Podatek dochodowy od wygranych w grach, loteriach i konkursach

Od wszystkich dochodów uzyskanych z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych związanych ze sprzedażą premiową, należy zapłacić podatek. Sprawdź kiedy i w jakiej wysokości musimy odprowadzić tą należność do US?

Kiedy należy płacić podatek od wygranej?

Podatek od wygranej, zgodnie z art. 30 ust.1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - ustawy o PIT, pobierany jest od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub  w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej bądź innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową. W powyższych sytuacjach pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody i nie jest on pomniejszony o koszty jego uzyskania.

Podatek od wygranych pobierany się ryczałtem co oznacza to, że otrzymujący nagrodę nie musi:

• płacić samodzielnie podatku od wygranej,
• składać deklaracji rocznej w roku, w którym otrzymał nagrodę.
   

Kiedy wygrane są wolne od podatku?

Podatnicy powinni pamiętać, że zgodnie z ustawą o PIT od zasady poboru 10%. zryczałtowanego podatku istnieje wiele wyjątków.

Jak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, zwolnione z opodatkowania są:

• wygrane w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja),
• konkursy z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu,
• oraz nagrody związane są ze sprzedażą premiową,

gdy jednorazowa wartość wygranych lub nagród, których nie przekracza kwoty 760 zł.

Kolejne limitowane zwolnienia podatkowe wynika z art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o PIT i są to:

• wygrane w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych(związanych z odpłatnym połączeniem telefonicznym lub wysłaniem wiadomości SMS przy użyciu publicznej sieci telekomunikacyjnej) i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza kwoty 2.280 zł.

Natomiast niezależnie od wysokości wygranej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT całkowicie zwolnione z opodatkowania są wygrane w kasynach gry, wideoloteriach, grach na automatach, grach na automatach o niskich wygranych oraz grach w bingo pieniężne i fantowe.

Zarówno w przypadku zwolnienia z opodatkowania wygranych wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 6 oraz art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy o PIT należy wskazać, że gry muszą być organizowane i prowadzone przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych oraz grach i zakładach wzajemnych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym kraju należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Jakim obowiązkom podlega płatnik?

Zgodnie art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, płatnicy, czyli osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej - podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia gier i zakładów wzajemnych (konkursów), które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1:

•  są zobowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułu określonego m.in. w art. 30 ust. 1 pkt. 2,z zastrzeżeniem ust. 5. Natomiast, jeżeli przedmiotem wygranych nie są pieniądze, podatnik jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku przed wydaniem wygranej na co wskazuje art. 41 ust. 7 ustawy o PIT. Tak więc do pobrania zryczałtowanego podatku od wygranych lub nagród, nie objętych zwolnieniem, obowiązany jest płatnik dokonujący wypłaty należności czy wydania rzeczy, czyli organizator konkursu.
• są zobowiązani do przekazania podatku na rachunek organu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby  w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu przekazania nagrody, przesyłając równocześnie deklaracje według ustalonego wzoru (PIT-8A).
• są zobowiązani do wystawienia deklaracji PIT-8C  i dostarczenia jej podatnikowi  w terminie końca lutego roku następującego po roku, w którym przekazano nagrodę. Podatnik w zakresie nagrody traktuje tą deklarację informacyjnie, w szczególności nie musi wypełniać rocznej deklaracji podatkowej z tego tytułu.

PIT-8AR dotyczy kwot lub nagród rzeczowych wypłaconych, a nie należnych, lecz nieprzekazanych zwycięzcom. PIT-8C wystawia się z tytułu nagród przekazanych, a nie jedynie należnych.

Wykonanie powyższych obowiązków przez płatnika oznacza koniec rozliczenia z urzędem skarbowym. Dzięki temu podatnik nie musi w zeznaniu rocznym wykazywać tego typu korzyści.

Wyjątkiem jest sytuacja w której, nagroda wynika z prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej nagród nie rozlicza się ryczałtowo, lecz uwzględnia w ramach danego źródła przychodów u podatnika otrzymującego wygraną. W tych przypadkach płatnik nie pobiera ryczałtowego podatku oraz nie sporządza PIT-8C. Za prawidłowe rozliczenie podatku odpowiedzialny jest  podatnik (prowadzący działalność). Podobnie 10% podatek nie wystąpi przy zaliczeniu wygranej do źródła przychodów, jakim jest  działalność wykonywana osobiście, działalność sportowa, twórcza.

Jak należy ustalić wartość świadczenia?

Pobór zaliczek według stawki 10% dotyczy podatników, którzy uczestniczyli w konkursach organizowanych na terytorium Rzeczypospolitej, zarówno przez polskich rezydentów, jak i prowadzących na terytorium kraju zakład zagraniczny.

