W przypadku sprzedaży profesjonalnej między podatnikami posiadającymi NIP-UE wystąpi rozliczenie transakcji wewnętrzwspólnotowej. Podobnie przy obrocie profesjonalnym, nawet u nabywcy, który NIP-UE nie będzie posiadał, rozliczyć należy WNT (Wewnątrzwspólnotowa nabycie towarów). Inaczej natomiast rozlicza się tzw. sprzedaż wysyłkową z terytorium i na terytorium kraju.

Istotą tzw. sprzedaży wysyłkowej jest sprzedaż dokonywana na rzecz podmiotu nie zajmującego się profesjonalnie obrotem (niepodatnik) lub podmiotu, który nie rozlicza wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Uproaszaczając – jest to głównie sprzedaż na rzecz ostatecznego nabywcy, klienta kupującego towar na własne potrzeby.

Miejsce opodatkowania

Standardowo w przypadku rozliczenia podatku w sprzedaży wysyłkowej miejscem opodatkowania pozostaje kraj, w którym towary znajdą się po wysyłce lub po dokonaniu transportu.

Niemniej, jeżeli kwota sprzedaży nie przekracza określonego limitu – stosować należy zasadę odwrotną, czyli opodatkować sprzedaż w miejscu wysyłki. Jednak jeżeli podatnik dokona zgłoszenia, to może już wcześniej przejść na rozliczenie w miejscu dostawy, czyli w miejscu, do którego wysyłane są towary.

Limity

W przypadku sprzedaży do Polski (sprzedaż z zagranicy, z kraju Wspólnoty), rozliczanie sprzedaży wysyłkowej limitowane jest wartością 160.000 zł. W przypadku sprzedaży na limit wpływa całkowita wartość towarów innych niż wyroby akcyzowe, wysyłanych lub transportowanych z tego samego państwa członkowskiego na terytorium kraju, pomniejszona o kwotę podatku od wartości dodanej (kwoty netto). Na limit nie wpływa wartość wykonywanych usług. Limity dotyczą sprzedaży dokonywanej w ramach tej procedury, zatem np. towary objęte WNT u kontrahenta, czy dokonywane na rzecz podatnika nie będą wpływały sprzedaż w ramach limitu. Limit nie może być przekroczony w danym roku oraz w roku poprzednim.

W przypadku sprzedaży dokonywanej do kraju obcego limity stosowane są odpowiednio, z tym że każde państwo ma prawo ustalać indywidualnie kwotę limitu.

Sprzedaż wysyłkowa na terytorium kraju

W przypadku złożenia zgłoszenia o wcześniejszym rozliczeniu transakcji w Rzeczypospolitej – przed przekroczeniem 160.000 zł sprzedaży – zawiadomienie składa się co najmniej na 30 dni przed datą dostawy, począwszy od którego podatnik będzie rozliczał sprzedaż w Rzeczypospolitej. Zasadę należy stosować nieprzerwanie przez 2 lata. Po tym okresie, jeżeli podatnik chce zrezygnować z opcji takiego rozliczenia – musi dokonać zawiadomienia o rezygnacji. Rozliczenia na zasadach sprzedaży wysyłkowej nie zastosuje się do:

• nowych środków transportu,
• towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem,
• towarów rozliczanych w Polsce na zasadach marzy (wskazanych w art. 120 ust 1 ustawy o VAT) opodatkowanych podatkiem od wartości dodanej w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki na zasadach odpowiadającym regulacjom VAT marża,
• opodatkowywanych na zasadach marży w Polsce (wskazanych w art. 120 ust 1 ustawy o VAT) będących przedmiotem dostawy na aukcji (licytacji) w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, jeżeli dostawa ich jest dokonywana przez organizatora aukcji (licytacji) oraz do dostawy tej zastosowano szczególne zasady opodatkowania podatkiem od wartości dodanej obowiązujące w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, stosowane do dostaw towarów dokonywanych przez organizatora aukcji (licytacji), wyłączające uznanie dostawy towarów za czynność odpowiadającą wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów.

W przypadku sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju, której przedmiotem są wyroby akcyzowe, dostawę towarów uznaje się w każdym przypadku za dokonaną na terytorium kraju.

Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju

W przypadku sprzedaży z terytorium kraju limit należy liczyć odrębnie dla każdego kraju, do którego dokonuje się wysyłki towarów. Zawiadomienie składa się co najmniej na 30 dni przed datą dostawy, począwszy od którego podatnik będzie rozliczał sprzedaż poza Rzeczpospolitą.

Po wyborze miejsca rozliczenia, wybrana zasada obowiązuje co najmniej przez 2 lata od daty pierwszej dostawy dokonanej w trybie przewidzianym tą opcją. Rezygnacja po 2 latach dla jednego lub więcej państw członkowskich, zobowiązuje przed datą dostawy, począwszy od której rezygnuje się z korzystania z tej opcji, do zawiadomienia na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o tej rezygnacji.

Zgłoszenia i rezygnacji dokonuje się odrębnie dla każdego państwa.

Warunkiem uznania dostawy towarów w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju za dostawę dokonaną na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia jest otrzymanie przez podatnika, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, następujących dokumentów, jeżeli dokumenty te łącznie potwierdzają dostarczenie towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów:

• dokumentów przewozowych otrzymanych od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju - w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przez podatnika przewoźnikowi;
• dokumentów potwierdzających odbiór towarów poza terytorium kraju.

Gdy otrzymane dokumenty nie potwierdzają jednoznacznie dostarczenia towarów do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, dokumentami wskazującymi, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, mogą być również inne dokumenty otrzymywane przez podatnika w tego rodzaju dostawie towarów, w szczególności:

• korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie;
• dokument potwierdzający zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie - w takim przypadku inny dokument stwierdzający wygaśnięcie zobowiązania.

Gdy dokumenty nie wpłynęły lub nie wskazują jednoznacznie wywozu, podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji VAT za dany okres rozliczeniowy. W tym przypadku podatnik wykazuje tę dostawę w ewidencji za następny okres rozliczeniowy jako dostawę towarów na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy podatnik nie otrzymał dokumentów wskazujących, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów.

Otrzymanie dokumentów po terminie, wskazujących, że wystąpiła dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów, uprawnia podatnika do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał te dokumenty (na bieżąco, a nie wstecz).

Sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju nie stosuje się do:

• nowych środków transportu,
• towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem,
• towarów rozliczanych na zasadzie marży,

W przypadku towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, miejscem dostawy jest zawsze terytorium państwa obcego – państwa członkowskiego przeznaczenia dostawy.

Piotr Szulczewski
Analityk Bankier.pl Firma i Podatki

• data utworzenia: 08-03-2012
• data modyfikacji: 01-06-2015