Ministerstwo Finansów podsumowało organizowane w ostatnich dniach dyżury telefoniczne dotyczące abolicji podatkowej oraz przekazywania 1 % podatku na rzecz organizacji pozytku publicznego. W podsumowaniu zamieszczono najczęściej zadawane pytania.
Dyżur dotyczący abolicji podatkowej
1. W 2005 r. przez 7 miesięcy pracowałam w Wielkiej Brytanii. Mam miejsce zamieszkania w Polsce. Czy mogę skorzystać z ustawy „abolicyjnej”?
Z ustawy „abolicyjnej” mogą skorzystać podatnicy:
- którzy przynajmniej w jednym roku podatkowym w okresie od 2002 do 2007 roku uzyskiwali przychody z pracy za granicą, do których miała zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia, i
- w roku podatkowym, w którym uzyskali te przychody podlegali nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, tj. podlegali obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.
Może zatem Pani skorzystać z rozwiązań ustawy.
2. W 2006 r. pracowałam w Wielkiej Brytanii. Chciałabym złożyć wniosek PIT-AZ. Jak przeliczyć przychody uzyskane za granicą. Czy mogę przyjąć średni kurs NBP za dany rok do przeliczenia czy jest wymagane przeliczanie każdego miesiąca?
Nie może przyjąć Pani średniego kursu NBP za dany rok podatkowy. Przychody z pracy przelicza się na złote według kursu z dnia otrzymania bądź postawienia środków pieniężnych do dyspozycji podatnika, ogłaszanego przez bank, z usług którego korzystał podatnik, i które mają zastosowanie przy kupnie walut obcych. Jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe zastosowanie kursu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, stosuje się kurs średni walut obcych z dnia uzyskania przychodu ogłaszany przez Narodowy Bank Polski. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski.
3. Pracowałam w Wielkiej Brytanii przez 3 miesiące w 2004 i 4 miesiące w 2008. Ile diety mogę odliczyć? Ile wynosi dieta za te lata?
Przychód z tytułu pracy za granicą uzyskany w 2004 r. może Pani pomniejszyć o diety z tytułu podróży służbowej za granicą za każdy dzień, w którym była wykonywana praca. Rocznie do wysokości trzydziestokrotności diet. Natomiast za 2008 r. przychód osiągany za granicą należy pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy, o kwotę odpowiadającą 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą. Kwota diety za 2004 r. oraz 2008 r. wynosi 32 GBP.
4. Pracowałem w Wielkiej Brytanii w latach 2004-2007. Jaką metodę mam zastosować: wyłączenia z progresją czy odliczenia?
Do końca 2006 r. umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z Wielką Brytanią przewidywała jako metodę unikania podwójnego opodatkowania – metodę odliczenia proporcjonalnego. Od 1 stycznia 2007 r. , zgodnie z nową umową, obowiązuje metoda wyłączenia z progresją.
5. Wyjechałam do Wielkiej Brytanii w 2004 roku i od tej pory tam pracuję. Nie wracam do Polski, ale czy wciąż muszę się rozliczać z Polską?
Odpowiedź na Pani pytanie wymaga ustalenia zakresu obowiązku podatkowego w Polsce. Osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski podlegają opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Natomiast osoby, które nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania podlegają opodatkowaniu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski, tzw. ograniczony obowiązek podatkowy.
Do 31 grudnia 2006 r. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierała definicji „miejsca zamieszkania”, a zatem obowiązywała definicja z art. 25 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Od 1 stycznia 2007 r. definicja osoby mającej miejsce zamieszkania na terytorium Polski znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tą definicją za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Przepisy te stosuje się z uwzględnieniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska.
W oparciu o informacje podane przez Panią, nie jest możliwe udzielenie ostatecznej odpowiedzi, tj. ocena czy podlega Pani w Polsce ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, a zatem czy jest Pani zobowiązana do rozliczania w Polsce dochodów z pracy w Wielkiej Brytanii.
