Abolicja (umorzenie) składek ZUS - poradnik
Abolicja (umorzenie składek ZUS)
W związku z niejasnym brzmieniem przepisów ZUS, od 15 stycznia 2013 r. obowiązuje abolicja w zakresie niezapłaconych, należnych świadczeń za okres 1 stycznia 1999 r. – 28 luty 2009 r.
Kogo dotyczy abolicja ZUS?
Prawo umorzenia składek przysługuje osobom, podlegającym obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresie 1 stycznia 1999 – 28 lutego 2009 r.
Nie ma znaczenia, jaka jest przyczyna zaległości w składkach – umorzenie obejmuje zatem zarówno nierzetelnych płatników jak i tych, którzy informując organ ZUS o zawieszeniu działalności gospodarczej – byli nieświadomie zobowiązani do zapłaty takich składek. Umorzenie przysługuje również podmiotom, które posiadając inny tytuł ubezpieczeń (np. pracę nakładczą) uważali, że nie są zobowiązani opłacać składek z dwóch tytułów, a następnie w drodze sporu z organem ubezpieczeniowym, zobowiązanie zostało im z tego tytułu ustalone.
Umorzenie dotyczy wyłącznie składek należnych u osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Za taką należy rozumieć wyłącznie:
- osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych;
- twórcę i artystę;
- osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
- w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
- z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
- osobę prowadzącą niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.
Uwaga!
Abolicja nie dotyczy np. składek za osoby współpracujące, których wysokość podstawy składek ustala się w tej samej kwocie, co osób prowadzących działalność gospodarczą. Umorzenie składek dotyczy wyłącznie prowadzących działalność.
Status „prowadzącego działalność gospodarczą” nie jest potrzebny w dniu składania wniosku abolicyjnego. Wniosek może składać osoba, która w dniu jego składania:
- kontynuuje działalność gospodarczą,
- zawiesiła prowadzoną wcześniej działalność,
- zlikwidowała działalność,
- jest spadkobiercą osoby, która prowadziła działalność gospodarczą,
- jest odpowiedzialny jako osoba trzecia za składki ZUS przedsiębiorcy.
Wniosek składać może wyłącznie osoba, w stosunku do której organ ZUS wydał już decyzję wymiarową (o wysokości zadłużenia) lub decyzję o podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.
Uwaga!
Osoby, które opłaciły składki w prawidłowym wymiarze nie mają możliwości występować o zwrot opłaconych składek. Nie mogą również, powołując się na korektę deklaracji – skorygować zeznania a następnie występować z wnioskiem abolicyjnym.
Wniosek może złożyć jedynie osoba, która na dzień wydania decyzji umorzeniowej nie zalega z płatnościami w stosunku do organu z tytułu niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub płatnik składek, oraz należnych od tych składek:
- odsetek za zwłokę,
- opłat prolongacyjnych,
- kosztów upomnienia,
- opłat dodatkowych,
- kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.
Zaległości nie mogą dotyczyć zarówno składek własnych, jak i składek finansowanych przez wnioskującego lub opłacanych przez niego za inne osoby, jak płatnika.
Uwaga!
Zaległości nie mogą występować na dzień wydania decyzji. Możliwe jest, by na dzień złożenia wniosku te zaległości jeszcze występowały.
Jeżeli jednak zaległości występują, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji umorzeniowej. Gdy zaległe należności zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek, uważa się za spełniony po ich opłaceniu (czyli pełnej zapłacie należności rozłożonej na raty).
Piotr Szulczewski
Analityk Bankier.pl Firma i Podatki
- data utworzenia: 14-01-2013
- data modyfikacji: 01-06-2015