To, że fiskus ma prawo skontrolować każdego podatnika, wiemy wszyscy. A kto ma prawo sprawdzić fiskusa? O tym możemy się dowiedzieć m.in. z aktualizowanego wykazu kontroli prowadzonych w Ministerstwie Finansów (MF).
Wykaz zawiera zestawienie kontroli przeprowadzanych przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz inne organy w ministerstwie w ostatnich latach. Obok kontroli NIK-u, w Ministerstwie Finansów swoje kontrole przeprowadzają:
- Państwowa Inspekcja Pracy,
- Urząd Kontroli Skarbowej,
- Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji,
- Ministerstwo Rozwoju Regionalnego,
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
- Władza Wdrażająca Programy Europejskie,
- Europejski Trybunał Obrachunkowy,
- Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
Co bywa przedmiotem tychże kontroli? Oczywiście Państwowa Inspekcja Pracy kontroluje przestrzeganie praw pracowniczych. Bieżąca kontrola PIP w Ministerstwie Finansów (rozpoczęta 1 sierpnia 2011 roku) dotyczy prawnej ochrony pracy ze szczególnym uwzględnieniem wynagrodzeń. O ile nietrudno się domyślić, jakie zagadnienia może kontrolować PIP, o tyle nie każdy wie, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji sprawdza w MF stan realizacji i wdrożenia projektów e-usług dla podatników, czyli e-Deklaracje, e-Podatki, e-Rejestracja. Rok temu MSWiA prowadziło kontrolę stanu realizacji projektów „Konsolidacja i centralizacja systemów celnych i podatkowych” oraz „Infrastruktura e-usług Resortu Finansów”.
Szczególny status mają kontrole Najwyższego Urzędu Kontroli ujęte w osobnym zestawieniu.
Kontrole NIK dotyczą głownie wykonania budżetu państwa, obsługi płatności w ramach programów finansowanych ze środków unijnych oraz obsługi długu krajowego i zagranicznego.
Ze wspomnianego zestawienia wynika, że w ciągu roku w Ministerstwie Finansów jest przeprowadzanych ok. 30 kontroli. Może to niewielkie pocieszenie dla podatnika, ale dobrze wiedzieć, że naszych „kontrolerów podatkowych” też ktoś kontroluje.
Zakres kontroli podatkowej 2011
Niestety fakt, że w Ministerstwie Finansów są przeprowadzane różnorakie kontrole, nie zmienia faktu, że na celowniku kontrolerów z fiskusa nieprzerwanie są działania podatników. W 2011 roku urzędy skarbowe bacznie przyglądają się:
- podatnikom dokonującym transakcji wewnątrzwspólnotowych,
- podatnikom wykazującym znaczne przychody i jednocześnie niski dochód lub straty z tytułu działalności gospodarczej oraz dokonującym odliczeń z tytułu strat z lat poprzednich,
- podatnikom wykazującym, co do zasady, znaczne zwroty podatku od towarów i usług lub częstotliwe nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia,
- podatnikom lub płatnikom podatku dochodowego zobowiązanym do wpłaty należnego podatku bądź zaliczek za poszczególne miesiące lub kwartały,
- podmiotom niezgłaszającym działalności gospodarczej, znikającym, zaprzestającym składania deklaracji lub zawieszającym działalność gospodarczą,
- podmiotom dokonującym transakcji za pośrednictwem Internetu.
Katarzyna Sudaj
Bankier.pl
Uwaga: Brak poprawy dyscypliny podatkowej mimo skuteczniejszych kontroli skarbowych w 2010 roku
Fragment wypowiedzi prezesa NIK Jacka Jezierskiego, który przedstawił w Sejmie analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej:
"Zaległości podatkowe zwiększyły się o prawie 8%, a zaległości z tytułu innych należności budżetowych o 16%. Wzrost taki wystąpił pomimo poprawy podstawowych wskaźników efektywności kontroli podatkowych prowadzonych przez urzędy skarbowe. Kwoty uszczuplonych podatków, wymierzone po kontrolach przez naczelników urzędów skarbowych oraz wynikające z deklaracji skorygowanych przez podatników, były większe w porównaniu do 2009 r. o 6,6%. Trafnie dobierane były podmioty do kontroli. Efektywność kontroli, mierzona relacją liczby kontroli, w których stwierdzono nieprawidłowości do ogólnej liczby kontroli, wyniosła 62,4%. Była ona wyższa niż w 2009 r. o 6,5 punktu procentowego. Zarówno urzędy skarbowe, jak i urzędy kontroli skarbowej koncentrowały się na kontroli podmiotów z obszarów podwyższonego ryzyka wystąpienia nadużyć podatkowych.
Nie osiągnięto jednak zamierzonych celów w postaci poprawy dyscypliny podatkowej. Tylko w nielicznych obszarach odnotowano mniej nieprawidłowości. Znaczna część uszczuplonych podatków nie została też, wyegzekwowana, pomimo że wskaźnik efektywności egzekucji poprawił się z 21,2% w 2009 roku do 24,2%."
Prezes NIK Jacek Jezierski
Źródło: NIK