Planowane przez Ministerstwo Finansów zmiany stanowią rażąco niekorzystne dla fundatorów oraz beneficjentów zaprzeczenie pierwotnej koncepcji opodatkowania fundacji rodzinnych i zmierzają do znaczącego ograniczenia zasadności powoływania tego typu podmiotów. Fundacje rodzinne ze swej istoty powoływane są długoterminowo, a ich działanie jest w pierwszej kolejności uzależnione od pewności prawa.
Już samo planowanie tak fundamentalnych zmian zaledwie rok po wejściu w życie przepisów pozwalających na zakładanie fundacji rodzinnych, może na długie lata pogrzebać szanse na rozpowszechnienie się fundacji rodzinnych jako podmiotów pozwalających na spokojne pomnażanie i sukcesję polskich majątków rodzinnych. Długofalowo może to mieć niekorzystny wpływ na wzrost gospodarczy Polski – fundacje rodzinne miały być narzędziem ochrony i wzmocnienia przedsiębiorstw rodzinnych, których założyciele właśnie realizują sukcesję lub odchodzą z biznesu.
Źródło: shutterstock.com
Z wywiadu, którego udzielił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów, Jarosław Neneman wynika, że wśród planowanych, niekorzystnych dla przedsiębiorstw rodzinnych zmian znajdą się:
- zmiany mające na celu ograniczenie możliwości zbycia aktywów wniesionych do fundacji rodzinnej – propozycja zakłada objęcie 19% podatkiem CIT zbycia aktywów w okresie krótszym niż 15 lat od wniesienia ich do fundacji rodzinnej; podatek ten mógłby być odliczany od podatku należnego od wypłat na rzecz beneficjentów;
- objęcie fundacji rodzinnych opodatkowaniem na gruncie przepisów o zagranicznych jednostkach kontrolowanych (CFC);
- objęcie fundacji rodzinnych opodatkowaniem z tytułu dochodu z udziału w podmiotach transparentnych podatkowo;
- objęcie fundacji rodzinnych opodatkowaniem z tytułu oddania nieruchomości do odpłatnego korzystania;
- objęcie świadczeń na rzecz beneficjentów opodatkowaniem daniną solidarnościową (wynoszącą dla przypomnienia 4% od łącznego rocznego dochodu z określonych źródeł, od nadwyżki przekraczającej 1 mln zł).
Ponadto, w przypadku prowadzenia przez fundację rodzinną niedozwolonej działalności (wykraczającej poza ramy wskazane w ustawie o fundacjach rodzinnych) planowane jest wprowadzenie procedury sądowej rozwiązania fundacji rodzinnej. Wprowadzenie tych zmian w zasadzie wypacza w dużej mierze sens istnienia fundacji rodzinnych. W ciągu pierwszego roku obowiązywania przepisów, polscy przedsiębiorcy założyli ok. 2000 fundacji rodzinnych, co pokazuje skalę zainteresowania i potrzeb z ich strony. Obawiam się, że po wprowadzeniu niekorzystnych zmian podatkowych, fundacje przestaną być narzędziem ochrony przedsiębiorstw rodzinnych przed podziałem lub upadłością.
komentuje Andrzej Paczuski, partner w Paczuski Taudul Doradcy Podatkowi