Na ocenę, czy ma Pani od 2004 r. miejsce zamieszkania w Polsce, czy w Wielkiej Brytanii wpływ mogą mieć m.in. następujące okoliczności: gdzie przebywa Pani najbliższa rodzina (mąż, dzieci), gdzie posiada Pani majątek ruchomy i nieruchomy (np. samochód, dom, mieszkanie), czy ma Pani umowę o pracę na czas nieokreślony w Wielkiej Brytanii, czy uzyskała Pani certyfikat rezydencji podatkowej w Wielkiej Brytanii, itp.
Jeżeli chciałaby Pani uzyskać wiążącą informację dotyczącą Pani obowiązku podatkowego w Polsce może się Pani zwrócić do właściwego organu podatkowego z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej ORD-IN.
6. Mam miejsce zamieszkania w Polsce. Cały rok 2007 przepracowałem w Wielkiej Brytanii. Innych dochodów nie uzyskałem. Czy rozliczając podatek w Wielkiej Brytanii, muszę jeszcze rozliczać się w jakikolwiek sposób w Polsce?
Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią obowiązująca od 2007 r. przewiduje jako metodę unikania podwójnego opodatkowania – metodę wyłączenia z progresją. Ponieważ nie uzyskał Pan w 2008 r. dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce – nie musi Pan składać zeznania podatkowego za 2008 r.
7. Termin złożenia wniosku o umorzenie podatku dla pracujących w Wielkiej Brytanii za lata 2003-2007 kończy się 6 lutego 2009 roku, nie mam możliwości przyjechać do Polski do tego okresu. Czy mogę to załatwić po terminie?
Termin do złożenia wniosku umożliwiającego skorzystanie z rozwiązań ustawy „abolicyjnej” mija 6 lutego 2009 r. i nie można go przedłużyć. Wyjaśnić jednak należy, iż nie musi Pan przyjeżdżać do Polski, aby złożyć wniosek, gdyż może go Pan np. przesłać pocztą, złożyć w polskim urzędzie konsularnym lub złożyć za pośrednictwem pełnomocnika.
Dyżur dotyczący 1 % dla OPP
1. Czy w rozliczeniu rocznym za 2008 r. będzie można wskazać cel szczegółowy wydatkowania kwoty, jaka została zadeklarowana na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego ?
Tak. Można to uczynić w bloku, który w zeznaniu podatkowym zamieszczony jest bezpośrednio pod wnioskiem o przekazanie 1% i jest zatytułowany „Informacje uzupełniające”. Przykładowo w zeznaniu PIT-37 jest to pozycja 128. Należy jednak pamiętać, iż przejaw woli podatnika nie stanowi obowiązku dla organizacji pożytku publicznego. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a w ślad za nią przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako podmiot uprawniony do otrzymywania 1% podatku określają organizacje pożytku publicznego. Sposób wewnętrznej dystrybucji i wykorzystania środków odbywa się zgodnie z przedmiotem działalności określonym w statucie oraz przepisami praw powszechnie obowiązującego.
2. Czy organizacja pożytku publicznego ma obowiązek wydatkowania otrzymanych pieniędzy na cel wskazany przez podatnika.
Nie, gdyż jak wczesnej zauważono podanie przez podatnika w zeznaniu podatkowym celu na jaki chciałby, aby zadeklarowane prze niego środki zostały spożytkowane przez organizację pożytku publicznego stanowi wyłącznie przejaw woli podatnika. Organizacja może się do niego zastosować, ale nie musi.
3. Czy rodzic dziecka, będącego podopiecznym organizacji pożytku publicznego, ma prawo żądać od OPP, aby środki zadeklarowane w zeznaniach podatkowych przez podatników z przeznaczeniem dla tego dziecka, organizacja przekazała wyłącznie na jego rzecz?
Analogicznie, jak w przypadku powyższego pytania, organizacja pożytku publicznego jako beneficjent 1% jest wyłącznym dysponentem środków pochodzących z 1%. Dlatego też dokonując ich podziału musi kierować się statutem. Nie jest przy tym zobligowana do uwzględniania deklaracji podatników, którzy wskazali tę organizację i cel szczegółowy w zeznaniu podatkowym.
