Umowa zlecenie, w przeciwieństwie do umowy o pracę, nie jest ściśle regulowana przez Kodeks pracy, co daje większą elastyczność, ale jednocześnie ogranicza prawa zleceniobiorców. Pracując na umowie zlecenie, pracownik nie ma gwarantowanego prawa do urlopu wypoczynkowego i nie zawsze jest objęty ubezpieczeniem chorobowym. Tłumaczymy kiedy może skorzystać z zasiłku chorobowego?
Zleceniobiorcy mogą mieć prawo do zasiłku chorobowego, ale jest to uzależnione od kilku warunków. W przeciwieństwie do pracowników na umowie o pracę, zleceniobiorcy nie są objęci obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym. Aby uzyskać prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego (L4), zleceniobiorca musi dobrowolnie zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego i opłacać składkę, która wynosi 2,45% podstawy wymiaru na ubezpieczenia społeczne.
Kiedy zleceniobiorca może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego?
Nie wszyscy zleceniobiorcy mogą przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Rozróżniamy wyjątki:
- Zleceniobiorca z umową o pracę: Osoba, która ma jednocześnie umowę o pracę i umowę zlecenia, nie może przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jeśli jej wynagrodzenie z umowy o pracę wynosi co najmniej minimalną krajową. Od lipca 2024 będzie to kwota 4300 brutto.
- Kilka umów zlecenia: Zleceniobiorca pracujący dla kilku firm nie może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, jeśli łączne wynagrodzenie z wszystkich umów zlecenia wynosi co najmniej minimalne wynagrodzenie.
- Zleceniobiorca na zasiłku macierzyńskim: Osoby pobierające zasiłek macierzyński i jednocześnie pracujące na umowie zlecenia również tracą prawo do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Źródło: Shutterstock
Okres oczekiwania na zasiłek chorobowy
Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po upływie okresu oczekiwania. Dla zleceniobiorców okres ten wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia. Do tego okresu wliczają się poprzednie okresy ubezpieczenia, jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni.
Niektóre osoby mają prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia:
- Absolwenci objęci ubezpieczeniem chorobowym w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły lub studiów.
- Osoby, których niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
- Posłowie i senatorowie objęci ubezpieczeniem chorobowym w ciągu 90 dni od zakończenia kadencji.
- Funkcjonariusze Służby Celnej po przyjęciu pracy w Krajowej Administracji Skarbowej.
Kto wypłaca zasiłek chorobowy zleceniodawcy?
Zasiłek chorobowy dla zleceniobiorców jest wypłacany przez ZUS, a nie przez zleceniodawcę, co różni się od umowy o pracę, gdzie pracodawca pokrywa część kosztów niezdolności do pracy.
Wysokość zasiłku chorobowego na umowie zlecenie
Wysokość zasiłku chorobowego na umowie zlecenie wynosi 80% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za ostatnie 12 miesięcy. Wyjątkiem są przypadki niezdolności do pracy spowodowanej ciążą lub wypadkiem w drodze do pracy, lub z pracy, gdzie zasiłek wynosi 100% podstawy wymiaru.