Objęcie udziałów - spółki i akcje
02.10.2012 10:00 (aktualizacja: )Spółki i akcje
Objęcie udziałów
Przychód rozlicza się tylko przy transakcji UDZIAŁY za APORT.
Wyjątkowo – gdy udziały wnoszone są za aport do spółki będącej osobą prawną (zoo, akcyjna) obejmujący całe przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część – przychód jest zwolniony z podatku i nie rozlicza się przychodu i kosztów. Tutaj dopiero zbycie takich udziałów spowoduje, że podatnik musi rozliczyć przychód ze zbycia oraz koszty takiego zbycia udziałów. Podobnie zwolniona jest z podatku wartość przychodu z tytułu udziałów w spółce niebędącej osobą prawną – i to niezależnie od tego, czy wkładem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, czy też są to jedynie składniki majątku takiego przedsiębiorstwa.
Jeżeli mamy do czynienia z transakcją nabycia udziałów za pieniądze – przychód oblicza się na dzień sprzedaży lub zbycia takich udziałów, a nie na dzień ich objęcia (zatem dzień objęcia nie jest istotny dla celów ustalenia kosztów i przychodu, nie wykazujemy transakcji podatkowo po stronie nabywającego udziały).
Uwaga!
O faktycznie rozliczanym przychodzie w dacie objęcia udziałów należy zatem mówić wyłącznie przy objęciu udziałów w spółce mającej osobowość prawną.
Przychody PIT – udziały za aport
Jako przychód z kapitałów pieniężnych uznaje się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny.
W przypadku, gdy mamy do czynienia z nabyciem udziałów w ramach funkcjonującego przedsiębiorstwa w zamian za wkład niepieniężny, przychody z tego tytułu powinno wykazać się w ramach źródła – kapitały pieniężne, a nie w ramach tej działalności gospodarczej. Zatem również w takim przypadku jako przychód z kapitałów pieniężnych uznaje się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny.
Koszty PIT - udziały za aport (wkład niepieniężny)
W przypadku nabycia udziałów za wkład niepieniężny w spółce kapitałowej – rozliczenie kosztów jest konieczne już w momencie objęcia udziałów.
Rozliczenie kosztów w tych wartościach będzie konieczne wyłącznie przy transakcji wnoszenia aportem majątku, który nie stanowi przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części do spółki kapitałowej. W pozostałych przypadkach objęcie udziałów jest zwolnione z opodatkowania i nie trzeba rozliczać kosztów.
| Przedmiot wkładu, za który podmiot otrzymuje udziały lub akcje | ||||
| Środki trwałe, WNiP | Akcje | Likwidacja lub wystąpienie ze spółki osobowej | Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową | Inne składniki |
Koszty objęcia udziałów ustala się w wartości początkowej przedmiotu wkładu, zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o sumę dokonanych przed wniesieniem tego wkładu odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne. | Koszt objęcia udziałów ustala się w wartości: * nominalnej wnoszonych w formie wkładu niepieniężnego udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, w przypadku gdy zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, * określonej zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT (faktycznych wydatków na nabycie), w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, nie zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny – zatem zostały po prostu kupione wcześniej a teraz stanowią przedmiot aportu, * w przypadku gdy udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni, które są wnoszone w formie wkładu niepieniężnego, zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części – w wartości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg i ewidencji tego przedsiębiorstwa, - jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego są udziały (akcje) w spółce albo wkłady w spółdzielni. | Koszty objęcia udziałów ustala się w wysokości wydatków na nabycie lub wytworzenie składnika majątku, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie lub wartości początkowej takiego składnika majątku pomniejszonej o sumę dokonanych od tego składnika odpisów amortyzacyjnych - jeżeli składnik ten został otrzymany przez podatnika dokonującego aportu w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki; | Koszty objęcia udziałów ustala się w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników majątku, wynikającej z ksiąg, ewidencji i wykazu likwidacyjnego, przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, określonej na dzień objęcia udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość nominalna tych obejmowanych udziałów z dnia ich objęcia - w przypadku gdy te udziały (akcje) wnoszone w formie wkładu niepieniężnego zostały objęte w następstwie przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w spółkę kapitałową. | Koszty objęcia udziałów ustala się w wysokości faktycznie poniesionych, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wydatków na nabycie innych niż wymienione w pkt 1 i 2 składników majątku podatnika - jeżeli przedmiotem wkładu są te inne składniki; |
Rozliczenie podatku
Jeżeli podatnik w związku z obejmowaniem udziałów (akcji) w zamian za wkład niepieniężny poniósł wydatki związane z objęciem tych udziałów (akcji), to wydatki te powiększają koszty uzyskania przychodów.
UDZIAŁY w zamian za PIENIĄDZE
W przypadku objęcia udziałów za pieniądze, ich objęcie nie stanowi przychodu u podatnika. Objęcie będzie powodowało wyłącznie konsekwencje po stronie powstających kosztów. Koszty te podlegać będą rozliczeniu podatkowemu jednak dopiero w momencie zbycia objętych udziałów.
Podatek
Nabycie udziałów, które należy rozliczać wymaga opodatkowania według stawki 19% (stawka zryczałtowana, niezależna od wartości przychodów). Płatnikiem jest spółka i podmiot, do którego wnoszony jest aport – pobiera zaliczki na podatek z tytułu wkładów. Płatnik z tego tytułu sporządzić musi PIT-8C, natomiast podatnik musi do końca kwietnia złożyć PIT-38.