Do naszej redakcji PIT.pl napisała Pani Anna, która zauważyła, że jej listopadowa wypłata była o 1200 zł niższa niż w poprzednich miesiącach. Nie jest to odosobniony przypadek – wielu pracowników w ostatnich miesiącach roku otrzymuje mniejsze wynagrodzenie. Co może być tego przyczyną? Wyjaśniamy najczęstsze powody, które mogą wpływać na obniżenie wynagrodzenia?
Wynagrodzenie za pracę w poszczególnych miesiącach może się różnić. Szczególnie kiedy jest znacznie mniejsze wzbudza to niepokój pracownika. Czy wypłata może być aż 1200 zł mniejsza? Może, najczęściej na koniec roku. Dzieje się tak zwykle wtedy kiedy pracownik przekracza pierwszy próg podatkowy.
Mniejsza wypłata a drugi próg podatkowy
Jedną z głównych przyczyn niższego wynagrodzenia jest przekroczenie pierwszego progu podatkowego. W 2023 roku podatek dochodowy od osób fizycznych wynosi:
- 12% dla dochodów do 120 000 zł rocznie,
- 32% dla nadwyżki dochodu powyżej 120 000 zł.
Kiedy całkowity dochód brutto pracownika od początku roku przekroczy kwotę 120 000 zł, od nadwyżki pobierana jest zaliczka na PIT w wysokości 32%, co automatycznie zmniejsza kwotę wynagrodzenia „na rękę”. W praktyce oznacza to, że pracownicy z wyższymi dochodami mogą zauważyć mniejsze wypłaty w ostatnich miesiącach roku.
Źródło: Shutterstock
Jak oblicza się zaliczkę na PIT?
Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) jest obliczana według poniższych zasad:
- Podstawę opodatkowania pomniejsza się o kwotę zmniejszającą podatek (300 zł miesięcznie w 2024 roku dla dochodów z pierwszego progu).
- Dochody powyżej 120 000 zł brutto rocznie są opodatkowane według stawki 32%, co znacząco wpływa na wysokość zaliczki.
- Pracodawca ma obowiązek pobrania i odprowadzenia tej zaliczki do urzędu skarbowego, co znajduje odzwierciedlenie w niższej kwocie netto wynagrodzenia.
Przykład:
Pracownik zarabiający 15 000 zł brutto miesięcznie przekroczy próg podatkowy po ośmiu miesiącach pracy. W kolejnych miesiącach (od października do grudnia) jego zaliczka na PIT wzrasta, co powoduje obniżenie wynagrodzenia netto.
Źródło: Kalkulator wynagrodzeń/ Bankier.pl
Inne przyczyny niższego wynagrodzenia
Wynagrodzenie w poszczególnych miesiącach może się różnić też z uwagi na:
- Dni nieprzepracowane w miesiącu – w przypadku choroby, opieki nad dzieckiem lub urlopu bezpłatnego, wynagrodzenie może być pomniejszone o dni, w których pracownik nie świadczył pracy.
- Wypłata zasiłku chorobowego – w przypadku choroby pracownik może otrzymać zasiłek chorobowy, który jest niższy od standardowego wynagrodzenia.
- Wyższe obciążenie z tytułu składek ZUS – jeśli składki lub inne świadczenia są pobierane w określonym miesiącu, mogą wpłynąć na niższą wypłatę
Jak odzyskać nadpłacony podatek?
Choć mniejsze wynagrodzenie w listopadzie czy grudniu może być zaskoczeniem, pracownicy mogą odzyskać część nadpłaconego podatku w rocznym rozliczeniu PIT. Oto jak to zrobić:
- Korzystanie z ulg podatkowych – ulgi na dzieci, darowizny na cele charytatywne czy termomodernizacyjne mogą obniżyć kwotę należnego podatku.
- Rozliczenie wspólne z małżonkiem – jeżeli jeden z małżonków zarabia mniej i nie przekracza pierwszego progu podatkowego, wspólne rozliczenie może obniżyć obciążenie podatkowe.
- Odliczenia od dochodu – np. składki na IKZE, które można odliczyć od podstawy opodatkowania.
W przypadku Pani Anny niższa wypłata wynika z przekroczenia pierwszego progu podatkowego, co spowodowało wzrost zaliczki na PIT. Nasza czytelniczka w tym roku otrzymała dwie premie od swojego pracodawcy. Z uwagi na fakt, że w listopadzie przekroczyła pierwszy próg podatkowy otrzymała niższe wynagrodzenie. Choć taka sytuacja jest nieprzyjemna, warto pamiętać, że część zapłaconego podatku można odzyskać w rocznym rozliczeniu. Jeśli zauważyłeś zmiany w wysokości wynagrodzenia, sprawdź szczegóły na swoim pasku płacowym i upewnij się, że wszystkie zaliczki i składki zostały prawidłowo obliczone. Zawsze warto ustalić powód zmniejszenia wynagrodzenia.