Przedsięwzięcia ekologiczne, innowacje, wzornictwo – to przykłady projektów, jakie małe firmy mogą sfinansować przy pomocy unijnych pieniędzy. Kiedy należy złożyć wnioski i ile jest do zdobycia?
Źródło: shutterstock
Przedsiębiorcy mają do wyboru coraz więcej konkursów z dotacjami z Unii Europejskiej. Nabory są przeznaczone dla wszystkich firm lub tylko dla określonych ich grup. W harmonogramie na ten rok nie brakuje dotacyjnych szans dla właścicieli małych biznesów. Wzięliśmy pod lupę ofertę dwóch największych programów z unijnym dofinansowaniem - Funduszy Europejskich dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) oraz Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej (FEPW) – i wybraliśmy najciekawsze dotacyjne konkursy dla małych firm. Kolejność przypadkowa. Zapraszam do lektury naszego zestawienia.
Dotacje na projekty przyjazne środowisku
To jeden z konkursów cieszących się największą popularnością wśród firm. W naborze "Kredyt ekologiczny” z działania 3.1 FENG można zdobyć dofinansowanie na projekty mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej firm. Szansę na pieniądze mają też inwestycje zakładające ograniczenie zużycia energii w procesach produkcyjnych lub zmianę źródeł wykorzystywanej energii na bardziej ekologiczne. Nabór prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), a wnioski można składać od 24 października do 8 stycznia 2026 r.
Jak prawidłowo rozliczać dotacje. Na co warto zwrócić uwagę?
Warto wyjaśnić, że ten konkurs jest połączeniem dotacji z finansowaniem dłużnym. Tę pierwszą stanowi tzw. premia ekologiczna. Można nią sfinansować nawet 80 proc. kosztów projektu. Do wzięcia jest łącznie 95 mln zł, choć BGK nie wyklucza zwiększenia budżetu na konkurs. Z tego naboru mogą skorzystać mikro, małe i średnie firmy, a także przedsiębiorstwa small mid-caps (zatrudniające do 499 pracowników) i mid-caps (do 3 tys. pracowników).
Promuj markę poza granicami
Przedsiębiorcy, którzy stworzyli marki produktowe i chcieliby wylansować je na międzynarodowych rynkach, mogą zdobyć dotacje na ten cel. Dla takich przedsięwzięć zorganizowany został konkurs „Promocja marki innowacyjnych MŚP” z działania 2.25 programu FENG. Jest on przeznaczony dla mikro, małych i średnich firm zarejestrowanych w Polsce. Przedsiębiorcy mogą zdobyć pieniądze na udział w wydarzeniach targowych i konferencyjnych kluczowych dla rozwoju wybranych branż oraz wyjazdowych misjach gospodarczych. Dofinansowanie może pokryć koszty np. kampanii promocyjnych, wynajmu, budowy i obsługi stoiska wystawowego, a także podróży służbowych pracowników uczestniczących w targach lub misjach.
Na wnioskodawców czeka dofinansowanie sięgające 50 proc. kosztów kwalifikowanych planowanego projektu, co oznacza, że muszą wnieść znaczący wkład własny, stanowiący co najmniej połowę całkowitego kosztu przedsięwzięcia. Konkursowe zmagania ponownie zorganizuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, a nabór będzie trwał od 5 listopada do 8 stycznia 2026 r.
Ścieżka SMART: dotacje dla działających w grupie
Największy konkurs z dotacjami dla firm. Budżet naboru „Ścieżka SMART – Projekty realizowane w konsorcjach” to aż 1 mld zł. Szansę na dofinansowanie mają przedsiębiorcy, którzy stawiają na nowatorskie rozwiązania i potrafią współpracować, ponieważ konkurs przeznaczony jest tylko dla partnerstw. W ich skład poza firmami mogą wejść także organizacje badawcze lub pozarządowe. Co istotne, liderem każdego projektowego zespołu powinno być przedsiębiorstwo. Nabór ruszył 1 lipca i będzie trwał do 30 września, a rozdzielaniem dotacji zajmie się Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Jeśli w partnerstwie biorą udział firmy z sektora MŚP, w projekcie musi być realizowany jeden z elementów – prace badawczo-rozwojowe albo wdrażanie innowacji. Oprócz tego dofinansowanie można będzie przeznaczyć na wybrane moduły, takie jak internacjonalizacja biznesu, rozwój kompetencji pracowników i osób zarządzających firmą, cyfryzacja lub przedsięwzięcia ekologiczne. Maksymalna kwota dotacji na projekt to 150 mln zł.
