Kredytobiorcy posiadający kredyty we frankach szwajcarskich coraz częściej decydują się na wystąpienie na drogę sądową w celu unieważnienia umowy kredytowej. Pojawia się jednak pytanie, czy unieważnienie takiej umowy lub zawarcie ugody z bankiem może wiązać się z obowiązkiem zapłaty podatku? Ekspert wyjaśnia, jakie skutki podatkowe mogą wynikać z tych działań i jak odpowiednio się do nich przygotować.
Ugoda z bankiem – jakie są konsekwencje podatkowe?
W większości spraw o unieważnienie umowy kredytowej sądy przyznają rację kredytobiorcom. W rezultacie banki często decydują się na zawarcie ugody, aby uniknąć dalszych kosztów. Warto jednak wiedzieć, czy zawarcie takiej ugody może spowodować powstanie obowiązku podatkowego dla kredytobiorcy.
Przykład takiej sytuacji dotyczy podatniczki, która zawarła umowę kredytową we frankach szwajcarskich, mimo że faktycznie otrzymała kwotę kredytu w złotówkach. Po sporze sądowym bank zaproponował jej ugodę, zgodnie z którą kredyt zostałby uznany za złotówkowy od samego początku. Na mocy ugody bank miałby zwrócić nadpłaconą kwotę, ponieważ kredytobiorczyni zapłaciła więcej niż wynosił kapitał kredytu wraz z odsetkami.
Wydana interpretacja podatkowa przez Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej wskazała, że kwota otrzymana na podstawie takiej ugody nie podlega opodatkowaniu. Zwrot nadpłaconego kapitału nie jest traktowany jako dochód, a jedynie wyrównanie stanu majątkowego, co oznacza, że jest obojętny podatkowo.
Źródło: Shutterstock
Umorzenie kredytu – kiedy obowiązek podatkowy nie powstaje?
Choć w przypadku zwrotu nadpłaty podatku nie ma obowiązku opodatkowania, istnieją sytuacje, kiedy dochód z umorzenia kredytu również nie powoduje konieczności zapłaty podatku. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., zaniechanie poboru podatku dotyczy umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, który spełnia określone warunki.
W rozporządzeniu tym określono, że podatku nie pobiera się od kwot umorzonych w przypadku:
- Kredytów zaciągniętych na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej,
- Kredytów nominowanych lub indeksowanych do waluty obcej, takich jak frank szwajcarski, jeśli umorzenie dotyczy ujemnego oprocentowania.
Ważne jest, aby kredyt spełniał warunki, takie jak data zaciągnięcia przed 15 stycznia 2015 roku oraz zabezpieczenie hipoteczne. Dodatkowo, zaniechanie poboru podatku obowiązuje tylko w latach 2022–2024.
Unieważnienie umowy kredytowej – skutki podatkowe
Unieważnienie umowy kredytowej przez sąd, w przypadku gdy strony nie zdecydują się na ugodę, również nie generuje obowiązku podatkowego. W takiej sytuacji, gdy sąd orzeka, że umowa była nieważna od początku, zwrócone środki nie są uznawane za przychód. Oznacza to, że nie podlegają opodatkowaniu. Warto jednak pamiętać, że każda sytuacja jest indywidualna i wymaga analizy prawnej.
Podsumowanie – jak zabezpieczyć się przed skutkami podatkowymi?
Podatnicy z kredytami frankowymi powinni dokładnie analizować warunki umowy i ewentualne ugody z bankiem. Dzięki wiedzy o przepisach i interpretacjach podatkowych można uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji podatkowych. Najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z doświadczonym prawnikiem lub doradcą podatkowym, aby upewnić się, że podjęte działania będą zgodne z obowiązującymi przepisami i korzystne z punktu widzenia podatkowego.
Autor: Rafał Knap, radca prawny, kancelaria Graś i Wspólnicy