Roczne rozliczenie składki zdrowotnej i jej dopłata może być znaczącym obciążeniem dla przedsiębiorcy. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają prawo do ulg. Mogą ubiegać się o odroczenie terminu płatności, odstąpienie od pobierania odsetek za zwłokę i rozłożenie płatności na raty.
Po reformie podatkowej przedsiębiorcy po raz pierwszy musieli dokonać rozliczenia rocznej składki zdrowotnej. Niektórym z nic wyszła spora dopłata. Chociaż minął termin zapłaty składki zdrowotnej za 2022 rok, przedsiębiorcy mają prawo do ubiegania się o ulgi.
Przepisy nadal obowiązującej tarczy antykryzysowej pozwalają płatnikom składek na wnioskowanie o odroczenie płatności składek lub rozłożenie ich na raty bez dodatkowych kosztów, czyli bez opłaty prolongacyjnej.
Niedopłata lub nadpłata składki zdrowotnej — to nie wina księgowych — PIT.pl
Dopłata do składki zdrowotnej za 2022 r.
Dopłaty do składki zdrowotnej muszą dokonać płatnicy, którzy:
- zmieniali wstecznie za 2022 formę opodatkowania z podatku liniowego na skalę. Podatnik zaoszczędził na podatku, ale składka zdrowotna wzrosła z 4,9% na 9% dochodu za cały rok. Stąd trzeba teraz dokonać dopłaty.
- prowadzili działalność opodatkowaną na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego i przekroczył próg przychodów w 2022 roku. Tu dopłata składki zdrowotnej może wynieść nawet parę tysięcy złotych w rozliczeniu rocznym.
- rozliczali się ryczałtowo. Wynika to z tego, że składka zdrowotna ryczałtowców zależna jest od wysokości przychodu — różni się dla przedziałów do 60.000 tysięcy zł, do 300.000 zł i powyżej 300.000 zł. Jeżeli przedsiębiorca przekroczył próg 60.000 lub 300.000 zł dochodu, a płacił składki zgodnie z poprzednim progiem, to teraz musi dopłacić różnicę za wszystkie miesiące, w których pojawiła się rozbieżność.
- w 2022 roku zawiesili działalność gospodarczą raz lub więcej razy również wystąpi dopłata składki. Wynika to z tego, że trzeba dopłacić składkę zdrowotną za dochód osiągnięty w miesiącach poprzedzających zawieszenie. Nie został on bowiem uwzględniony w żadnej składce miesięcznej — zgodnie z przepisami stanowi podstawę składki dopiero w rozliczeniu rocznym.
Odroczenie płatności składek ZUS
Trzeba pamiętać, że odroczenie dotyczy płatności składek, których termin płatności jeszcze nie minął. Dzięki odroczeniu można przesunąć termin płatności składek i uregulować je później. Ci z przedsiębiorców, którzy do 22 maja nie złożyli wniosku o odroczenie płatności składki za kwiecień oraz rocznej składki zdrowotnej mogą skorzystać jedynie z wniosku o rozłożenie na raty lub odstąpienie od pobierania odsetek.
Źródło: Shutterstock
Rozłożenie zaległości w ZUS na raty
Rozłożyć na raty można te składki, które stanowią zadłużenie. Liczbę rat i ich wysokość płatnik ustala w porozumieniu z ZUS. Stąd przedsiębiorcy, którzy aktualnie nie są w stanie dokonać zapłaty składek, których termin zapłaty minął 22 maja 2023 r., mają możliwość o wystąpienie do ZUS z wnioskiem o rozłożenie zaległości na raty. Przedsiębiorca występujący do ZUS z wnioskiem o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty musi pamiętać, że samo złożenie wniosku nie gwarantuje udzielenia ulgi i nie stanowi ustawowej przesłanki do zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Jeżeli ZUS odmówi udzielenia ulgi, przedsiębiorąca musi uregulować zadłużenie wraz z odsetkami za zwłokę, naliczonymi włącznie do dnia zapłaty. Przedsiębiorca, który zamierza ubiegać się o raty w ZUS może skorzystać z wniosku RSR. Wniosek można złożyć za pośrednictwem PUE ZUS.
Odstąpienie od pobierania odsetek przez ZUS
Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał możliwość wydania decyzji o odstąpieniu od pobierania odsetek, od składek, które zostały opłacone po ustawowym terminie płatności.
Ulgi w ZUS a opłata prolongacyjna
Płatnicy, którzy skorzystają z odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty spłaty zadłużenia, nie będą musieli ponosić kosztów opłaty prolongacyjnej. Wynika to, z art. 15zb specustawy w sprawie COVID-19, który wskazuje, że w przypadku należności z tytułu składek należnych za okres od 1 stycznia 2020 r. odroczonych lub rozłożonych na raty, na podstawie wniosku złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, nie nalicza się opłaty prolongacyjnej, o której mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 ze zm.).
Odsetki od zaległości w ZUS
Jeśli przedsiębiorca złoży wniosek przed terminem płatności składek, nie poniesie żadnych kosztów związanych z wnioskiem o ulgę. W sytuacji kiedy wniosek złoży po terminie opłacania składek, ZUS naliczy jedynie odsetki za zwłokę na dzień złożenia wniosku.