Nowe przepisy o zwrocie niewykorzystanej części ulgi prorodzinnej zawierają paradoks. Otóż niania, wydawać by się mogło osoba najbardziej związana z dziećmi i ich wychowywaniem, nie uzyska zwrotu niewykorzystanej kwoty ulgi prorodzinnej.
Począwszy od rozliczenia podatkowego za 2014 r. prawo do niewykorzystanej kwoty ulgi na dzieci nie przepada. Rodzice mogą wystąpić z wnioskiem o zwrot tej kwoty na własny rachunek. Kwota wykorzystana będzie przez rodziców dziecka na cele dowolnie wybrane. Jak się jednak okazuje, nie wszyscy rodzice skorzystają z takiej szansy.
Chodzi o nianię zatrudnioną na podstawie umowy uaktywniającej, a zatem umowę promującą niższe koszty utrzymania przez rodziców opieki do dzieci. W przypadku takiej osoby składki ZUS oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne do wysokości minimalnego wynagrodzenia finansowane są przez Skarb Państwa. Tym samym kwota wynagrodzenia nie jest obniżana dodatkowo o zobowiązania publicznoprawne, a jedynie o zaliczkę na podatek dochodowy.

Źródło: Thinkstock
Niania pozbawiona jest prawa wykazywania w deklaracji PIT ulgi z tytułu składek ZUS oraz odliczenia od podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne, które finansowane są za nią przez Skarb Państwa. Odliczeniu podlegają bowiem jedynie składki społeczne i zdrowotne pobrane z jej wynagrodzenia. Składki takie występują wyłącznie w przypadku, gdy wynagrodzenie przekracza kwotę wynagrodzenia minimalnego.
Niania bez zwrotu ulgi na dzieci
Zwrot niewykorzystanej kwoty ulgi na dzieci przysługuje w kwocie nie wyższej niż suma składek ZUS i zdrowotnych, które podatnik ma możliwość odliczyć we własnym zeznaniu podatkowym (opłaconych w danym roku z wynagrodzenia brutto osoby zatrudnionej, rozliczającej podatek dochodowy). W przypadku zatrudnienia na umowę uaktywniającą sytuacja nie daje prawa zwrotu ulgi.
O ile niania zostanie zatrudniona na umowę z wynagrodzeniem minimalnym, to składek ubezpieczeniowych nie będzie miała prawa odliczyć od dochodu lub podatku w swojej deklaracji PIT. Konsekwencją tego jest również brak możliwości występowania o zwrot ulgi na dziecko w kwocie niewykorzystanej przez nianię w zeznaniu podatkowym.
Ile niania straci na zmianach w przepisach rodzinnych?
Za nianię zatrudnioną na umowę uaktywniającą z minimalnym wynagrodzeniem – 1680 zł miesięcznie do Budżetu Państwa trafia 242 zł zaliczki na podatek dochodowy. W stosunku rocznym kwota zaliczek wynosi 2904 zł.
Jeżeli niania posiadałaby trójkę własnych dzieci, a jej małżonek byłby zatrudniony nie podlegając od kwoty tego wynagrodzenia ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym (np. był zatrudniony na podstawie umowy o dzieło), to mimo prawa do ulgi prorodzinnej w kwocie 4224,12 zł, rodzice dziecka stracą ponad 1300 zł.
Sytuacja z prawem do zwrotu ulgi zmieni się dopiero w przypadku, gdy niania zostanie zatrudniona na podstawie umowy uaktywniającej z wynagrodzeniem przekraczającym kwotę minimalną. W takim przypadku od nadwyżki ponad tę wartość niania zobowiązana będzie opłacać składki ZUS i zdrowotne, a w konsekwencji nadwyżkę może rozliczyć w zeznaniu podatkowym. Tym samym kwota składek obliczanych od nadwyżki ponad wynagrodzenie minimalne staje się górnym limitem zwrotu ulgi na dzieci.
Piotr Szulczewski,
VAT.pl
