Cyfryzacja nie jest już wyborem, lecz koniecznością – zarówno dla sektora publicznego, jak i prywatnego. Choć jak pokazuje zeszłoroczny raport BGK, polskie przedsiębiorstwa i jednostki administracji wciąż pozostają poniżej unijnej średniej pod względem wykorzystania technologii to jednocześnie coraz wyraźniej dostrzegają one pozytywne skutki transformacji cyfrowej. Rozpoczęty właśnie nabór wniosków o preferencyjne pożyczki w ramach Krajowego Planu Odbudowy to realna szansa na przyspieszenie tego procesu. Jak podkreśla prof. Marta Postuła, pierwsza wiceprezes zarządu BGK, środki te nie tylko wspierają wdrażanie innowacyjnych rozwiązań i usprawniają codzienną pracę, ale również wzmacniają bezpieczeństwo i infrastrukturę cyfrową, stanowiąc impuls dla rozwoju nowoczesnej, odpornej gospodarki.
Od 9 lipca 2025 r. trwa nabór wniosków o preferencyjne pożyczki w ramach Krajowego Planu Odbudowy, a dokładnie inwestycji C4.1.1 „Wsparcie dla zaawansowanej transformacji cyfrowej”. Program ten ma na celu wsparcie szeroko rozumianej cyfryzacji w sektorze publicznym i prywatnym, oferując atrakcyjne warunki finansowania dla projektów inwestycyjnych w nowoczesne technologie.
Wnioski można składać w trybie ciągłym i otwartym, wyłącznie drogą elektroniczną, do odpowiedniego regionalnego oddziału BGK – zgodnie z lokalizacją siedziby wnioskodawcy. Umowy będą podpisywane sukcesywnie aż do wyczerpania dostępnych środków, jednak nie później niż do 31 sierpnia 2026 roku.
Z pożyczek mogą skorzystać jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie wyższe, przedsiębiorcy (niezależnie od wielkości), a także inne podmioty realizujące projekty cyfryzacyjne. W przypadku inwestycji w inteligentne sieci energetyczne, uprawnione są również spółki będące właścicielami lub współwłaścicielami podmiotów realizujących projekt, o ile posiadają większościowy udział i sprawują bezpośrednią kontrolę.
Finansowanie można przeznaczyć na trzy główne obszary:
- inwestycje w inteligentne sieci energetyczne, obejmujące m.in. modernizację infrastruktury energetycznej, wdrażanie inteligentnych liczników i systemów zarządzania siecią, integrację odnawialnych źródeł energii oraz poprawę bezpieczeństwa
- energetycznego dzięki zaawansowanym systemom detekcji i zarządzania kryzysowego, • zaawansowane technologie cyfrowe, które wspierają transformację procesów biznesowych i administracyjnych. Wśród przykładów można wymienić automatyzację z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, wdrażanie analityki danych, cyfryzację obsługi klientów i obywateli, rozwój cyberbezpieczeństwa, a także implementację rozwiązań chmurowych i przemysłu 4.0,
- infrastruktura ICT, w tym modernizacji sprzętu komputerowego, rozwoju centrów danych, wdrażania systemów telekomunikacyjnych oraz inteligentnych systemów zarządzania budynkami.
Całkowita pula środków wynosi 650 mln euro. Do 75% tej kwoty przeznaczone jest na projekty związane z inteligentnymi sieciami energetycznymi, natomiast co najmniej 25% musi zostać wykorzystane na pozostałe dwa obszary – technologie cyfrowe i infrastrukturę ICT.
Podstawowe warunki pożyczki:
- Pożyczki mogą pokrywać do 100% kosztów netto kwalifikowanych projektów,
- Minimalna kwota wsparcia wynosi 5 mln zł,
- Okres kredytowania może sięgać 96 miesięcy w przypadku pożyczek z pomocą de minimis lub nawet 240 miesięcy w pozostałych przypadkach
- Karencja w spłacie nie może przekroczyć 12 miesięcy
- Oprocentowanie zależy od rodzaju beneficjenta i charakteru pomocy – może wynosić 0% dla JST i uczelni wyższych, 0,5% w przypadku monopolu naturalnego lub pomocy de minimis, w pozostałych przypadkach odpowiadać warunkom rynkowym.
Ważnym wymogiem jest zgodność projektów z zasadą DNSH (Do No Significant Harm), co oznacza, że inwestycje nie mogą mieć negatywnego wpływu na środowisko. Wykluczone z finansowania są m.in. działania związane z paliwami kopalnymi, emisją gazów cieplarnianych powyżej unijnych wskaźników oraz przetwarzaniem odpadów w sposób niezgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Koszty kwalifikowane obejmują m.in. roboty budowlano-instalacyjne, zakup instalacji, sprzętu komputerowego i oprogramowania, a także usługi doradcze i nadzór nad realizacją projektu. Wszystkie projekty muszą zostać zakończone do 31 grudnia 2028 r. (dla pożyczek z pomocą de minimis) lub do 31 grudnia 2035 r. w pozostałych przypadkach.
Autorzy: Tomasz Bąkowski, ekspert PwC Polska. Barbara Brzezińska, ekspert PwC Polska.