Państwowa Inspekcja Pracy przygotowała biuletyn dotyczący zasad podejmowania pracy w wakacje. Znajdują się w nim m.in. informacje o rodzajach umów o pracę, czy zatrudnianiu pracowników młodocianych.
Jeżeli chcesz podjąć pracę jako pracownik młodociany musisz:
- mieć co najmniej ukończoną ośmioletnią szkołę podstawową oraz
- posiadać świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca,
którą chcesz wykonywać, nie zagraża Twojemu zdrowiu.
Jeżeli spełniasz te warunki możesz być zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Pracodawca ma obowiązek zapewnić Ci opiekę i pomoc niezbędne do wykonywania powierzonej pracy w sposób właściwy i bezpieczny.
Źródło: shutterstock
Młodociany pracuje lżej
Pracownik młodociany może wykonywać tylko prace lekkie. Oznacza to, że pracodawca może polecać Ci wykonywanie tylko takich prac, które nie powodują zagrożenia dla Twojego życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego, a także nie przeszkadzają Ci w wykonywaniu obowiązku szkolnego.
Wykaz prac lekkich określa pracodawca zawsze po uzyskaniu zgody lekarza medycyny pracy. Wykaz ten musi być też zatwierdzony przez właściwego inspektora pracy. Z wykazem prac lekkich, jakie będziesz mógł wykonywać, pracodawca ma obowiązek zapoznać Cię zanim rozpoczniesz pracę.
Przykłady prac lekkich:
- zbieranie owoców (ograniczenie dźwigania ciężarów),
- przenoszenie dokumentacji i sprzętu biurowego (ograniczenie dźwigania ciężarów),
- prace pomocnicze, np. jako goniec,
- sprzątanie wnętrz i pomieszczeń,
- prace porządkowe wokół budynków,
- obsługa komputera (wyszukiwanie informacji z baz danych i internetu), drukarki, faksu.
Pracodawca, który nie przestrzega przepisów dotyczących zatrudniania pracowników młodocianych popełnia wykroczenie. Przepisy z zakresu zatrudniania młodocianych znajdziesz w Kodeksie pracy (art. 190-206 Kp).
Pracownik młodociany pracuje krócej niż inni pracownicy!
Jeżeli masz ukończone 16 lat i podejmujesz pracę w czasie wakacji szkolnych, Twój wymiar czasu pracy nie może przekroczyć 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Ten wymiar czasu pracy obowiązuje Cię także jeżeli chcesz pracować u więcej niż jednego pracodawcy. Oznacza to, że możesz być zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy, ale pod warunkiem, że Twój łączny wymiar czasu pracy nie przekroczy 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.
Przy nawiązywaniu stosunku pracy pracodawca ma obowiązek uzyskać od Ciebie oświadczenie o zatrudnieniu albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy.
UWAGA!
Jeżeli nie ukończyłeś 16 roku życia możesz pracować tylko:
- za zgodą rodzica albo przedstawiciela ustawowego
lub opiekuna oraz za zezwoleniem inspektora pracy,
- u podmiotów prowadzących działalność kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową (podstawa prawna: art. 3045 Kodeksu pracy).
Młodociany, który ukończył 15 lat, może być również zatrudniony na podstawie umowy w celu przygotowania zawodowego. Jako młodociany nie możesz pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.
Umowa o pracę na czas określony
Jest to umowa zawierana na określony czas (np. 1 tydzień, 2 tygodnie, 1 miesiąc, 2 miesiące), a zatem zawiera termin, z upływem którego ulega rozwiązaniu. Umowa na czas określony rozwiązuje się z mocy prawa z upływem terminu, na który została zawarta.
Pracodawca ani pracownik nie mają zatem obowiązku wypowiadania tej umowy, ani też ustalania innego terminu jej rozwiązania.
Umowa zawarta na czas wakacji (a zatem na okres maksymalnie 2 lub 3 miesięcy) może być rozwiązana wcześniej, przed ustalonym terminem jej zakończenia na mocy porozumienia stron. To oznacza, że na jej rozwiązanie musi się zgodzić zarówno pracownik, jak i pracodawca. Umowę na czas określony można wypowiedzieć jednostronnie, z zachowaniem okresu wypowiedzenia, o którego długości decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy. W przypadku, kiedy to pracodawca wypowiada zawartą umowę na czas określony, musi wskazać przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie. Pracownik składając wypowiedzenie nie ma takiego obowiązku.
Ponadto umowa taka może zostać rozwiązana bez jej wypowiedzenia zarówno przez pracownika, jak i przez pracodawcę (np. w przypadku ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków). W art. 52, 53, 55 Kp zostały określone przypadki dopuszczające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Umowa o pracę na czas określony może być zawarta w celu:
- zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy – np. z powodu jego dwumiesięcznych wakacji (ponieważ pracodawca zatrudnia Cię żebyś zastępował nieobecnego pracownika, umowa ta rozwiąże się z chwilą powrotu tego pracownika do pracy),
- wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym – np. sprzedaż lodów na plaży w okresie wakacji – jeżeli jej zawarcie służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
W umowie należy określić ten cel lub okoliczności tego przypadku, przez zamieszczenie informacji o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie takiej umowy. W przypadku takich umów przekroczenie łącznego okresu zatrudnienia 33 miesięcy na podstawie umów o pracę na czas określony lub trzech umów o pracę na czas określony, zawartych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie powoduje przekształcenia umowy o pracę na czas określony w umowę na czas nieokreślony.
Praca w wakacje z założenia maksymalnie będzie trwała 3 miesiące, jednakże w okresie tym mogą być zawarte z tym samym pracodawcą – na zasadach określonych wyżej – więcej niż 3 umowy o pracę na czas określony.
Pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy potwierdzić Ci na piśmie ustalenia, co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Umowa o pracę na czas określony powinna określać strony umowy, adres siedziby pracodawcy, a w przypadku gdy pracodawca jest osobą fizyczną i nie posiada siedziby – adres zamieszkania, a także rodzaj umowy, datę jej zawarcia, oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
- rodzaj pracy,
- miejsce lub miejsca wykonywania pracy,
- wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
- wymiar czasu pracy,
- dzień rozpoczęcia pracy,
- w przypadku umowy na czas określony – czas jej trwania i dzień jej zakończenia.
Przed przyjęciem do pracy, bez względu na rodzaj zawartej przez Ciebie umowy, pracodawca ma obowiązek – na swój koszt – skierować Cię na badania lekarskie oraz przeszkolić w zakresie bhp.
<< cała broszura dostępna jest tutaj
Źródło: PiP