4. Czy przekazywanie 1% na rzecz organizacji pożytku publicznego jest obowiązkowe?
Nie. Podatnik sam decyduje czy chciałby podzielić się 1% swojego podatku z wybraną organizacją pożytku publicznego. W tym przypadku mamy do czynienia z prawem podatnika a nie z obowiązkiem.
5. Jesteśmy fundacją, która status organizacji pożytku publicznego uzyskała na początku 2009 r.? Co zrobić aby dopisano nas do listy organizacji pożytku publicznego, które mogą otrzymać 1% podatku należnego z zeznań rocznych za 2008 r.?
Niestety, ale organizacja, która status organizacji pożytku publicznego uzyskała po 30 listopada 2008 r. nie może być beneficjentem 1% podatku należnego wynikającego z zeznań podatkowych za 2008 r. Nie może być również dopisana do listy organizacji pożytku publicznego stanowiącej załącznik do obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 grudnia 2008 r., gdyż wykaz ten zawiera jedynie organizacje mające status organizacji pożytku publicznego na dzień 30 listopada 2008 r. Co istotne, wyboru organizacji pożytku publicznego podatnik dokonuje wyłącznie z tego wykazu. Tym samym, jeżeli organizacja pożytku publicznego nie została ujęta w tym wykazie (gdyż tak jak w omawianej sprawie nie posiadała statusu organizacji pożytku publicznego na dzień 30 listopada 2008 r.), to tym samym nie może być beneficjentem 1% podatku należnego wynikającego z zeznań podatkowych za 2008 r.
6. Jestem emerytką. Od kilku lat rozlicza mnie ZUS. Czy istnieje jakaś możliwość, aby 1% mojego podatku powędrował na konto organizacji pożytku publicznego?
Tak. Wystarczy, że na bazie rocznego obliczenia podatku przez organ rentowy (tzw. PIT 40A) samodzielnie złoży Pani zeznanie podatkowe, w którym w części zatytułowanej „Wniosek o przekazanie 1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP)” wpisze Pani nazwę organizacji pożytku publicznego (wybraną z wykazu MPiPS), numer KRS tej organizacji oraz wysokość kwoty do przekazania na jej rzecz przez naczelnika urzędu skarbowego. Należy jedynie pamiętać, że deklarowana kwota nie może przekroczyć 1% podatku należnego (i podlega zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół) a ponadto, że zeznanie podatkowe należy złożyć przed upływem terminu dla jego złożenia, czyli przykładowo zeznanie PIT-37 lub PIT-36L nie później niż 30 kwietnia 2009 r.
7. Czy korzystanie z 1% wyklucza odliczanie darowizn od dochodu?
Nie. W konsekwencji, w tym samym zeznaniu podatkowym możemy zarówno skorzystać z odliczenia od dochodu z tytułu dokonanych darowizn na tzw. szlachetne cele (podstawę prawną do tego rodzaju odliczeń stanowi art. 26 ust. 1 pkt 9 lit.a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), jak i wypełnić wniosek o przekazanie 1% naszego podatku na rzecz wybranej organizacji pożytku publicznego. Warto jedynie pamiętać, iż w zeznaniu podatkowym za 2008 r. możemy odliczyć od dochodu wyłącznie te darowizny których dokonaliśmy w 2008 r. Darowizny przekazane w 2009 r. będą podlegać odliczeniu dopiero w rozliczeniu rocznym za 2009 r.
8. Gdzie znajdę wykaz organizacji pożytku publicznego, na które mogę przekazać 1% podatku z zeznania podatkowego za 2008 r.?
Spis tych organizacji znajdziemy w Monitorze Polskim z 2008 r. Nr 96, poz. 827, w którym ogłoszone jest obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 grudnia 2008 r. w sprawie wykazu organizacji mających status organizacji pożytku publicznego na dzień 30 listopada 2008 r. Możemy również skorzystać z serwisu informacyjnego MPiPS www.pozytek.gov.pl , na którym został zamieszczony link do w/w wykazu.
