22.06 Krok pierwszy, czyli rejestracja jednoosobowej firmy
W jaki sposób założyć własną działalność gospodarczą, nie tracąc przy tym cennego czasu i nerwów? Im lepiej się do tego przygotujemy zawczasu, tym mniej nieprzyjemności spotka nas po drodze.
Bubel roku – tak brzmi niechlubne, drugie imię wprowadzonego wiosną 2009 r. tzw. jednego okienka, które miało usprawnić zakładanie działalności gospodarczej. Założenia były słuszne, ale wyszło jak zwykle – nieoficjalny przydomek mówi sam za siebie.
W praktyce bowiem sytuacja wygląda dziś tak, że przyszły przedsiębiorca może rzeczywiście mieć nadzieję, że zostanie obsłużony przy „jednym okienku”, ale tylko w określonych sytuacjach. A mianowicie, gdy upoważni notarialnie inną osobę do załatwienia wszelkich formalności związanych z założeniem firmy (co wymaga wizyty u notariusza) albo zdecyduje się na pomoc biura księgowego, które – w ramach kompleksowej obsługi – weźmie na swoje barki nie tylko przyszłe rozliczenia powstającej firmy, ale także jej rejestrację (są już firmy, które robią to bezpłatnie, chcąc tym samym zachęcić do skorzystania z ich usług księgowych). To drugie rozwiązanie jest korzystniejsze o tyle, że przedsiębiorca podpisem pod jednym upoważnieniem zyskuje nie tylko czas przeznaczony na założenie firmy, ale zobowiązuje także księgową do wyręczania go w późniejszych, regularnych kontaktach z fiskusem. Gdy zatem formalności bierze na siebie biuro księgowe, rzeczywiście wystarczy pojawić się w urzędzie tylko raz. A dokładnie – w urzędzie gminy, w którym należy złożyć wypełniony wniosek EDG-1.
Niektóre gminy pozwalają zrobić to przy pomocy Internetu – wtedy na jej stronie internetowej powinniśmy szukać formularza w wersji elektronicznej (można je także znaleźć na stronie www.epuap.gov.pl lub www.mg.gov.pl , ale wtedy należy upewnić się, że dana gmina może odbierać wnioski w takiej formie). Jeśli jednak zakładający działalność nie ma podpisu elektronicznego, i tak będzie musiał pofatygować się do gminy (termin wyznaczy urząd), by osobiście podpisać się pod wysłanym wcześniej przez Internet wnioskiem. Formularz EDG-1 można przesłać także listem poleconym, ale wtedy podpis musi być potwierdzony notarialnie.
Przyszłego przedsiębiorcę może początkowo przerazić liczba stron, z których składa się EDG-1. Zupełnie niepotrzebnie, ponieważ rejestrując jednoosobową działalność, wypełniamy de facto tylko dwie pierwsze strony. Pozostałe, np. informacje o numerze konta firmowego, uzupełnia się – jeśli to konieczne – później. Konieczne jest podanie podstawowych danych osobowych (imię i nazwisko, PESEL, NIP, miejsce zamieszkania), a także adresu zakładanej firmy i ewentualnie jej dodatkową nazwę i numer kontaktowy. Należy wskazać również datę rozpoczęcia działalności (nie może być wcześniejsza niż dzień złożenia wniosku) oraz jej numer PKD. Można go ustalić na miejscu w urzędzie lub znaleźć w Internecie na stronie www.stat.gov.pl/klasyfikacje . Przedsiębiorca może wybrać więcej niż jeden rodzaj działalności, np. gdy zakłada, że wkrótce rozszerzy swoją działalność. Limitów na numery PKD nie ma, tyle że jeśli będzie ich więcej, konieczne może się okazać wypełnienie dodatkowego druku (EDG-RD).
Wypełniając formularz EDG-1 trzeba także zdecydować, w jakiej formie będzie prowadzona księgowość firmy. Przy jednoosobowej działalności przedsiębiorcy wybierają najczęściej podatkową księgę przychodów i rozchodów (gdy planują, że będą mieć duże koszty związane z prowadzeniem firmy) lub inne ewidencje (gdy myślą o ryczałcie ewidencjonowanym). Natomiast ci, którzy chcą rozliczać się przy pomocy karty podatkowej, wybierają opcję „nie jest prowadzona”.
Formularz EDG-1 jest nie tylko wnioskiem o wpis do ewidencji działaności gospodarczej, ale także wnioskiem do Głównego Urzędu Statystycznego o nadanie numeru REGON oraz zgłoszeniem do ZUS i urzędu skarbowego. Wpis do ewidencji w niektórych gminach można otrzymać od ręki, w innych należy poczekać średnio około tygodnia. ZUS jest trochę wolniejszy i przesyła stosowne dokumenty do dwóch tygodni, praktyka pokazuje natomiast, że najdłużej czeka się na REGON.
Jeśli przedsiębiorcy zależy na czasie, nie ma rady – musi udać się do urzędów osobiście i w ten sposób ponaglić urzędników. A jeśli nie ma na to ochoty, pozostaje rozwiązanie wskazane wyżej – upoważnienie firmy księgowej do wykonania za niego „czarnej roboty”.
Agata Szymborska-Sutton
analityk Tax Care
informacja prasowa