Ulga na Kościół może za rok?

Odpis 0,5% podatku na kościół zaprzepaszcza dług publiczny. Ustawa, która obecnie trafiła do konsultacji społecznych, weszłaby w życie dopiero po zniesieniu procedury nadmiernego deficytu państwa nałożonej przez Komisję Europejską. Odpis powoduje bowiem uszczuplenie wpływów z podatków do budżetu.

Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji zaprasza do konsultacji projektu ustawy o sposobie finansowania kościołów i innych związków wyznaniowych przez obywateli („o zmianie ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw”).

Projekt dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej MAC i na portalu mamzdanie.org.pl, gdzie można zamieszczać opinie przez 21 dni.

Celem projektu jest przekazanie w ręce obywateli decyzji o tym, czy i jaki Kościół lub inny związek wyznaniowy wspierać. Obywatele decydowaliby korzystając z prawa do przekazania 0,5-proc. podatku należnego na wybrany Kościół lub inny związek wyznaniowy. Jednocześnie kościoły i inne związki wyznaniowe samodzielnie płaciłyby składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne duchownych. Oznaczałoby to zniesienie dotychczasowego Funduszu Kościelnego, z którego budżet państwa przekazuje pieniądze na te składki, i zastąpienie go rozwiązaniami bardziej przystającymi do aktualnych stosunków społecznych.

Jak podkreśla szef MAC minister Michał Boni, to ważna zmiana, bo łączy się z realnym poczuciem wspólnoty. Przenosi decyzję o finansowaniu z państwa na obywatela.

Proponowany w projekcie mechanizm odpisu podatkowego jest podobny jak w przypadku odpisu na działalność organizacji pożytku publicznego: każdy obywatel ma prawo przekazać 1 proc. swojego podatku na działalność wybranej organizacji społecznej (warto pamiętać, że odpis 1 procenta możemy robić na organizacje znajdujące się na liście organizacji pożytku publicznego – czyli takich, których działalność i sposób rozliczania się musi być zgodna z ustawą o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Analogicznie – prawo otrzymania odpisu przysługiwałoby kościołom i innym związkom wyznaniowym o uregulowanej sytuacji prawnej tzn. działającym na podstawie partykularnych ustaw albo wpisanym do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych

Ustawa weszłaby w życie dopiero po zniesieniu procedury nadmiernego deficytu państwa nałożonej przez Komisję Europejską – ze względu na uszczuplenie wpływów z podatków do budżetu (na skutek stosowania przez obywateli odpisu podatkowego).

Historia prac nad projektem

Prace nad projektem rozpoczęły się w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji w pierwszym kwartale 2012 r. Celem było usamodzielnienie kościołów i innych związków wyznaniowych w płaceniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne duchownych. Sposobem na to miało być wprowadzenie możliwości przekazania na rzecz kościoła lub innego związku wyznaniowego odpisu od podatku.

Projekt był omawiany z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi równolegle w trzech formach:

• w ramach prac wspólnych komisji i zespołów rządowo-kościelnych;
• w trakcie spotkań dwustronnych przedstawicieli Ministra Administracji i Cyfryzacji z przedstawicielami kościołów i innych związków wyznaniowych o uregulowanej sytuacji prawnej oraz z przedstawicielami organizacji międzykościelnych;
• wystąpień do kościołów i innych związków wyznaniowych z prośbą o pisemną opinię o projekcie.

Uwzględniając stanowisko przedstawicieli kościołów i innych związków wyznaniowych, w toku tych rozmów m.in. zmieniona została propozycja wysokości odpisu podatkowego – zamiast proponowanych 0,3 proc. ma to być 0,5 proc. Jednocześnie konsultacje te doprowadziły do ustalenia trzyletniego okresu przejściowego, w którym państwo gwarantowałoby kościołom i innym związkom wyznaniowym, że wsparcie nie będzie mniejsze niż obecnie z Funduszu Kościelnego.

Historia Funduszu Kościelnego

Fundusz Kościelny został powołany na mocy art. 8 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki, poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych i utworzeniu Funduszu Kościelnego (Dz. U. Nr 9, poz. 87, z późn. zm.) jako forma rekompensaty za przejęte przez Państwo nieruchomości. Fundusz Kościelny obecnie działa na rzecz 172 kościołów i innych związków wyznaniowych mających uregulowany status prawny w Rzeczypospolitej Polskiej. Środki Funduszu Kościelnego od 1990 r. przeznaczane były na:

1. wspomaganie kościelnej działalności charytatywnej, kościelnej działalności oświatowo-wychowawczej i opiekuńczo-wychowawczej a także inicjatyw związanych ze zwalczaniem patologii społecznych oraz współdziałania w tym zakresie organów administracji rządowej z kościołami i innymi związkami wyznaniowymi;
2. remonty i konserwację obiektów sakralnych o wartości;
3. finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych.

Od 2010 r. środki Funduszu Kościelnego przeznaczane są wyłącznie na finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne duchownych.

Kwota dotacji na Fundusz Kościelny jest każdego roku określana w ustawie budżetowej.

Źródło: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji