05.11 Rozliczenie wydatków na zakup opon
Aby sprostać szybko zmieniającym się oczekiwaniom rynku i swoich klientów, przedsiębiorca często musi korzystać z własnej floty samochodów. Normalnym następstwem korzystania z samochodu jest jego postępujące zużycie, co wiąże się z koniecznością regularnej wymiany niektórych części, w tym m.in. opon. Jak rozliczyć wydatki na zakup opon? Czy można taki wydatek jednorazowo zaksięgować jako koszt uzyskania przychodu, czy też należy go potraktować jako ulepszenie środka trwałego i amortyzować?
Przepis art. 22 ust. 1 ustawy o PIT wskazuje generalną zasadę kwalifikowania wydatków jako koszty uzyskania przychodów: są nimi takie koszty, które są poniesione w celu osiągnięcia, zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów. Jednocześnie, aby wydatek mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu, nie może być w katalogu wyłączeń z art. 23 ustawy o PIT.
Z tytułu wydatków związanych z samochodem, z katalogu kosztów uzyskania przychodów ustawodawca wyłączył niektóre wydatki ponoszone na rzecz pracowników w związku używaniem przez nich samochodów na potrzeby wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej (art. 23 ust. 1 pkt 36 ustawy o PIT). Wyłączone zostały również poniesione wydatki, zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika – w części przekraczającej limit kilometrowy (tzw. „kilometrówkę”) ustalaną odrębnymi przepisami (art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT).
Wydatek na zakup opon do samochodu firmowego nie jest z pewnością wydatkiem ponoszonym przez podatnika na rzecz jego pracowników, wobec czego pierwsze ze wskazanych wyżej wyłączeń nie znajdzie zastosowania. Z kolei drugie wyłączenie nie znajdzie zastosowania, jeżeli samochód osobowy został wprowadzony do ewidencji środków trwałych.
W przepisie art. 22g ust. 17 ustawy o PIT wskazano, że w sytuacji, gdy dokonano ulepszenia środka trwałego w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową środka trwałego powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie. Jednocześnie ustawodawca podkreślił, że środek trwały uważa się za ulepszony w sytuacji, gdy wydatki takie powodują wzrost wartości użytkowej danego środka trwałego w stosunku do jego wartości z dnia przyjęcia go do używania. Ponadto, aby przepis ten mógł znaleźć zastosowanie, suma wydatków na ulepszenie (w tym także wydatki na nabycie części składowych bądź peryferyjnych – odnośnie ich ceny jednostkowej) musi przekraczać 3.500 złotych w danym roku podatkowym.
W powyższym kontekście uznać należy, że wydatek na zakup opon nie realizuje przesłanek z art. 22g ust. 17 ustawy o PIT, wobec czego nie można go zakwalifikować jako ulepszenia środka trwałego. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż wymiana zużytych opon nie jest żadną ze wskazanych w powyższym przepisie czynności (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja itd.). Konsekwencje płynące z cyt. wyżej przepisu znajdą zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy ulepszenie środka trwałego zostanie dokonane w wyniku czynności wymienionych w tym przepisie, tj. przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji bądź modernizacji. Zakup nowych opon do samochodu służbowego nie realizuje znamion żadnej z nich.
W sytuacji natomiast, gdy podatnik co prawda przebudował, rozbudował, zmodernizował etc. środek trwały, ale wartość ulepszenia była niższa niż 3.500 złotych, nie powiększa ona wartości początkowej środka trwałego, a całość wydatków – o ile są kwalifikowalne – można ująć jako koszty uzyskania przychodu. Stanowisko to potwierdza wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacja indywidualna z dnia 7 grudnia 2010 r. (znak: IPPB1/415-811/10-2/KS).
Jednocześnie nie sposób uznać, aby wymiana opon w jakikolwiek sposób podnosiła wartość użytkową samochodu w stosunku do dnia przyjęcia go do używania. Cytowany wyżej przepis art. 22g ust. 17 ustawy o PIT in fine dookreśla, w jaki sposób należy mierzyć wzrost wartości użytkowej środka trwałego. Należy wziąć pod uwagę w szczególności okres używania, zdolność wytwórczą, jakość produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i koszty ich eksploatacji. Żadnego z powyższych kryteriów nie można powiązać z wymianą opon w samochodzie firmowym.
Mając na uwadze powyższe, uznać należy, iż wydatek na zakup opon stanowi wydatek eksploatacyjny, tj. związany z normalnym użytkowaniem samochodu. Tym samym możliwe będzie zakwalifikowanie takiego wydatku w całości jako kosztu uzyskania przychodów.
Powyższe stanowisko prezentują również organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji z 18 kwietnia 2005 r. (znak DG/415-IX/48-12/05) Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy stwierdził, że „w przypadku samochodów zaliczonych do środków trwałych podatnika zarówno wydatki na zakup stopniowo zużywających się części oraz bieżące naprawy i remonty tych samochodów są w całości kosztem uzyskania przychodów”. W tej samej interpretacji organ podatkowy wskazał, że do wydatków związanych z używaniem pojazdu można zaliczyć wydatki na zakup opon. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 3 grudnia 2009 r. (znak ILPB1/415-977/09-5/IM). Organ stwierdził, że do wydatków z tytułu używania samochodu zaliczyć należy m.in. wydatki na zakup opon, a także że można je w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Reasumując powyższe uwagi, wskazać należy, że wydatek na zakup opon do samochodu firmowego, stanowiącego środek trwały, zakwalifikować można w całości jako koszt uzyskania przychodu.
Marcin Parulski
Konsultant w Departamencie Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie
Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.