TSUE: polskie przepisy dotyczące WNT niezgodnie z dyrektywą VAT

Ewelina Czechowicz

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C 895/19 wydał 18 marca 2021 r. oczekiwane przez wielu podatników rozstrzygnięcie, w którym uznał, że polskie przepisy ustawy o VAT skutkujące koniecznością zapłaty odsetek, gdy podatnik z winy dostawcy wykaże z opóźnieniem WNT są niezgodne z Dyrektywą VAT.

Wyrok dotyczy obowiązujących od 2017 r. przepisów dotyczących odliczenia VAT w przypadku WNT. Zgodnie z tymi przepisami, jeśli podatnik wykaże WNT dopiero po trzech miesiącach od transakcji, to powinien rozliczyć VAT należny w deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, a podatek naliczony wykazać dopiero w deklaracji bieżącej. W konsekwencji, skoro podatek należny wykazany jest wstecznie, zaś VAT naliczony na bieżąco, to występuje zaległość podatkowa, a podatnik jest zmuszony zapłacić odsetki liczone od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Orzeczenie TSUE korzystne dla podatników

Trybunał orzekł, że obowiązujące przepisy, mogą skutkować tym, że rozliczenie kwoty wymagalnego VAT i tej samej kwoty VAT podlegającego odliczeniu, związanych z jednym i tym samym nabyciem wewnątrzwspólnotowym, nie będzie miało miejsca w tym samym okresie rozliczeniowym, niezależnie od okoliczności danej sprawy, dobrej wiary podatnika i powodów opóźnienia w złożeniu deklaracji VAT należnego z tytułu takiego nabycia. Stosowanie tego uregulowania opóźnia, z uwagi na samo naruszenie warunku formalnego, wykonanie prawa do odliczenia VAT należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Tym samym czasowo obarcza ono podatnika ciężarem VAT.

TSUE: przepisy polskie dotyczące WNT niezgodne z dyrektywą VAT

Źródło: shutterstock

3-miesięczy termin na rozliczenie WNT

TSUE podkreślił, że trzymiesięcznego terminu, ustanowionego w przepisach krajowych będących przedmiotem postępowania głównego do celów rozliczenia VAT związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym, nie można utożsamiać z terminem zawitym w rozumieniu tego orzecznictwa, powodującym utratę prawa do odliczenia. Dodatkowo TSUE wskazał, że art. 167 i 178 dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych, zgodnie z którymi wykonanie prawa do odliczenia VAT związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Orzeczenie TSUE podstawą do korekt i wznowieania

Kwestia zgodności polskich regulacji z przepisami unijnymi od kilku lat była przedmiotem sporu w wielu prowadzonych postępowaniach między fiskusem a podatnikami, dodatkowo sądy administracyjne dotąd nie wypracowały jednolitego stanowiska. W związku z wyrokiem, który zapadł podatnicy powinni rozważyć kwestie ewentualnych korekt lub wznowić postępowania, w których zapadły na ich rzecz niekorzystne rozstrzygnięcia. Czas na złożenie korekt lub wznowienie postępowań w niektórych przypadkach ograniczony będzie do 30 dni od daty opublikowania wyroku.

Źródło: https://curia.europa.eu/juris/liste.jsf?language=pl&td=ALL&num=C-895/19

WNT i WDTZwrot VATVAT