Kontrola z Państwowej Inspekcji Pracy. PIP radzi, jak się przygotować
Pracownikowi, który w wyniku choroby zawodowej stał się stale niezdolny do pracy bądź jego niezdolność ma charakter długotrwały (uszczerbek zdrowia trwa przynajmniej 6 miesięcy), przysługuje możliwość uzyskania jednorazowego odszkodowania z ZUS. Co to jest choroba zawodowa i jakich świadczeń może domagać się pracownik, który zachorował? Sprawdź, za jakiego typu dolegliwości możesz otrzymać rekompensatę i na jak wysokie odszkodowanie można liczyć.
W kwietniu 2020 r. Ministerstwo Zdrowia wpisało Covid-19 na listę chorób zawodowych. Koronowirus za chorobę zawodową może być uznany u dentystów i lekarzy. Jakie trzeba spełnić przesłanki, by otrzymać zaświadczenie o chorobie zawodowej?
Źródło: shutterstock.com
Czym jest choroba zawodowa
Zgodnie z treścią art. 2351 KP, za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”
Choroba zawodowa - definicja
Choroba zawodowa ,to choroba która jest wymieniona w wykazie chorób zawodowych, w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367), którą spowodowały szkodliwe czynniki występujące w miejscu pracy lub sposób wykonywania pracy.
Czy chorobę zawodową można stwierdzić tylko w czasie trwania pracy
Chorobę zawodową można stwierdzić również po zakończeniu pracy w narażeniu zawodowym. Okres, w którym wystąpienie objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, zależy od choroby i jest podany w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych.
Postępowanie w przypadku podejrzenia choroby zawodowej
Postępowanie w przypadku podejrzenia choroby zawodowej jest wieloetapowe. Zgłoszenia choroby zawodowej może dokonać : pracodawca, lekarz, lekarz dentysta, były pracownik oraz aktualny pracownik. Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:
- właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu
- właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy
Na podstawie otrzymanego zawiadomienia państwowy powiatowy inspektor sanitarny wszczyna postępowanie administracyjne. Po przeprowadzeniu badań wydawane jest orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu / bądź braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej. Następnie wydawana jest decyzja administracyjna o stwierdzeniu choroby zawodowej lub braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej )
Odszkodowanie dla pracownika z tytułu stwierdzenia choroby zawodowej
Art. 11 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób gwarantuje ubezpieczonemu, który wskutek choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jednorazowe odszkodowanie.
Wysokość odszkodowania:
- 917 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych
- 16 048 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego, także wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci
- 16 048 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego
Zadośćuczynienie z tytułu choroby zawodowej
Za chorobę zawodową pracownika w niektórych przypadkach może być również odpowiedzialny pracodawca. Odpowiedzialność deliktowa pracodawcy za chorobę zawodową, na którą zapadł pracownik, jest odpowiedzialnością subsydiarną w stosunku do odpowiedzialności instytucji ubezpieczeniowej -Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 19 października 2018 r. , sygna.kt III APa 56/17 czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 31 października 2018 r. , sygn.akt III APa 30/18).
Świadczeń uzupełniających poszkodowany pracownik może dochodzić na podstawie przepisów kodeksu cywilnego. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia następuje na podstawie zebranego materiału dowodowego. Na pracowniku zgodnie z treścią art. 6 kodeksu ciąży obowiązek wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności cywilnej pracodawcy, w tym przekonanie sądu orzekającego, iż określona w pozwie suma zadośćuczynienia jest odpowiednia do stopnia doznanej krzywdy.
Stwierdzenie choroby zawodowej może choć nie musi rodzić obowiązku pracodawcy do przeniesienia pracownika do innej pracy, w określonej sytuacji może także stanowić powód rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę.
