Kiedy pracownik może skorzystać z urlopu okolicznościowego? Czy można wziąć urlop z powodu rozwodu? Jaki jest wymiar urlopu okolicznościowego oraz czy trzeba składać dokumenty, aby z niego skorzystać? – tłumaczymy
Urlop okolicznościowy – podstawa prawna
Urlop okolicznościowy uregulowany jest w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. 2014 r., poz. nr 1632).
Urlop okolicznościowy czy pracodawca musi go udzielić?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika od pracy, jeżeli obowiązek taki wynika z Kodeksu pracy, z przepisów wykonawczych do Kodeksu pracy albo z innych przepisów prawa.
Na podstawie § 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy
Udzielenie takiego urlopu jest dla pracodawcy obowiązkowe, pod warunkiem że pracownik złożył wniosek, który daje podstawy do udzielenia urlopu okolicznościowego. W przypadku, gdy pracownik nie zdecyduje się skorzystać z przysługującego mu uprawnienia, urlop przepadnie.
Wymiar urlopu okolicznościowego
Z urlopu okolicznościowego można skorzystać tylko w określonych przypadkach. Zgodnie z § 15 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, podwładnemu przysługuje płatny urlop ze względu na ważne wydarzenia w życiu. Stąd można z niego skorzystać jedynie w wyniku zaistnienia sytuacji, które do niego uprawniają.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami urlop okolicznościowy przysługuje w wymiarze:
- 2 dni wolnego -w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika, lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- 1 dnia wolnego — w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką;
- 2 dni wolnego w ramach opieki nad dzieckiem, które nie przekroczyło 14. roku życia, rodzice mają obowiązek wcześniej zdeklarować się ten fakt w zakładzie pracy.
2 dni opieki nad dzieckiem za 2023 rok można wykorzystać tylko do końca roku — PIT.pl
Urlop okolicznościowy a rozwód
Pracodawca nie jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas rozwodu. Katalog powodów, z jakich może być udzielony urlop okolicznościowy, jest zamknięty. Jednak jeżeli pracownik jest rozwiedziony, może skorzystać z urlopu okolicznościowego w przypadku śmierci teściowej lub teścia.
Rozwód i ponowny ślub a urlop okolicznościowy
Urlop będzie przysługiwać za to pracownikowi, który będzie brał ponowny ślub. Dotyczy to zarówno ślub z nowym partnerem jak i z osobą, z którą wcześniej zakończył prawnie związek małżeński. Rozwód, a następnie ponowne zawarcie małżeństwa, o ile jest to ślub cywilny lub konkordatowy, będą mieć swoje skutki na gruncie prawa cywilnego. Bez znaczenia będzie fakt, że pracownik ponownie bierze urlop z tytułu ślubu. Pracownik ponownie będzie mógł skorzystać z urlopu okolicznościowego z uwagi na swój ślub.
Wynagrodzenie za urlop okolicznościowy
Za czas kiedy pracownik jest na urlopie okolicznościowym, otrzymuje wynagrodzenie, które obliczane jest według zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy.