Księgowość i sprawozdawczość podatkowa i finansowa
13.12.2005 10:00 (aktualizacja: )Oprócz obowiązków terminowej zapłaty podatków i opłat skarbowych przedsiębiorca zobowiązany jest doprowadzenia właściwej dla siebie formy rachunkowości. Standardową formą księgowości są księgi rachunkowe, niemniej znaczna część podatników korzysta z uproszczeń księgowych.
| Rodzaj | księgowość | odpowiedzialność | Osobowość | kapitał | koszty |
Samodzielnie |
KPIR/ryczałt | Osobista | Brak odrębnej osobowości prawnej | własny | Stosunkowo niskie |
Cywilna | |||||
Jawna | |||||
Partnerska |
Księgi rachunkowe | Wysokie, związane z prowadzeniem pełnej rachunkowości | |||
Komandytowa | Do wartości sum komandytowych | ||||
s.k.a.* | |||||
Sp. z o.o. | Majątkiem osoby prawnej | Odrębna osobowość prawna | Kapitał zakładowy (kapitał osoby prawnej) | ||
S.A. | |||||
Stowarzyszenie | |||||
Fundacja | |||||
SE | |||||
EZIG |
Ewidencja rachunkowa nie powstaje wyłącznie w celu dopełnienia przepisów prawno - podatkowych. Jej celem jest również analiza zarządcza oraz planowanie przyszłego zakresu działań biznesowych a także wskazanie obszarów wydatków oraz przychodów jednostki. Rola ksiąg rachunkowych, zarówno w przypadku pełnej księgowości, jak i u jednostek prowadzących KPiR nie ogranicza się zatem do rzetelnego i prawidłowego prezentowania przed organami skarbowymi przeprowadzanych operacji handlowych.
Ewidencje należy podzielić na dwie podstawowe grupy – do których prowadzenia zobowiązani są wszyscy podatnicy (po wybraniu jednego z koniecznych w tym zakresie rodzaju ewidencji) oraz takie, które prowadzą wyłącznie podmioty uczestniczące w danych transakcjach lub prowadzący określony zakres działalności.
| Ewidencje – wszyscy (właściwa jest jedna z form) | Ewidencje – szczególne |
Księgi rachunkowe | Ewidencja VAT/ewidencja sprzedaży VAT |
KpiR | Ewidencje do celów akcyzy |
Ewidencja ryczałtu | Ewidencje dewizowe |
Księgi pracownicze – w przypadku karty podatkowej | Ewidencje WNT/WDT |
Wykaz środków trwałych/wyposażenia | |
Ewidencje celne | |
Ewidencje dla celów podatków lokalnych |
Podstawą prowadzenia podstawowych form księgowości są:
- ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz. U. 2009, nr 152, poz. 1223), - rozporządzenie z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów
(Dz. U. 2003, nr 152, poz. 1475), - rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
(Dz. U. 2002 nr 219, poz. 1836). - rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia kart przychodów
(Dz. U. 2002 nr 219, poz. 1839),
Obowiązki prowadzenia ewidencji rachunkowych wynikają również z:
- ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości
(Dz. U. 2009, nr 152, poz. 1223), - ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
( Dz. U. nr 2012, poz. 361), - ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(Dz. U. 2011 nr 177, poz. 1054), - ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. 2010 nr 220, poz. 144), - ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym
(Dz. U. 2011, nr 108, poz. 626), - ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe
(Dz.U. 2002 nr 141, poz. 1178).