Działalność w nieruchomości swojej rodziny, czyli inwestycja w obcy środek trwały
Początki działalności gospodarczej coraz częściej młodzi przedsiębiorcy wiążą z nieruchomością należącą do innych osób z rodziny. Na takiej samej zasadzie inwestują oni następnie w wynajętym biurze lub innym lokalu przeznaczonym dla celów działalności gospodarczej. Pojawia się więc pytanie o to, jak traktować wydatki na malowanie, tynkowanie, budowanie ścian gipsowych, zakup mebli wnękowych lub na wyposażenie wnętrza?
Podstawową zasadą, o której powinien wiedzieć przedsiębiorca, jest konieczność amortyzacji inwestycji w obcym środku trwałym i to niezależnie od tego, czy zamierza się z niej korzystać krócej czy dłużej niż rok. Inwestycją w obcym środku trwałym jest również wydatek na lokal czy pokój użyczony przez rodziców lub inną rodzinę przedsiębiorcy.
Źródło: EastNews
Wartość początkowa inwestycji
Wartość początkową inwestycji w obcym środku trwałym ustala się, stosując takie same zasady, jak w przypadku środków trwałych. Podstawową zasadą ustalenia wartości początkowej inwestycji będzie koszt wytworzenia.
Za koszt wytworzenia uważa się wartość – ustalaną w cenie nabycia – zużytych przy stworzeniu inwestycji: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonej inwestycji.
Nie zalicza się do tej wartości początkowej natomiast wartości własnej pracy przedsiębiorcy, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu przy prowadzeniu działalności lub przy tworzeniu inwestycji, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania inwestycji do używania.
Koszt wytworzenia, o ile wpływa na niego wartość zakupów w walucie obcej, koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania inwestycji w obcym środku trwałym.
Przykład
Przedsiębiorca użyczył od rodziców garaż. Dokonał w nim następujących prac: tynkowanie, malowanie, tapetowanie, położenie podłogi, postawienie ścianek działowych, montaż oświetlenia, doprowadzenie wody, instalacja kanalizacji i stworzenie pomieszczeń sanitarnych. Łączny koszt to 10.000 zł. Stanowi on inwestycję w obcym środku trwałym, podlegającą amortyzacji.
Inwestycja a wyposażenie lokalu
Na wartość początkową inwestycji w obcym środku trwałym nie wpływają wydatki na poczet wyposażenia nieruchomości, takie jak meble, sprzęt komputerowy itp. Inwestycja dotyczyć ma środka trwałego innej osoby, a zatem wpływać na niego i jego potencjalną wartość. Inwestycję mogą stanowić natomiast meble wnękowe, stanowiące element konstrukcyjny wykorzystywanego lokalu.
Remont to nie inwestycja w mieszkanie
Umowa najmu, użyczenia lub inna dotyczyć może zniszczonego lokalu, nieruchomości. W takim przypadku doprowadzenia go do stanu, w którym możliwe jest jego używanie nie należy traktować jako remontu. Jest to również inwestycja w obcym środku trwałym. Również w takim przypadku niezbędna jest amortyzacja.
Przykład
Wynajęciu podlega zniszczona kamienica. Wynajmujący dokonuje szerokiego zakresu prac remontowych – od wstawienia okien po odbudowę części ścian i wszelkie prace wewnątrz. Nie można mówić o remoncie w obcym środku trwałym, lecz o inwestycji w ten środek. Podlega ona amortyzacji.
Inwestycja do 3500 zł i powyżej, modernizacja lub remont inwestycji
Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od tych inwestycji w obcych środkach trwałych, których wartość początkowa nie przekracza 3500 zł. Wydatki stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania inwestycji do używania.
Dopuszczalne jest również dokonywanie późniejszych prac przy inwestycji w obcym środku trwałym. Mogą to być zarówno prace remontowe, jak i modernizacyjne dotyczące tej inwestycji. Jeżeli dojdzie do ulepszenia w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową powiększa się o sumę wydatków ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 3500 zł. Ulepszenie ma miejsce, gdy suma wydatków poniesionych na przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia inwestycji do używania. Natomiast wydatki na remont zniszczonej inwestycji w obcym środku trwałym nie trzeba amortyzować.
Przykład
Przedsiębiorca od 3 lat użycza lokal od rodziców. W tym okresie zniszczeniu uległa jedna ze ścianek działowych, którą przedsiębiorca stworzył w okresie przyjęcia lokalu do używania. Podatnik remontuje więc wcześniejszą inwestycję i doprowadza do takiego stanu, jaki stworzył sam wcześniej w użyczonym lokalu. Amortyzacja nie jest konieczna.
Stawki amortyzacyjne
Podatnicy mogą amortyzować inwestycje w obcym środku trwałym metodą liniową lub ustalić indywidualnie stawki amortyzacyjne, z tym że dla stawek indywidualnych dotyczących:
I. inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach – okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat;
II. inwestycji w obcych środkach trwałych innych niż wymienione w pkt I – okres amortyzacji nie może być krótszy niż:
1. dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji:
a. 24 miesiące – gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 zł,
b. 36 miesięcy – gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25 000 zł i nie przekracza 50 000 zł,
c. 60 miesięcy – w pozostałych przypadkach; 2. dla środków transportu, w tym samochodów osobowych – 30 miesięcy.
Piotr Szulczewski,
VAT.pl