Zawalcz o granty rozdzielane przez Brukselę
W konkursie „Granty na Eurogranty” z działania 2.12 programu FENG przedsiębiorcy mogą na krajowym podwórku starać się o dotacje, które potem pomogą im zdobyć dofinansowanie w naborach organizowanych bezpośrednio przez Komisję Europejską. Firmy, które otrzymają granty na szczeblu krajowym, będą mogły przeznaczyć je np. na poszukiwanie partnerów do realizacji projektów, przygotowanie dokumentacji oraz prezentację projektów przed przedstawicielami Komisji Europejskiej.
Udział w tym konkursie ułatwi wnioskodawcom ubieganie się o granty z unijnych programów takich jak Horyzont Europa lub Kreatywna Europa. W konkursowej puli jest 20 mln zł. Nabór jest przeznaczony dla mikro-, małych i średnich firm oraz organizacji badawczych. Będą one mogły składać wnioski od 12 sierpnia do 3 września. O tym, kto otrzyma dotacje, zdecyduje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Platformy startowe przekują pomysł w biznes
Wśród najciekawszych konkursów nie mogło zabraknąć „Platform startowych dla nowych pomysłów”, czyli naboru z działania 1.1 programu FEPW. Platformy są programem inkubacji prowadzonej przez operatorów, którymi są ośrodki innowacji takie jak np. parki naukowo-technologiczne lub przemysłowe. Program inkubacji jest przeznaczony dla osób, które planują rozwinąć własny startup. Prezentują one swój pomysł na biznes przed panelem złożonym z ekspertów branżowych. Młodzi ludzie dostają tu wsparcie finansowe, szkoleniowe i mentorskie.
Pomysły w ramach Platform startowych można rozwijać tylko w makroregionie Polska Wschodnia, który obejmuje województwa lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie oraz część mazowieckiego - z wyłączeniem Warszawy i okalających ją powiatów. Nabory organizuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. W najbliższym czasie wniosek w programie będzie można złożyć od 5 sierpnia do 30 września. Budżet konkursu to 40 mln zł.
Jak zdobyć dofinansowanie na GOZ?
Przedsiębiorcy chcący wdrożyć w działalności modele biznesowe wpisujące się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) również mogą liczyć na finansowe wsparcie. Otrzymają je w konkursie „Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP” z działania 1.3 programu FEPW. Wprowadzenie w firmie idei GOZ może polegać np. na zmniejszeniu zużycia surowców pierwotnych lub znacznym ograniczeniu odpadów wytwarzanych przez firmy.
Ten nabór również skierowany jest tylko do MŚP z makroregionu Polska Wschodnia. Właściciele firm mający w planach transformację biznesu w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym będą mogli składać wnioski o dotacje od 10 września do 30 października. Do wzięcia jest łącznie 70 mln zł. Rozdzieleniem tych pieniędzy zajmie się Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Dofinansowanie na wzornictwo
Jednym z najciekawszych dotacyjnych konkursów jest „Wzornictwo w MŚP” z działania 1.4 programu FEPW. Można w nim zdobyć unijne granty na przeprowadzenie audytu i opracowanie strategii wzorniczej dostosowanej do specyfiki przedsiębiorstwa. Na jej podstawie będzie można wdrożyć w firmie innowacje i skorzystać z wiedzy projektantów. Dotacje mają być znaczącym wsparciem dla firm, które podążają za potrzebami klientów i tworzą innowacyjne rozwiązania wyróżniające się na tle konkurencji.
Dofinansowanie w konkursie przeznaczone jest dla kobiet prowadzących mikro-, małe lub średnie firmy w makroregionie Polska Wschodnia. Wnioskodawcą w konkursie może być także właściciel przedsiębiorstwa, w którym kobieta jest wspólnikiem uprawnionym do jej reprezentowania. Kolejna możliwość - o dofinansowanie może ubiegać się przedsiębiorstwo, w którym kobieta jest wspólnikiem i członkiem organu zarządzającego albo tym ostatnim i akcjonariuszem. Nabór rozpoczął się 29 kwietnia i będzie trwał do 29 lipca. W konkursowej puli jest 60 mln zł. Organizatorem zmagań jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Druga szansa na dotacje
Unijne pieniądze czekają także na przedsiębiorców, którzy mieli pecha w konkursie EIC Accelerator finansowanym z programu Horyzont Europa - ich projekty zostały wysoko ocenione, jednak nie zdobyły dotacji z powodu ograniczeń budżetowych. Otrzymały natomiast od Komisji Europejskiej specjalny certyfikat potwierdzający wysoka jakość przedsięwzięcia.
Z myślą o takich firmach Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przygotowało konkurs „Seal of Excellence” z działania 2.09 programu FENG. Jest on dla takich przedsiębiorców niejako drugą szansą na zdobycie dotacji. Aby do niego przystąpić, należy zgłosić posiadanie wspomnianego certyfikatu. Dofinansowanie dostępne w tym konkursie pomoże przedsiębiorcom sfinalizować projekty badawczo-rozwojowe. Wnioski o dotacje można składać od 6 czerwca. Nabór będzie trwał do 19 września.