Czy jednoosobowy wspólnik spółki z o.o. może być jednocześnie jej pracownikiem? Sprawdź, jakie przepisy oraz wyroki sądowe regulują tę kwestię i w jakich wyjątkowych sytuacjach takie zatrudnienie jest możliwe. - wyjaśnia ekspert
Czy jednoosobowy wspólnik spółki z o.o. może być jednocześnie jej pracownikiem?
Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista i zależy od konkretnych okoliczności. Co do zasady, prawo wyklucza możliwość zawarcia umowy o pracę z jednoosobowym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Istnieją jednak wyjątki, które wynikają z orzecznictwa sądowego i mogą stanowić podstawę do legalnego zatrudnienia.
Czy możliwe jest zawarcie umowy o pracę z takim wspólnikiem?
Co do zasady – nie. Przepisy prawa pracy oraz orzecznictwo jasno wskazują, że jednoosobowy wspólnik spółki z o.o. nie może być jednocześnie jej pracownikiem. Wynika to z faktu, że w takiej sytuacji dochodzi do połączenia kapitałów obu podmiotów, co wyklucza istnienie odpłatnego stosunku pracy.
Dodatkowo, zatrudnienie na podstawie umowy o pracę jest całkowicie niemożliwe, jeśli wspólnik pełni funkcję członka zarządu. Kluczowym elementem stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika, które nie występuje w przypadku jednoosobowego wspólnika zarządzającego spółką.
Źródło: Shutterstock
Wyjątek potwierdzony orzecznictwem
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 września 2016 roku (sygn. akt III UK 226/15) wskazał jednak na wyjątkowe okoliczności, w których zatrudnienie jednoosobowego wspólnika może zostać uznane za prawidłowe. Aby było to możliwe, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:
- Specjalistyczne stanowisko: Zatrudnienie dotyczy pracy specjalistycznej, związanej z działalnością spółki.
- Zapotrzebowanie na pracę: Istnieje rzeczywiste zapotrzebowanie na świadczenie pracy przez wspólnika na określonym stanowisku.
- Brak zaangażowania w zarządzanie: Wspólnik nie uczestniczy w bieżącym zarządzaniu spółką.
- Faktyczne podporządkowanie: Wspólnik podlega w swojej pracy osobom zarządzającym spółką lub kierującym jej poszczególnymi działami.
Przed zawarciem jakiejkolwiek umowy pomiędzy spółką a jednoosobowym wspólnikiem, kluczowe jest dokładne rozważenie podstawy prawnej oraz wzajemnych obowiązków obu stron. W przypadku braku spełnienia przesłanek opisanych w orzecznictwie takie zatrudnienie może zostać zakwestionowane, co niesie za sobą ryzyko prawne zarówno dla spółki, jak i wspólnika.
Autorka: Aleksandra Klukowska, kancelaria Graś i Wspólnicy