9. Czy powiadomienie przez OPP urzędu skarbowego o numerze rachunku bankowego musi mieć określoną formę?
Nie. Przepis, który nakłada ten obowiązek na organizacje pożytku publicznego (art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. Nr 209, poz. 1316) nie zawiera w tym zakresie żadnych szczególnych postanowień. Wystarczającym będzie zatem zachowanie formy pisemnej takiej informacji.
10. Czy to prawda, że zgodnie z nowymi zasadami przekazywania 1% podatku, aby urząd skarbowy dokonał ich przelewu na konto organizacji pożytku publicznego konieczne jest złożenie przez podatnika korekty zeznania?
Nie. W zeszłym roku urząd skarbowy miał prawo do przekazania 1% podatku wyłącznie z zeznania podatkowego, nie miał natomiast uprawnień do przekazanie 1% podatku z korekty zeznania złożonej przez podatnika. Według obecnie obowiązujących przepisów, urząd skarbowy ma prawo przekazać 1% wynikający także z korekty zeznania, o ile podatnik złożył ją w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego. Powyższa zmiana pozwoli na rozszerzenie potencjalnego kręgu osób, które mogą zadecydować o zasileniu konta OPP 1% swojego podatku.
11. Czy osoba prawna może przekazać 1% swojego podatku na rzecz OPP?
Nie. Przywilej zadecydowania o przeznaczeniu 1% swojego podatku należnego mają jedynie osoby fizyczne.
12. Jakie warunki należy spełnić, aby urząd skarbowy przekazał 1% mojego podatku na rzecz wybranej przeze mnie organizacji pożytku publicznego?
Przede wszystkim należy samodzielnie złożyć zeznanie podatkowe (samodzielnie, czyli bez pośrednictwa płatnika, tj. zakładu pracy czy organu rentowego) z zachowaniem terminu dla jego złożenia, czyli PIT-28 nie później niż 2 lutego 2009 r., a PIT-37, PIT-36, PIT-36L oraz PIT-38 nie później niż 30 kwietnia 2009 r.
W składanym zeznaniu należy wypełnić wniosek o przekazanie 1%. W praktyce polega to na wypełnieniu odpowiedniej części zeznania podatkowego, w której należy podać nazwę organizacji pożytku publicznego, numer KRS tej organizacji oraz deklarowaną kwotę. Wysokość tej kwoty określa sam podatnik, pamiętając jedynie aby nie przekroczyła 1% podatku należnego i była zaokrąglona do pełnych dziesiątek groszy w dół.
Ostatnią czynnością jest zapłata w pełnej wysokości podatku należnego stanowiący podstawę obliczenia kwoty dla organizacji pożytku publicznego. Z tym, ze zapłata ta nie może nastąpić później niż w terminie dwóch miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego.
13. W jakim terminie naczelnik urzędu skarbowego przekazuje kwoty z 1% na rzecz organizacji pożytku publicznego. Czy można ten proces przyspieszyć składając wcześniej zeznanie podatkowe PIT-37?
Kwoty z 1% naczelnik urzędu skarbowego przekazuje na rzecz organizacji pożytku publicznego w trzecim i w czwartym miesiącu licząc od końca miesiąca w którym upłynął termin składania zeznań podatkowych (a nie termin w którym podatnik złożył zeznanie podatkowe). W konsekwencji, bez względu na to czy podatnik zeznanie podatkowe PIT-37 (wraz z wypełnionym wnioskiem) złoży już teraz, czy w ostatnim dniu akcji rozliczeniowej, przekazanie pieniędzy na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego może nastąpić dopiero w lipcu lub sierpniu br.
14. Z jakimi konsekwencjami musi liczyć się organizacja pożytku publicznego, która do 31 stycznia 2009 r. nie przekaże informacji o numerze rachunku bankowego właściwy dla kwot z 1%?
W przypadku, gdy organizacja pożytku publicznego nie wypełni obowiązku nałożonego ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U. Nr 209, poz. 1316) i do 31 stycznia 2009 r. nie przekaże naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według siedziby organizacji, numeru rachunku bankowego, na który ma być przekazany 1% podatku, lub błędnie poda numer tego rachunku, organ podatkowy odstąpi od przekazania 1% podatku na rzecz tej organizacji.
Źródło: MF