Z dniem 23 września 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach. Nowelizacja ta wprowadza zmiany m.in. dotyczące sankcji nakładanych za nieprowadzenie ewidencji odpadów lub dokonywanie w niej wpisów niezgodnych ze stanem rzeczywistym.
BDO i ewidencja
Obowiązkowi rejestracji w Bazie danych o produktach, opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) podlegają wszystkie podmioty wymienione w art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach. W art. 50 ustawy o odpadach wymienia się szereg rodzajów działalności, które podlegają wpisowi do BDO na wniosek. W takich przypadkach przedsiębiorcy sami muszą złożyć wniosek o wpis. Natomiast art. 51 ust. 1 ustawy o odpadach wymienia przypadki, w których podmioty będą wpisane do BDO z urzędu przez marszałka województwa, właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności danego podmiotu.
Źródło: shutterstock
Od 1 stycznia 2020 r. nastąpiła pełna elektronizacja w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów, rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami oraz sprawozdawczości w tym zakresie.
Nowe sankcje
Dotychczas obowiązujące sankcje za niestosowanie przepisów dotyczących rejestracji, ewidencji i sprawozdawczości w BDO dzieliły się na dwie kategorie:
- grzywna (od 100 zł do ponad 1 mln zł) lub areszt wymierzane przez sądy,
- administracyjna kara pieniężna (od 5.000 zł do 1 mln zł) nakładana przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska.
Ustawa o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach… (Dz. U. z 2021 r. poz. 1648) wprowadza sankcję w postaci administracyjnej kary pieniężnej za naruszenie polegające na wykonywaniu obowiązku gospodarowania odpadami przez podmioty, które nie uzyskały wymaganych decyzji lub wymaganego wpisu do rejestru. W opinii ustawodawcy wzmocnienie sankcji w tym zakresie (zamiana kary grzywny na karę pieniężną) pozwoli na skuteczniejsze działania Inspekcji Ochrony Środowiska w obszarze zwalczania nielegalnych działań w gospodarce odpadami i będzie miało wymiar dyscyplinujący dla podmiotów działających w tej branży.
Ustawodawca zdecydował się również na wprowadzenie sankcji w postaci administracyjnej kary za nieprowadzenie ewidencji odpadów albo prowadzenie tej ewidencji w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska będzie wymierzać karę pieniężną w wysokości od 1.000 zł do nawet 1 mln zł.
W uzasadnieniu do nowelizacji czytamy, że: „(…) Obecna sankcja jest zbyt łagodna, gdyż w znacznej części przypadków dokumentacja ewidencji stanowi główne źródło informacji na temat rodzajów i masy przyjmowanych do odzysku (zbieranych) odpadów (…)”. Zmiana ta podyktowana jest tym, że bardzo częstym naruszeniem stwierdzanym podczas kontroli jest umyślne nieprowadzenie ewidencji lub prowadzenie jej w sposób niezgodny ze stanem faktycznym. Przedsiębiorcy decydują się na takie działanie, bowiem dotychczas sankcja za to wykroczenie była znacznie niższa niż za brak rejestracji w BDO. W praktyce takie postępowanie prowadziło do nielegalnych form zagospodarowania odpadów, których ujawnienie było praktycznie niemożliwe. W opinii ustawodawcy takie: „(…) Nierzetelne prowadzenie ewidencji odpadów prowadzi do wystąpienia zjawiska tzw. kreatywnej ewidencji, czyli wykazywania w dokumentacji tylko takich rodzajów i ilości odpadów, które »mieszczą się« w ramach decyzji regulujących gospodarkę odpadami przez dany podmiot i mogą być wykorzystywane w sprawozdawczości rocznej, również sporządzanej przez gminy w ramach systemu gospodarki odpadami komunalnymi”.
Odmowa wydania zezwolenia
Zmiana odpowiedzialności przedsiębiorców i zwiększenie wysokości sankcji będą miały znaczenie przy ubieganiu się o kolejne zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów. Zgodnie bowiem z art. 46 ust. 1e pkt 2 lit. b) ustawy o odpadach odmowna decyzja zostaje wydana przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną, jeżeli co najmniej trzykrotnie wymierzono mu administracyjną karę pieniężną, o której mowa w art. 194 ustawy o odpadach, w ostatnich 10 latach, w wysokości przekraczającej łącznie kwotę 150.000 zł.
|
Administracyjną karę pieniężną wymierza się m.in. za:
|
|
Najczęściej popełniane błędy przy prowadzeniu ewidencji odpadów:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 14.12.2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2021 r. poz. 779 ze zm.)
autor: Kinga Romas
Gazeta Podatkowa nr 79 (1850) z dnia 2021-10-04
Zatrudnianie cudzoziemców. Wszystko na ten temat w poradniku na GOFIN.pl