Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaprezentowało kolejną wersję projektu nowelizacji przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Główna zmiana dotyczy określenia maksymalnych temperatur dopuszczalnych na stanowiskach pracy, co ma szczególne znaczenie z uwagi na coraz częstszych fal upałów.
» Praca w czasie upałów - obowiązki pracodawcy i prawa pracowników
Od końca 2024 roku trwają intensywne prace legislacyjne nad uregulowaniem kwestii pracy w wysokich temperaturach. Do tej pory brakowało jednoznacznych przepisów, które określałyby, jaka temperatura w miejscu pracy jest bezpieczna dla pracowników. Nowelizacja ma za zadanie dostosować prawo pracy do zmieniających się realiów klimatycznych i zagrożeń zdrowotnych, jakie niesie za sobą praca w ekstremalnych warunkach cieplnych.
Źródło: shutterstock
Aktualnie przepisy nie wskazują górnej granicy bezpiecznej temperatury w pracy
Obecne regulacje koncentrują się głównie na minimalnych wartościach temperatur, pomijając górne limity. Do tej pory to pracodawcy, z własnej inicjatywy, wprowadzali rozwiązania mające na celu poprawę komfortu pracy w czasie upałów.
Aktualnie przepisy mówią tylko o temperaturze minimalnej
Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem z 1997 roku, temperatura w pomieszczeniach pracy nie powinna być niższa niż:
- 14°C – przy cięższych pracach fizycznych,
- 18°C – w pomieszczeniach biurowych i przy lekkich pracach fizycznych.
Nie ma jednak przepisów odnoszących się do temperatur maksymalnych, jeśli są one wynikiem warunków atmosferycznych, a nie technologicznych.
W nowych przepisach mają zostać wprowadzone konkretne limity temperatur
Nowelizacja przepisów zakłada konkretne limity temperatur, przy których praca powinna być ograniczona lub modyfikowana. Do kluczowych propozycji należą:
1. Wprowadzenie maksymalnych temperatur w miejscu pracy:
- w pomieszczeniach – do 35°C,
- na zewnątrz przy pracach fizycznych – do 32°C,
z wyjątkiem przypadków, gdy technologie wymagają innych warunków.
2. Zakaz wykonywania pracy przy przekroczeniu tych temperatur, z wyłączeniem niektórych zawodów, m.in. funkcjonariuszy, żołnierzy oraz opiekunów dzieci do 3. roku życia.
3. Obowiązki pracodawcy w razie przekroczenia określonych progów (28°C w pomieszczeniach, 25°C przy pracach fizycznych):
o zastosowanie rozwiązań technicznych (np. wentylacja, klimatyzacja),
o w przypadku ich nieskuteczności – reorganizacja pracy (np. zmiana godzin, przerwy).
4. Konsultacje z pracownikami i lekarzem medycyny pracy – każdy plan działania musi być uzgodniony z przedstawicielami pracowników lub komisją BHP oraz skonsultowany ze specjalistą medycyny pracy.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Planowane zmiany mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2027 roku. Do tego czasu obowiązują obecne regulacje, ale pracodawcy już teraz powinni przygotować się na nowe wymagania.
Pracodawcy już dziś mogą zadbać o poprawę bezpieczeństwa
Mimo że nowe przepisy jeszcze nie obowiązują, pracodawcy już teraz mają obowiązek:
- ocenić ryzyko zawodowe, uwzględniając wpływ wysokich temperatur na pracę,
- stosować środki ochrony indywidualnej – np. lekką odzież roboczą, nakrycia głowy, kremy z filtrem,
- organizować pracę z uwzględnieniem warunków pogodowych – np. przesuwając godziny rozpoczęcia pracy na wcześniejsze lub wprowadzając dodatkowe przerwy.
Szczególną ochroną powinny być objęte:
- kobiety w ciąży i karmiące piersią – nie mogą pracować w warunkach mikroklimatu gorącego, jeśli wskaźnik PMV przekracza 1,0,
- pracownicy młodociani – nie wolno ich zatrudniać, jeśli temperatura przekracza 30°C, a wilgotność 65%.
Klimatyzacja i wentylacja w miejscu pracy — to warto wiedzieć
Urządzenia klimatyzacyjne i wentylacyjne powinny:
- dostarczać czyste powietrze, wolne od zanieczyszczeń,
- nie powodować przeciągów, wychłodzenia ani przegrzewania pomieszczeń,
- nie kierować bezpośredniego strumienia powietrza na stanowiska pracy.
Zmiany w przepisach BHP wprowadzają wyczekiwane uregulowania dotyczące pracy w wysokich temperaturach. Ich celem jest zwiększenie bezpieczeństwa pracowników i dostosowanie warunków pracy do coraz bardziej odczuwalnych skutków zmian klimatycznych. Pracodawcy już teraz powinni podjąć działania zapobiegawcze i przygotować się na nadchodzące obowiązki.