12.10 Wyrok ETS ws. miejsca opodatkowania usług
Jak orzekł ETS 8 października 2010 r. w polskiej sprawie Kronospan Mielec sp. z o.o. przeciw Dyrektorowi Izby Skarbowej w Rzeszowie: świadczenie usług polegających na wykonywaniu prac badawczo rozwojowych w dziedzinie ochrony środowiska i techniki przez inżynierów mających przedsiębiorstwo w jednym z państw członkowskich na zlecenie i na rzecz usługobiorcy z siedzibą w innym państwie członkowskim, powinno być kwalifikowane jako „usługi inżynierów” w rozumieniu art. 9 ust. 2 lit. e) szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku.
Sprawa dotyczyła kwestii czy świadczenie usług polegających na wykonywaniu prac badawczo rozwojowych w dziedzinie ochrony środowiska i techniki przez inżynierów mających przedsiębiorstwo w jednym z państw członkowskich na zlecenie i na rzecz usługobiorcy z siedzibą w innym państwie członkowskim, winno być kwalifikowane jako „usługi inżynierów”.
W tym zakresie ETS stwierdził, że przepisy ustalające miejsce świadczenia nie dotyczą zawodów, (takich jak zawód adwokata, doradcy, księgowego lub inżyniera), lecz usług. Prawodawca używa wskazania zawodów jako środka służącego zdefiniowaniu kategorii usług będących jego przedmiotem (por. wyrok z dnia 16 września 1997 r. w sprawie C 145/96 von Hoffmann).
Prace badawczo rozwojowe, takie jak będące przedmiotem sprawy, są usługami zasadniczo i zwykle świadczonymi w ramach zawodu inżyniera.
ETS wskazał, że: „wykonywanie zawodu inżyniera obejmuje świadczenie usług, które charakteryzują się tym, iż nie polegają tylko na stosowaniu istniejącej wiedzy i istniejących metod do konkretnych problemów, lecz również na nabywaniu nowej wiedzy i opracowywaniu nowych metod w celu rozwiązania tych samych lub nowych problemów. Nie można więc skutecznie kwestionować twierdzenia, że działalność badawczo rozwojowa obejmuje usługi, które zasadniczo i zwykle mogą być świadczone przez inżynierów.
Tym samym wskazał bardzo ważną kwestię, a mianowicie – zaprzeczył twierdzeniu, jakoby część prac wykonywanych w niniejszej sprawie, a mających charakter „kreatywny” i „nowatorski”, wykazujących cechy prac naukowych nie mieściło się w pojęciu prac inżynierskich. Oznacza to, że miejsce świadczenia można w całości ustalać dla celów świadczenia usługi inżynierskiej, nawet jeśli usługa wykazuje elementy pracy naukowej.
Niesie to również obecnie (nie tylko na gruncie interpretacji przepisów nie obowiązującej już szóstej dyrektywy) poważne konsekwencje w zakresie interpretacji przepisu 28l pkt. 3 ustawy o podatku VAT (odpowiednio – na gruncie dyrektywy 112/2006/WE).
Piotr Szulczewski,
Analityk Bankier.pl, Firma i Podatki