Już od 1 stycznia 2024 r. będzie można składać wnioski o wypłatę świadczenia wspierającego z ZUS. Nowe świadczenie to efekt lipcowej ustawy o tzw. świadczeniu wspierającym. Komu będzie przysługiwała pomoc z ZUS? Jakie warunki będzie trzeba spełnić, by ją otrzymać?
» Świadczenie wspierające. Formularz testu 32 czynności skierowany do osób niepełnosprawnych
Za sprawą nowej ustawy z 7 lipca 2023 roku o świadczeniu wspierającym (Dz.U. 2023 poz. 1429), od stycznia 2024 roku wprowadzone zostanie nowe świadczenie tzw. wspierające, które będzie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Sprawdź, kto może skorzystać ze świadczenia.
» 7 dodatków do zasiłków rodzinnych. O jakie świadczenia można się ubiegać?
Źródło: shutterstock
Świadczenie wspierające - dla kogo?
W myśl zapisów ustawy świadczenie wspierające dedykowane jest osobom niepełnosprawnym, które mają potrzebę wsparcia, czyli pomocy służącej częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób.
Świadczenie to będzie wypłacane osobom w wieku od ukończenia 18. roku życia, która będzie posiadała decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, pod warunkiem że w decyzji tej potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia.
Warto podkreślić, że od 1 stycznia 2024 r. to właśnie wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności będą musiały wydać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Na podstawie tej decyzji będzie ustalany poziom świadczenia wspierającego.
Komu nie przysługuje świadczenie wspierające?
Świadczenie wspierające nie przysługuje, jeżeli:
- osoba niepełnosprawna została umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
- osoba niepełnosprawna jest uprawniona za granicą do świadczenia o podobnym charakterze do świadczenia wspierającego, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
- na osobę niepełnosprawną inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Jaka kwota świadczenia wspierającego z ZUS?
Miesięczna wysokość świadczenia wspierającego z ZUS stanowić będzie odpowiedni do ustalonego poziomu wsparcia procent kwoty renty socjalnej. Przy czym wysokość świadczenia wspierającego będzie każdorazowo zaokrąglana do pełnych złotych w górę.
I tak, w myśl nowej ustawy świadczenie wspierające będzie przysługiwało miesięcznie w wysokości:
- 220% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 180% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 90 do 94 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 120% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 85 do 89 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 80% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 80 do 84 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 60% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 75 do 79 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 40% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 70 do 74 punktów w skali potrzeby wsparcia.
Uwaga! W pierwszym roku obowiązywania ustawy, czyli od stycznia 2024 r. świadczenie wspierające będzie dostępne dla osób z najwyższym ustalonym poziomem potrzeb wsparcia (87-100 pkt). Dopiero w kolejnym, 2025 roku dla osób ze średnim poziomem potrzeb wsparcia (78-86 pkt). Natomiast od 1 stycznia 2026 r. świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z najniższym poziomem potrzeb wsparcia (70-77 pkt).
Jaka wysokość renty socjalnej?
W ustalaniu wysokości świadczenia wspierającego z ZUS kluczowe znaczenie będzie miała wysokość samej renty socjalnej. W 2023 roku renta socjalna wynosi 1588,44 zł brutto. Kwoty świadczenia wspierającego kształtują się zatem na następnującym poziomie:
- 3495 zł (220% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 95 do 100 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 2859 zł (180% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 90 do 94 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 1906 zł (120% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 85 do 89 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 1271 zł (80% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 80 do 84 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 953 zł (60% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 75 do 79 punktów w skali potrzeby wsparcia,
- 635 zł (40% renty socjalnej) – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 70 do 74 punktów w skali potrzeby wsparcia.
Od 1 marca 2024 roku spodziewać się można waloryzacji tego świadczenia. Nie wiadomo jeszcze jaka będzie ostateczna kwota waloryzacji. Zgodnie jednak z propozycją Rady Ministrów emerytury i renty mają wzrosnąć o co najmniej 12,3 proc. Oznacza to, że od marca kwoty świadczenia wspierającego również wzrosną.
Niezbędne wnioski o przyznanie świadczenia
Osoba zainteresowana skorzystaniem z pomocy musi nie tylko złożyć wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia, lecz również posiadać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia. Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego będzie można złożyć w 2024 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zarówno poprzez osobistą wizytę w oddziale, jak i poprzez PUE ZUS.
Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia będzie można z kolei złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (wojewody). Decyzja wydawana będzie na podstawie tzw. testu 32 czynności. Więcej o tym na stronie ,,Świadczenie wspierające. Formularz testu 32 czynności skierowany do osób niepełnosprawnych".