Dwa rodzaje działalności w ramach jednej firmy

Pytanie:Prowadzę firmę i rozliczam ją na KPiR. Przy rejestracji firmy podałem 2 kody PKD. Pierwszy to 66.30.Z ,,Działalność związana z zarządzaniem funduszami" oraz drugi 62.01.Z ,,Działalność związana z oprogramowaniem". Pierwsza działalność jest główną działalnością i obecnie tylko z niej osiągam dochody opodatkowane VAT. Zamierzam dodatkowo rozpocząć sprzedaż związaną z drugim kodem dotyczącym oprogramowania, projektowania stron internetowych itp. Czy w związku z tym wolno mi zaliczyć w koszty firmy wydatki na zakup komputera i oprogramowania, które będą służyć do wykonywania tej drugiej działalności - pomimo tego, że nie osiągam z tej branży dochodu i nie mam pewności, że taki dochód osiągnę? Czy możliwe jest odliczenie VAT z tytułu zakupu komputera i oprogramowania, który płacę obecnie jedynie z pierwszej działalności? Podsumowując, jest to jedna firma, ale mam dwa rodzaje działalności. Z jednego rodzaju mam przychody, zaś w drugim będę miał koszty. Czy istnieje możliwość wzajemnej kompensaty tych przychodów i kosztów?

Odpowiedź: W rozpatrywanym przypadku prowadzona jest jedna działalność gospodarcza, która stanowi jedno źródło przychodu. Co do zasady, moim zdaniem będzie więc możliwe zaliczenie wymienionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Pomimo tego, że w ramach jednego przedsiębiorstwa zarejestrowane są 2 działalności, to stanowią jedno źródło przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Prowadzona jest jedna księga, jeden rejestr dla potrzeb VAT, składana jest jednak deklaracja VAT. Definicja działalności gospodarczej została zdefiniowana w art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Jest to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Zasadniczo nie ma przeszkód, aby koszty poniesione przed rozpoczęciem jednej ze zgłoszonych działalności mogły stanowić koszty uzyskania przychodów. Istotny jest bowiem cel poniesienia kosztu, a nie ma w przepisach wymogu, że kosztem podatkowym może być tylko wydatek poniesiony po rozpoczęciu działalności. Wydatek związany z zakupem komputera jest niewątpliwie uzasadniony. Bez niego nie ma możliwości osiągnięcia przychodu w przyszłości z działalności związanej z oprogramowaniem. Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z pewnym ryzykiem, że pomimo poniesienia kosztów dochód nie zostanie osiągnięty, ale żaden przepis podatkowy nie nakazuje w takim przypadku korekty poniesionych wydatków.

Jeśli chodzi o VAT, to odliczenie podatku naliczonego od dokonywanych wydatków jest jednym z najważniejszych uprawnień zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT. Powyższa zasada została wprowadzona do polskiego systemu podatkowego poprzez przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Wszelkie ograniczenia prawa do rozliczania podatku naliczonego winny być wyraźnie zapisane w aktach prawnych, a te z kolei muszą być tworzone z uwzględnieniem regulacji prawa wspólnotowego. Przepisy nie zakazują odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakupy w ramach prowadzonej działalności, jeżeli są kosztem uzyskania przychodów.

Podstawa prawna:

• art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2007 r. nr 155, poz. 1095 ze zm.),
• art. 22 ust. 1 ustawy z 22 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.),
• art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 ze zm.).

Krystyna Dąbrowska
doradca podatkowy współwłaściciel Biura Podatkowego "Praktyk" w Lublinie