużone. Wyjaśniamy, czy Pani Jowita otrzyma zasiłek opiekuńczy za cały okres opieki nad synem?
Zasiłek opiekuńczy – regulacje prawne
Zasiłek opiekuńczy jest uregulowany w ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Świadczenie to przysługuje osobom, które muszą opiekować się:
- Dzieckiem poniżej 8 roku życia w określonych sytuacjach (zamknięcie żłobka, choroba niani, itp.).
- Dzieckiem niepełnosprawnym do 18 roku życia w przypadkach porodu, choroby lub hospitalizacji stałego opiekuna.
- Chorym dzieckiem.
- Innym chorym członkiem rodziny.
Okres wyczekiwania na zasiłek opiekuńczy
W przypadku zasiłku opiekuńczego nie obowiązuje okres wyczekiwania. Jednak zasiłek ten nie przysługuje od chwili, w której wygasa tytuł ubezpieczenia, czyli zakończenie umowy o pracę powoduje utratę prawa do zasiłku opiekuńczego.
Sytuacje kiedy rodzic nie otrzyma zasiłku opiekuńczego
Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje za okres:
- Urlopu bezpłatnego lub wychowawczego.
- Tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności.
- Wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem.
- Kiedy pracownik ma prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych.
Źródło: Shutterstock
Okres wypłaty zasiłku opiekuńczego
Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym, niezależnie od liczby osób uprawnionych do zasiłku. Dla opieki nad dzieckiem powyżej 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny okres ten wynosi 14 dni w roku.
Jak otrzymać zasiłek opiekuńczy?
Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy, należy złożyć wniosek na formularzu Z-15A (dla chorego dziecka) lub Z-15B (dla innego członka rodziny). Prawo do zasiłków ustalają i wypłacają:
- Płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe zgłaszający powyżej 20 ubezpieczonych — swoim ubezpieczonym.
- Oddziały ZUS – dla ubezpieczonych zgłaszanych przez płatników z mniej niż 20 ubezpieczonymi oraz dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje po zakończeniu umowy o pracę, prawa do niego nie ma z uwago na fakt, że wygasa wraz z umową o pracę tytuł do ubezpieczenia.