W przypadku nagród uzyskiwanych za granicą, podatek pobierany jest na zasadach obowiązujących w kraju trzecim, co oznacza, że powyższe zasady mogą nie znajdować zastosowania. Polscy rezydenci takie wygrane musza wykazać również w Polsce  w swoim zeznaniu podatkowym jako przychód z innych źródeł, chyba że nagroda związana była z konkretnym, innym źródłem działalności podatnika, np. działalnością gospodarczą; wówczas przychód wykazuje się w ramach uzyskiwanego źródła.

W przypadku nierezydentów, zwycięzców w polskich konkursach - podatek pobierany jest według stawki krajowej. W tej sytuacji zamiast deklaracji PIT-8C podatnikowi należy wystawić informację IFT-1/IFT-1R. Gdyby przychody pozostawały w Polsce i były zwolnione z podatku deklaracji nie wypełnia się i nie trzeba ich przekazywać podatnikowi.

Czy należy płacić podatek od wygranych w konkursach organizowanych przez Internet?

Art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, zwalnia od opodatkowania wygrane i nagrody o wartości nieprzekraczającej 760 zł, o ile zostały uzyskane w konkursach i grach organizowanych i emitowanych albo ogłaszanych przez środki masowego przekazu. Ustawa wylicza przykładowo jako środki masowego przekazu: prasę, radio i telewizję. Powstaje więc pytanie, czy wyliczenie środków masowego przekazu jakiego dokonuje ustawodawca, ma charakter przykładowy czy też zamknięty.

Odpowiedź na to pytanie zawiera interpretacja z dnia 24 kwietnia 2010 r.  Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPB4/415-134/10-2/JS). Dokonano w niej wykładni powołanego przepisu, na podstawie przepisów prawa prasowego. W podsumowaniu organ podatkowy stwierdza, iż nie istnieje legalna definicja Internetu, która zaliczałaby go wprost do środków masowego przekazu. Zważywszy jednak na faktyczny charakter tego środka komunikowania się oraz wyniki wykładni funkcjonalnej, należy uznać go za taki właśnie środek w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.

Organ podatkowy uznał, że użyte w art. 21 ust. 1 pkt. 68 ustawy o PIT, określenie "w środkach masowego przekazu" mieści w sobie również pojęcie Internetu - jako środka przekazu, pomimo, iż nie został on wymieniony w  powołanym przepisie.

Wyłączono jednak z tego zakresu tą część Internetu, której krąg odbiorców jest ograniczony, co ma miejsce np. w przypadku usług poczty elektronicznej, czy też stron dostępnych przy użyciu odpowiedniego kodu, lub strony korporacyjne skierowane do ściśle określonej grupy odbiorców takich jak jej pracownicy.

W związku z powyższym, w odniesieniu do konkursów i gier organizowanych i emitowanych na  ogólnodostępnych stronach internetowych , czyli takich, do których swobodny dostęp ma każda osoba, i każda z nich może wziąć udział w ogłoszonym konkursie (grze), może mieć zastosowanie zwolnienie przedmiotowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT.

Podsumowując, należy stwierdzić, iż Internet należy uważać za środek masowego przekazu - nie tylko faktycznie, ale także w rozumieniu przepisów podatkowych. Istotne jest jednak to, aby czynności mające powodować określone skutki podatkowe, miały miejsce w obrębie tej części Internetu, która jest powszechnie dostępna.

Jednak w tym momencie pojawia się problem, co oznacza konkurs organizowany przez Internet (skoro nie ma już wątpliwości, że jest on środkiem masowego przekazu).

Organy podatkowe jednomyślnie stoją na stanowisku, że nie wystarczy, by ogłoszenie o konkursie zostało przekazane w środkach masowego przekazu. Żeby można było zastosować zwolnienie, konkursy muszą być nie tylko ogłaszane przez środki masowego przekazu, ale też przez nie organizowane.

Dlatego nie znajdzie zastosowania zwolnienie  z podatku w przypadku zwycięzcy konkursu organizowanego przez podmiot niebędący środkiem masowego przekazu taki jak bank lub inna instytucja finansowa, który pomimo, że zamieszcza na stronie internetowej regulamin konkursu i warunki przyznawania wygranej, będąc organizatorem nie jest środkiem masowego przekazu chyba że  znalazły by zastosowanie inne zwolnienia np. wygrana dotyczyłaby konkursu z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, wówczas mieściłaby się w  pierwszej grupie zwolnień.

Z tych samych względów zwolnieniem nie są objęte nagrody w konkursach organizowanych wyłącznie dla określonej grupy osób, np. dla pracowników organizatora konkursu czy też jego kontrahentów, nawet gdyby regulamin wymagał zarejestrowania się na stronie internetowej.

Bożena Zawisza
Młodszy Konsultant Podatkowy
Biuro Russell Bedford Poland w Katowicach