Zmieniony Twój e-PIT będzie bezpieczniejszy? Ministerstwo zapewnia, że tak

Rozwód w trakcie roku podatkowego może wpłynąć na dotychczas stosowane przez małżonków zasady rozliczeń podatkowych. Związane są one przede wszystkim z odejściem od systemu wspólności majątkowej na rzecz rozdzielności majątków każdego z nich.
Źródło: Thinkstock.com
Szereg zmian związanych z rozliczeniami rocznymi może mieć miejsce w trakcie roku, w którym doszło do orzeczenia rozwodu, ale również po jego zakończeniu, przy składaniu deklaracji podatkowej.
Podstawowym problemem, z jakim spotkają się osoby po rozwodzie, jest brak możliwości wspólnego rozliczenia. W praktyce oznacza to obowiązek sporządzenia dwóch osobnych zeznań podatkowych za rok, w którym orzeczony został rozwód. Oczywiście może zdarzyć się również sytuacja, w której nie jest to pierwszy rok osobnych rozliczeń małżonków. Już bowiem orzeczenie separacji prawnej lub ustalenie systemu umownej rozdzielności majątkowej w trakcie trwania małżeństwa powoduje, że rozliczenia dokonywać należy osobno.
Efektem osobnego rozliczenia podatkowego jest m.in. wyższy podatek małżonków. Nie mogą oni bowiem podwójnie korzystać z kwoty wolnej od podatku jeżeli jedno z nich nie posiada dochodów, a także nie można stosować niższej stawki podatku, gdy jedno z byłych małżonków zarabia stosunkowo dużo.
Rozwiedzeni małżonkowie nadal mają możliwość korzystać z ulgi na dzieci. Przysługuje ona nadal w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich wybranej. Warunkiem wspólnego korzystania z ulgi przez małżonków jest jednak, że żadne z nich nie zostało pozbawione władzy rodzicielskiej nad ich dzieckiem lub władza ta nie została zawieszona. Nie stanowi natomiast problemu dla wspólnego korzystania z ulgi sytuacja, w której władza jednego z małżonków jest ograniczona.
Dla ulgi na dzieci nie ma znaczenia, faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej, w tym przekazywanie świadczeń alimentacyjnych lub ich brak. Oznacza to, że nawet rozwiedziony, który opóźnia się ze świadczeniami oraz nie zajmuje się faktycznie dzieckiem nie wychowując go, o ile tylko posiada władzę rodzicielską, to może ulgę rozliczać, co najmniej w połowie (tak m.in. Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 15 grudnia 2014 r., sygn.. akt ITPB2/415-863/14/MU). Ulgi nie można zatem dzielić w innej proporcji niż po połowie lub dobrowolnie wybranej przez rodziców. Nie można jej również podzielić w stosunku do dzieci, którymi poszczególni małżonkowie się zajmowali w danym roku, chyba że zgodnie uznają oni, że taki podział jest dla nich właściwy.
Małżonkowie wspólnie rozliczający podatek mają prawo złożyć pracodawcy oświadczenia, dzięki którym ich zaliczka będzie dodatkowo obniżana co miesiąc o 1/12 kwoty wolnej od podatku. W przypadku rozwodu oświadczenie takie nie będzie możliwe. W efekcie kwota zaliczek na podatek będzie wyższa, a wynagrodzenie wypłacane w trakcie roku – obniży się o tę wartość.
Po rozwodzie nie ma możliwości, by przychody ze wspólnego przed rozwodem majątku rozliczać wyłącznie u jednego z małżonków, doliczając całość tych kwot tylko do zarobków jednego z nich. Po rozwodzie podział – dla celów podatkowych - zarobionych na najmie i dzierżawie kwot musi być zgodny z udziałem we własności.
Małżonkowie musza również rozstrzygnąć zasady dalszej amortyzacji niektórych składników majątku, wykorzystywanych w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Majątek podlegający podziałowi nie będzie już często stanowił przedmiotu własności przedsiębiorcy, stąd również zmianie ulegnie wartość odpisów amortyzacyjnych z tytułu jego wykorzystywania.
Małżonkowie rozwodząc się, staną się natomiast jednostkami, między którymi nie będzie dochodziło do powiązań rodzinnych, a w efekcie możliwe będzie przeprowadzenie między nimi transakcji bez ryzyka podważania ich wartości przez organy podatkowe.
Przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich nie trzeba wykazywać w deklaracji podatkowej i nie trzeba od nich odprowadzać podatku dochodowego. W efekcie rozwodu nie dojdzie zatem do sytuacji, w której małżonkowie dzieląc się składnikami własnego majątku będą musieli wykazywać go w deklaracji podatkowej i opłacać podatek.
Piotr Szulczewski, PIT.pl