Kto zobowiązany jest do stosowania cen transferowych?

13.06 Kto zobowiązany jest do stosowania cen transferowych?

Regulacje w zakresie obowiązków dokumentacyjnych dotyczących transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi zostały wprowadzone do polskiego systemu prawnego z dniem 1 stycznia 2001 r. oraz dotyczą transakcji zawartych / realizowanych od 1 stycznia 2001 r. z podmiotami powiązanymi krajowymi lub zagranicznymi.

W przypadku zawarcia transakcji z podmiotami powiązanymi, strony mogą, zgodnie z zasadą swobody umów, dowolnie ustalać ich warunki. Gdy jednak warunki takich transakcji różnią się od tych, które ustaliłyby między sobą podmioty niezależne, Spółka może w efekcie nie wykazywać dochodów albo wykazywać dochody niższe od tych, jakich można by oczekiwać, gdyby te powiązania nie istniały. W tej sytuacji istnieje ryzyko, iż władze podatkowe oszacują dochody podatnika oraz określą podatek dochodowy bez uwzględnienia warunków, które wynikają z tych powiązań.

Określając zakres podmiotów dokonujących transakcji w obrocie międzynarodowym zobowiązanych do sporządzenia dokumentacji podatkowej,  należy wskazać, iż powiązania pomiędzy podmiotami będą miały miejsce w przypadku gdy:

1. „podmiot   krajowy”   bierze   udział   bezpośrednio / pośrednio   w   zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą, lub w jego kontroli, albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa,
2. „podmiot zagraniczny” bierze udział bezpośrednio / pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym, lub w jego kontroli, albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego,
3. te same osoby fizyczne / prawne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i zagranicznym lub w ich kontroli, albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów i w wyniku takich powiązań zostaną ustalone / narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty,
   – w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów lub wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać.

W   przypadku   kontroli   transakcji   międzynarodowych   przez   organy   skarbowe,   weryfikacji   będą podlegały sytuacje, gdy podmiot krajowy będący powiązany z osobą mającą siedzibę za granicą, ustala w taki sposób kształt swoich interesów, że nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody mniejsze od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał. W konsekwencji, dochód tego podatnika zostanie ustalony bez uwzględnienia obciążeń szczególnych wynikających   z   powyższego   związku.   Jeżeli   ustalenie   tego   dochodu   na   podstawie   ksiąg rachunkowych   (innych   ewidencji)   nie   będzie   możliwe,   dochód   zostanie   określony   w   drodze oszacowania.

Obowiązek dokumentacyjny dotyczy również transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami polskimi, m.in. w przypadku gdy:

1. podmiot krajowy bierze udział pośrednio / bezpośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym / jego kontroli;
2. podmiot   krajowy  posiada  pośrednio / bezpośrednio  udział   w  kapitale  innego  podmiotu krajowego;
3. te same osoby fizyczne lub prawne jednocześnie pośrednio / bezpośrednio biorą udział w zarządzaniu / kontroli innych podmiotów krajowych;
4. te same osoby fizyczne lub prawne jednocześnie pośrednio / bezpośrednio posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Jednakże,   aby  można   stwierdzić  występowanie   powiązania  kapitałowego  pomiędzy  podmiotami krajowymi  lub podmiotem krajowym a podmiotem zagranicznym,  posiadany udział pośrednio / bezpośrednio nie może być mniejszy niż 5%. Powyższe rozważania nie dotyczą jednostek tworzących podatkową grupę kapitałową.

Dodatkowo należy wskazać, iż w obrocie krajowym za „podmioty powiązane” w świetle art. 11 updop należy również uznać jednostki pomiędzy którymi wystąpią powiązania:

1. o charakterze rodzinnym – małżeństwo, pokrewieństwo, powinowactwo do drugiego stopnia,
2. wynikające ze stosunku pracy,
3. majątkowe występujące między jednostkami krajowymi  lub osobami pełniącymi  w tych podmiotach funkcje zarządzające / kontrolne / nadzorcze, lub
4. jeżeli którakolwiek z osób wymienionych powyżej łączy funkcje zarządzające / kontrolne / nadzorcze w tych jednostkach.

Organy podatkowe podczas kontroli coraz częściej weryfikują oprócz tego czy podatnicy dokonujący transakcji   z   podmiotami   powiązanymi   posiadają   dokumentację   podatkową   również   to   czy dokumentacja podatkowa rzeczywiście wykazuje rynkowy charakter transakcji. Ryzyko ewentualnej kontroli   największe   jest w   przypadku   usług   niematerialnych   świadczonych   w   ramach   grupy kapitałowej, m.in. w przypadku usług doradczych, zarządzania, reklamy oraz usług finansowych.

Andrzej Dmowski
Partner Zarządzający
Russell Bedford

e-Porady za darmo!

e-Porady za darmo!

PRZEJDŹ DO DARMOWEJ BAZY E-PORAD