Podatkowe i ewidencyjne obowiązki przy sprowadzaniu pojazdów z Unii Europejskiej - Ruchomości - Samochód

Ruchomości (samochód)

Podatkowe i ewidencyjne obowiązki przy sprowadzaniu pojazdów z Unii Europejskiej

Obowiązująca w Unii Europejskiej zasada swobody obrotu towarami umożliwia każdemu podmiotowi sprowadzenie do Polski samochodów na potrzeby prywatne lub prowadzonej działalności gospodarczej. Działanie takie niesie jednak ze sobą szereg obowiązków związanych zarówno z rozliczeniem należności podatkowych, jak też koniecznością dopełnienia wielu czynności ewidencyjnych. Przedmiotowe opracowanie dotyczy nabycia samochodu z Unii Europejskiej przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Opodatkowanie podatkiem VAT

Zakup nowego samochodu w Unii Europejskiej kwalifikowany jest jak nabycie tzw. nowego środka transportu (NŚT) i podlega rozliczeniu analogicznie do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Niesie to ze sobą obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług (VAT) od takiej transakcji w Polce, niezależnie od tego jaki status mają strony transakcji tj. sprzedawca i nabywca. Ustawa o VAT (dalej jako UoVAT) wprowadza na potrzeby rozliczenia podatku, własną definicję nowego środka transportu (art. 2 pkt 10 UoVAT). Pojazdy niespełniające warunków wynikających z w/w przepisu traktuje się jak inne pojazdy, w potocznym rozumieniu – używane.

Co do zasady, nabycie NŚT z UE opodatkowuje się w państwie przeznaczenia pojazdu. Podatek VAT wymagalny jest w państwie, w którym pojazd będzie rzeczywiście używany. Dlatego nabycie przez osobę z Polski nowego środka transportu z UE będzie w zakresie podatku VAT rozliczane w Polsce, a podatnik musi zadbać o to by sprzedawca na fakturze wyraźnie wskazał, że transakcja dotyczy NŚT.

Osoba fizyczna nabywająca pojazd samodzielnie oblicza i wpłaca podatek wraz ze złożeniem formularza VAT-10 do Urzędu Skarbowego według miejsca zamieszkania w terminie 14 dni od powstania obowiązku podatkowego (art. 99 ust. 10 UoVAT). Obowiązek podatkowy powstaje w takim przypadku w momencie otrzymania pojazdu, nie później niż w momencie wystawienia faktury sprzedaży (art. 20 ust 9 UoVAT). Ponadto należy złożyć informację VAT-23 o nabywanych NŚT wraz z kopią faktury w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego — w przypadku, gdy NŚT ma być przez nabywcę zarejestrowany lub, jeśli nie podlega obowiązkowi rejestracji, będzie przez niego użytkowany na terytorium Polski.

Jeżeli osoba fizyczna kupuje samochód używany, wówczas podatek VAT zapłacony zostaje w cenie nabywanego samochodu w miejscu dokonania zakupu – o ile dana transakcja podlega VAT. Nabywca zobowiązany jest przedłożyć w urzędzie skarbowym umowę lub fakturę potwierdzającą fakt nabycia samochodu z wnioskiem o wydanie zaświadczenia wskazującego brak obowiązku uiszczenia VAT. Służy temu druk VAT-24 podlegający opłacie – 160 zł., do którego dołącza się umowę/fakturę zakupu i inne dokumenty świadczące o dokonanej transakcji.

Organ podatkowy wydaje na druku VAT-25 potwierdzenie, że podatek został zapłacony lub że brak było obowiązku jego zapłaty.

Akcyza

Poza obowiązkiem rozliczenia podatku VAT, na nabywcy ciąży obowiązek zapłaty akcyzy. Powstaje on zarówno w sytuacji nabycia NŚT jak również samochodów używanych (art. 100 ust. 1 ustawy o pod. akcyzowym).

Obowiązek podatkowy przy zakupie samochodu od unijnego kontrahenta powstanie w dniu przemieszczenia tego samochodu do Polski. Podstawą opodatkowania akcyzą, co do zasady, będzie cena jaką nabywca będzie zobowiązany zapłacić za zakup samochodu. Stawka akcyzy na samochody osobowe uzależniona jest natomiast od pojemności silnika i wynosi 3,1% przy pojazdach o pojemności skokowej silnika do 2000 cm3, a powyżej– 18,6% (art. 105 ustawy o pod. akcyzowym). Akcyzę wpłaca się na konto właściwej izby celnej w terminie 30 dni od dnia sprowadzenia samochodu, nie później niż w dniu jego rejestracji. Ponadto nabywca samochodu jest zobowiązany po sprowadzeniu samochodu do Polski w ciągu 14 dni, nie później jednak niż w dniu rejestracji samochodu w Polsce, bez wezwania organu podatkowego (urzędu celnego), złożyć deklarację uproszczoną (AKC-U) (art. 106 ustawy o pod. akcyzowym).

Należy pamiętać o zachowaniu dowodu wpłaty akcyzy, ponieważ nabywca samochodu przy dokonywaniu rejestracji ma obowiązek przedstawić, wydany przez właściwego naczelnika urzędu celnego, dokument potwierdzający zapłatę akcyzy na terytorium kraju.

Przegląd i rejestracja samochodu

Sprowadzony samochód, jeżeli nie miał badania technicznego na terytorium innego państwa UE, należy poddać przeglądowi technicznemu w Polsce. W efekcie uzyskujemy stosowne zaświadczenie, które będzie nam potrzebne do rejestracji. Ponadto musimy również uiścić opłatę recyklingową (500 zł) na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji).

Ostatecznie zebranym kompletem dokumentów możemy dokonać rejestracji, przedkładając (art. 72 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym):

• wypełniony wniosek o rejestrację;
• dokument potwierdzający zapłatę akcyzy;
• dowód własności pojazdu (umowa, faktura wraz z tłumaczeniem);
• dowód rejestracyjny lub karta pojazdu oraz zagraniczne tablice rejestracyjne;
• świadectwo wyrejestrowania pojazdu, jeśli nie ma odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym;
• zaświadczenie ze stacji diagnostycznej o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, a jeśli jest to nowe auto - aktualne świadectwo homologacji;
• dowód tożsamości;
• zaświadczenie VAT-25 z urzędu skarbowego;
• dowód uiszczenia opłaty komunikacyjnej i ewidencyjnej;
• dowód uiszczenia opłaty recyklingowej (500 zł na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska - art. 12 ust. 2 ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji).

Jeżeli wszystkie dokumenty są poprawnie sporządzone i wypełnione, urząd dokonuje rejestracji pojazdu i otrzymujemy tymczasowy dowód rejestracyjny.

dr Krzysztof Biernacki Kancelaria INITIUM Krzysztof Biernacki Doradztwo Podatkowe