Wykaz chorób zawodowych
Choroby zawodowe | Okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym | |
|---|---|---|
1 | 2 | |
1. | Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne | w przypadku zatruć ostrych - 3 dni, |
2. | Gorączka metaliczna | 3 dni |
3. | Pylice płuc: | |
1) | pylica krzemowa | nie można określić |
2) | pylica górników kopalń węgla | nie można określić |
3) | pylico-gruźlica | nie można określić |
4) | pylica spawaczy | nie można określić |
5) | pylica azbestowa oraz pozostałe pylice krzemianowe | nie można określić |
6) | pylica talkowa | nie można określić |
7) | pylica grafitowa | nie można określić |
8) | pylice wywoływane pyłami metali | nie można określić |
4. | Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu: | |
1) | rozległe zgrubienia opłucnej | nie można określić |
2) | rozległe blaszki opłucnej lub osierdzia | nie można określić |
3) | wysięk opłucnowy | 3 lata |
5. | Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli, które spowodowało trwałe upośledzenie sprawności wentylacyjnej płuc z obniżeniem natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1) poniżej 60% wartości należnej, wywołane narażeniem na pyły lub gazy drażniące, jeżeli w ostatnich 10 latach pracy zawodowej co najmniej w 30% przypadków stwierdzono na stanowisku pracy przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń | 1 rok |
6. | Astma oskrzelowa | 1 rok |
7. | Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych: | |
1) | postać ostra i podostra | 1 rok |
2) | postać przewlekła | 3 lata |
8. | Ostre uogólnione reakcje alergiczne | 1 dzień |
9. | Byssinoza | 7 dni |
10. | Beryloza | nie można określić |
11. | Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych | nie można określić |
12. | Alergiczny nieżyt nosa | 1 rok |
13. | Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym | 1 rok |
14. | Przedziurawienie przegrody nosa wywołane substancjami o działaniu żrącym lub drażniącym | 2 lata |
15. | Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat: | |
1) | guzki głosowe twarde | 2 lata |
2) | wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych | 2 lata |
3) | niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią | 2 lata |
16. | Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego: | |
1) | ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przeważającej jego części | 2 miesiące |
2) | ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych lub zapalno-martwiczych skóry i tkanki podskórnej | 1 miesiąc |
3) | przewlekłe popromienne zapalenie skóry | nie można określić |
4) | przewlekłe uszkodzenie szpiku kostnego | nie można określić |
5) | zaćma popromienna | 10 lat |
17. | Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi: | |
1) | rak płuca, rak oskrzela | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
2) | międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
3) | nowotwór układu krwiotwórczego | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
4) | nowotwór skóry | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
5) | nowotwór pęcherza moczowego | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
6) | nowotwór wątroby | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
7) | rak krtani | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
8) | nowotwór nosa i zatok przynosowych | indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu |
9) | nowotwory wywołane działaniem promieniowania jonizującego z prawdopodobieństwem indukcji przekraczającym 10% | indywidualnie, po oszacowaniu ryzyka |
18. | Choroby skóry: | |
1) | alergiczne kontaktowe zapalenie skóry | 2 lata |
2) | kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia | 1 miesiąc |
3) | trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze | 1 miesiąc |
4) | drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych | 1 miesiąc |
5) | grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt | 1 miesiąc |
6) | pokrzywka kontaktowa | 2 miesiące |
7) | fotodermatozy zawodowe | 2 lata |
19. | Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy: | |
1) | przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki | 1 rok |
2) | przewlekłe zapalenie kaletki maziowej | 1 rok |
3) | przewlekłe uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących pracę w pozycji klęczącej lub kucznej | 1 rok |
4) | przewlekłe zapalenie okołostawowe barku | 1 rok |
5) | przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej | 1 rok |
6) | zmęczeniowe złamanie kości | 1 rok |
20. | Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: | |
1) | zespół cieśni w obrębie nadgarstka | 1 rok |
2) | zespół rowka nerwu łokciowego | 1 rok |
3) | zespół kanału de Guyona | 1 rok |
4) | uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących pracę w pozycji kucznej | 1 rok |
21. | Obustronny trwały odbiorczy ubytek słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem, wyrażony podwyższeniem progu słuchu o wielkości co najmniej 45 dB w uchu lepiej słyszącym, obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości audiometrycznych 1,2 i 3 kHz | 2 lata |
22. | Zespół wibracyjny: | |
1) | postać naczyniowo-nerwowa | 1 rok |
2) | postać kostno-stawowa | 3 lata |
3) | postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i kostno-stawowa | 3 lata |
23. | Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego: | |
1) | choroba dekompresyjna | 5 lat |
2) | urazy ciśnieniowe | 3 dni |
3) | następstwa oddychania mieszaninami gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem | 3 dni |
24. | Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia: | |
1) | udar cieplny albo jego następstwa | 1 rok |
2) | wyczerpanie cieplne albo jego następstwa | 1 rok |
3) | Odmroziny | 1 rok |
25. | Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi: | |
1) | alergiczne zapalenie spojówek | 1 rok |
2) | ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym | 3 dni |
3) | epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki | 1 rok |
4) | zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi | 3 lata |
5) | zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego | 10 lat |
6) | centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym z obszaru widma niebieskiego | 3 lata |
26. | Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa | nie można określić |
Dodaj komentarz