Dochody zwolnione z PIT, czy trzeba wykazywać w deklaracji rocznej

Podatnicy mogą mieć problem ze wskazywaniem w rocznych deklaracjach podatkowych kwot wolnych od podatku. Jeśli otrzymywali wynagrodzenia lub inne świadczenia, od których nie musieli płacić podatku, to powstaje pytanie o ich wykazanie w rocznym PIT, choćby w wierszu dotyczącym tzw. innych źródeł przychodów.

Dochody zwolnione z PIT w deklaracji PIT / YAY foto

Wynagrodzenia i świadczenia można podzielić na trzy grupy:

• Podlegające opodatkowaniu,
• Podlegające opodatkowaniu, ale z tego podatku zwolnione,
• Nie podlegające w ogóle opodatkowaniu.

Podatnik, który otrzyma od rozliczającego jego zaliczki na podatek PIT-11 lub PIT-8C nie będzie co do zasady posiadał w tych informacjach kwot przychodów zwolnionych z opodatkowania lub niepodlegających opodatkowaniu. Nie należy zatem odejmować od kwot wskazanych na informacjach – dodatkowo wartości zwolnionych z podatku, wypłacanych za pośrednictwem płatnika. Wyjątkiem jest przypadek, gdy płatnik pomylił się i uwzględnił taką kwotę zwolnioną z podatku w PIT-11 lub PIT-8C naliczając podatek i składki tak samo, jak od pozostałych świadczeń. Wówczas rozliczenia dokonać należy samodzielnie, bez zwracania uwagi na kwoty znajdujące się w informacjach od płatnika.

Niekiedy płatnik w informacjach podatkowych wyszczególnić musi kwoty zwolnione z opodatkowania. Tak ma się sytuacja w przypadku:

• PIT-R, będącego załącznikiem do PIT-11 dla osób pełniących obowiązki społeczne i obywatelskie, z tytułu świadczeń w postaci diet i innych należności za czas podróży służbowej osoby nie będącej pracownikiem oraz w postaci diet oraz kwot stanowiących zwrot kosztów, otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 3000 zł, kwoty z PIT-R w części zwolnionej nie trafiają jednak do PIT-11 osoby otrzymującej świadczenia i nie należy ich uwzględniać w rocznym PIT,
• PIT-8C w zakresie kwot stanowiących stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą Internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3800 zł; kwoty te również nie są uwzględniane w ostatecznej wartości PIT-8C w efekcie czego nie bierze się ich pod uwagę przy wypełnianiu rocznej deklaracji podatkowej podatnika.

Jeżeli podatnik osiąga samodzielnie wynagrodzenia bez pośrednictwa płatnika, to samodzielnie również uwzględnia kwoty zwolnione z podatku. Jest wówczas odpowiedzialny za ich prawidłowe obliczenie.

Przykład

Podatnik osiąga wynagrodzenia za granicą. Część przychodów polskich rezydentów przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku pracy za każdy dzień pobytu za granicą pozostaje zwolniona z opodatkowania. Zwolniona pozostaje kwota odpowiadająca 30% diety wypłacanej w czasie podróży służbowej do danego kraju za każdy dzień przebywania w stosunku pracy. Jeżeli podatnik samodzielnie przy rozliczeniu rocznym nie uwzględni kwoty – będzie stratny i zapłaci wyższy podatek, niż należny.

Podatek pobierany ryczałtowo przez płatnika a roczny PIT

Nie ma podstaw, by w PIT rocznym wykazywać kwoty, od których płatnik pobrał podatek ryczałtem. Aby ustalić czy miało to miejsce podatnik powinien znać rodzaj wypłaty dokonanej na jego rzecz i sprawdzić, czy podatek powinien rozliczyć samodzielnie, czy obowiązek ten spoczywa na płatniku. Niezależnie od tego kwoty podatku, które miał ryczałtowo pobrać płatnik, nie obciążają podatnika i nie muszą być wykazywane w PIT rocznym. Natomiast w sytuacji gdy zarobek powinien być samodzielnie opodatkowany – bez pośrednictwa płatnika - wówczas to na podatniku ciąży konieczność zapłaty zaliczek na podatek oraz ujęcia przychodu w rocznym zeznaniu podatkowym.

Przykład

Podatnik – konsument nieprowadzący działalności gospodarczej, otrzymuje nagrodę związaną ze sprzedaż premiową produktu – 3000 zł. Płatnik zobowiązany był pobrać podatek ryczałtowo i nie ma obowiązku wystawiać PIT-8C (sporządza jedynie PIT-8AR do urzędu skarbowego). Kwota 3000 zł nie musi być wykazywana w rocznej deklaracji.

Kwota wolna od podatku a deklaracja PIT

Podatnicy, u których w roku podatkowym 2017 dochód był niższy niż 6.600 zł, nie zapłacą podatku. Nie oznacza to jednak, że kwot zarobku poniżej tej wartości nie należy ujmować w rocznej deklaracji podatkowej. Co więcej, zarobki tego rodzaju mogą dać podstawę do występowania o zwrot nadpłaconego w trakcie roku podatku w formie zaliczek. A zatem wynagrodzenia poniżej tzw. rocznej kwoty wolnej od podatku to pojęcie inne niż kwoty zwolnione z podatku dochodowego. Pierwsze należy wyszczególniać w rocznym PIT, drugich – nie trzeba ujmować w rocznej deklaracji podatkowej.

Wyjątkiem od powyższej reguły są wynagrodzenia o niskich wartościach z tzw. działalności wykonywanej osobiście, czyli m.in. z działalności trenerskiej, oświatowej, artystycznej, umów zlecenie i dzieło, gdy kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł. Takie kwoty nie trafiają do rocznego PIT, gdyż podatek również w tym przypadku pobierany jest przez płatnika ryczałtowo - w wysokości 18% przychodu. W trakcie roku możliwe jest zawarcie wielu takich umów i mimo tego nie trzeba wypełniać rocznej deklaracji podatkowej, gdyż każda z nich jest rozliczana wyłącznie ryczałtem przez płatnika.

adw. Łukasz Wieszczeczyński
Kancelaria TWZ
Tabędzka – Wieszczeczyński – Zagierska