Kwota wolna od podatku w 2017 r. będzie zależała od wysokości dochodów. Do wysokości dochodu 6.600 zł kwota ta w całości ograniczy pobór podatku. Od wartości 6.601 zł do 11.000 zł kwota będzie malała, by powyżej tej kwoty osiągnąć poziom obecnie stosowany – 3.091 zł. Z kolei maleć zacznie ona ponownie powyżej obecnego progu 85528 zł, by przy dochodzie przekraczającym 127.000 zł nie występować w ogóle.

Źródło: YAY foto
Obecnie podstawowa kwota wolna od podatku wynosi 3.091 zł. Kwota ta wynika z zastosowania w ustawie o podatku PIT tzw. kwoty zmniejszającej podatek, wynoszącej 556,02 zł, odejmowanej od podatku.
| Podstawa obliczenia podatku w złotych | Podatek wynosi | |
| Ponad | Do | |
| 85’528 zł | 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr | |
| 85’528 zł | 14’839 zł 02 gr plus 32% nadwyżki ponad 85’528 zł | |
| Kwota zmniejszająca podatek | Miesięczna | 46 zł 33 gr |
| Roczna | 556 zł 02 gr | |
| Roczny dochód niepowodujący obowiązku zapłaty podatku | 3.091 zł | |
Zakładając, że do 30 listopada 2016 r. podpisana zostanie nowelizacja ustawy o podatku PIT, stan ten ulegnie zmianie. W rozliczeniach za rok 2017 (składanych w 2018 roku), kwota zmniejszająca podatek oraz kwota wolna od podatku będzie inna niż w obecnie. Co więcej, nie oznacza to korzystnych zmian dla wszystkich podatników. Kwota obniżająca podatek wzrosnąć ma w niektórych przypadkach z 556,02 do 1188 zł, w niektórych zostać zredukowana do zera.
Jak wskazuje Ministerstwo Finansów, projektowany mechanizm działania kwoty wolnej będzie następujący:
- Osoby zarabiające 6.600 PLN rocznie lub mniej nie zapłacą podatku dochodowego.
- Dla podatników zarabiających więcej niż 6.600 PLN a mniej niż 11.000 PLN rocznie, kwota wolna będzie stopniowo zmniejszać się do dzisiejszego poziomu 3.091 PLN.
- Podatnicy osiągający dochód pomiędzy 11.000 zł a 85.528 zł rocznie będą opodatkowani na dotychczasowych zasadach, z kwotą wolną wynoszącą 3.091 zł.
- Powyżej dochodu 85.528 zł rocznie kwota wolna ulegnie stopniowemu zmniejszeniu, zaś podatnicy zarabiający więcej niż 127.000 zł nie będą mieli kwoty wolnej.

Źródło: Min. Fin.
Dochód roczny do opodatkowania, który brany jest pod uwagę to kwota przychodu po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów, składek na ubezpieczenie społeczne oraz odliczeniu ulg. Dochód to kwota po zastosowaniu rozliczenia wspólnego z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dzieci, stąd też najpierw ustalić będzie można połowę wartości dochodu, a potem sprawdzić, jaką kwotę wolną od podatku trzeba będzie zastosować.
Jak liczyć kwotę zmniejszającą podatek pomiędzy 6600 zł a 11.000 zł oraz między 85.528 zł a 127.000 zł?
Do wartości dochodu 6600 zł sprawa jest prosta – kwota zmniejszająca podatek to 1188 zł. Odejmuje się ją od podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 6 600 zł Inaczej jest przy dochodach od 6600 zł. Przy dochodach w wysokości 6600 zł a 11.000 zł kwota zmniejszająca podatek wynosi 1 188 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 631 zł 98 gr × (podstawa obliczenia podatku – 6 600 zł) ÷ 4 400 zł, dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 6 600 zł i nieprzekraczającej kwoty 11 000 zł. Od 11.001 zł do 85.528 zł kwota wolna wyniesie 3091 zł (kwota zmniejszająca podatek to 556,02 zł). Z kolei dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł, wzór tego obliczenia to: 556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę ustaloną w następujący sposób: 556 zł 02 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł.
Ponad 127.000 zł podstawa do zmniejszenia podatku o kwotę wolną nie wystąpi.
Pokrętne rozumienie wyroków Trybunału Konstytucyjnego
W wyroku z października 2015 Trybunał Konstytucyjny nakazał podwyższenie kwoty wolnej od podatku (zwolnienie z PIT biologicznego minimum egzystencji). Problem w tym, że proces legislacyjny obejmuje w tym przypadku pracę nad ustawami podatkowymi, których minimalne vacatio legis (okres, w którym przepis jest dostępny do zapoznania się z nim przez społeczeństwo) nie może trwać krócej niż jeden miesiąc. W związku z tym, aby kwota wolna obowiązywała od 2017 r., ustawa przyjęta przez Senat z poprawkami 28 listopada, w dniu 30 listopada musi zostać podpisana przez Prezydenta RP – daje to 2 dni na przejście drogi z Senatu, przyjęcie poprawek przez Sejm oraz uzyskanie podpisu Prezydenta RP.
Piotr Szulczewski, PIT.pl
