Czy wypadek przy pracy przedsiębiorcy będącego na L4 pozbawia go świadczeń z funduszu wypadkowego? Co kiedy ZUS odmawia wypłaty. Okazuje się, że wypadek przy pracy w czasie L4 może skutkować wypłatą odszkodowania.
Prowadzenie działalności gospodarczej i choroby nie idą w parze. Czasem kiedy przedsiębiorca nie ma wyjścia i w trakcie L4 podejmuje się pracy może dojść do wypadku. Nawet takiego najbardziej tragicznego. Czy ZUS powinien wtedy wypłacić świadczenia?
Sąd Najwyższy w wyroku z maja bieżącego roku uznał, że śmiertelny wypadek komunikacyjny w trakcie wykonywania działalności gospodarczej polegającej na odśnieżaniu drogi, w okresie zaświadczenia lekarskiego o czasowej niezdolności do pracy, jest wypadkiem przy pracy objętym ochroną wypadkową.
Czy wypadek podczas L4 odbiera prawo do świadczeń?
Na początku warto zaznaczyć, że przedsiębiorca przebywający na zwolnieniu lekarskim nie powinien wykonywać działalności zarobkowej ani prowadzić bieżących spraw firmy. Niemniej jednak zdarzają się sytuacje, w których przedsiębiorca z różnych powodów podejmuje się pracy, mimo że formalnie powinien odpoczywać i leczyć się.
W przypadku, gdy podczas takiej pracy dojdzie do wypadku, pojawia się pytanie, czy ZUS powinien wypłacić świadczenia z funduszu wypadkowego. Sąd Najwyższy w wyroku z maja 2024 roku rozstrzygnął, że nawet w przypadku śmiertelnego wypadku komunikacyjnego, który miał miejsce podczas wykonywania działalności gospodarczej, przedsiębiorca przebywający na L4 nadal może być objęty ochroną wypadkową.
Źródło: Shutterstock
Śmiertelny wypadek podczas odśnieżania a prawo do odszkodowania
Przykład, który trafił na wokandę sądową, dotyczył przedsiębiorcy, który uległ śmiertelnemu wypadkowi komunikacyjnemu w trakcie odśnieżania drogi, będąc jednocześnie na zwolnieniu lekarskim. ZUS odmówił wypłaty odszkodowania, argumentując, że zdarzenie miało miejsce w okresie czasowej niezdolności do pracy, a przedsiębiorca nie miał prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. (
Jednakże Sądy obu instancji uznały, że zdarzenie było wypadkiem przy pracy, ponieważ przedsiębiorca wykonywał zwykłe czynności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W związku z tym jego żonie, będącej Wnioskodawczynią, przysługiwało świadczenie wypadkowe na podstawie art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Wypadek przy pracy na L4 a prawo do odszkodowania
Sąd Najwyższy w wyroku z 8 maja 2024 r. podkreślił, że art. 3 ust. 3 pkt 8 nie wymaga wykazania związku funkcjonalnego wypadku z wykonywaniem zwykłych czynności, a jedynie zaistnienia wypadku podczas wykonywania tych czynności. Zatem nawet jeżeli przedsiębiorca przebywał na zwolnieniu lekarskim, fakt ten nie wyklucza uznania zdarzenia za wypadek przy pracy, jeżeli miało ono miejsce podczas wykonywania czynności związanych z działalnością gospodarczą.
Co zrobić, kiedy ZUS odmawia odszkodowania?
Jeśli ZUS odmawia wypłaty świadczeń z tytułu wypadku przy pracy, warto zwrócić się z odwołaniem do sądu. Jak pokazuje powyższy przykład, sądy mogą przychylić się do argumentacji, że zdarzenie, nawet podczas L4, może być uznane za wypadek przy pracy, a przedsiębiorca lub jego rodzina mają prawo do odszkodowania. W omawianym wyroku SN wskazał, że w myśl ustawowej definicji wypadku przy pracy i możliwości uznania za taki wypadek zdarzenia (tu: śmiertelnego wypadku komunikacyjnego podczas odśnieżania drogi publicznej), do jakiego doszło w okresie, w którym poszkodowany (na skutek ww. wypadku) przebywał na zwolnieniu lekarskim, jednak — z uwagi na wyczerpanie 182-dniowego okresu zasiłkowego — nie pobierał zasiłku chorobowego. Zdaniem SN przedmiotowe zdarzenie jest wypadkiem przy pracy, w szczególności ze względu na brak zależności pomiędzy taką kwalifikacją zdarzenia a okolicznością przebywania przez osobę wykonującą działalność gospodarczą na zwolnieniu lekarskim. Tym samym w przedmiotowej sprawie żona Poszkodowanego otrzymała odszkodowanie za śmierć męża z ZUS.