Od 1 czerwca 2025 roku w życie weszły nowe przepisy, które na nowo definiują pojęcie osoby bezrobotnej. Najważniejsza zmiana? Status bezrobotnego mogą uzyskać również rolnicy – nawet ci posiadający większe gospodarstwa. Ekspert tłumaczy zasady dotyczące statusu bezrobotnego dla rolników.
Nowelizacja przepisów – szansa dla rolników
Zmiany demograficzne, geopolityczne i dynamiczny rozwój technologiczny zmieniają naszą rzeczywistość – również w obszarze rynku pracy. To sprawia, że tworzone ponad dwie dekady wcześniej przepisy przestają odpowiadać na dzisiejsze wyzwania. Dlatego Ministerstwo Pracy przygotowało projekt zmian, które po przejściu całej ścieżki legislacyjnej jako gotowa ustawa weszły w życie 1 czerwca 2025 roku. Z treści ustawy wynika, że przepisy obejmą również rolników.
Nowa definicja bezrobotnego obejmuje także rolników
W nowych przepisach zmieniono definicję osoby bezrobotnej, a także zlikwidowano ograniczenia związane z wielkością gospodarstwa. Na skutek tego rolnik będzie mógł nie tylko być na bezrobociu, ale także będzie mógł skorzystać z ofert zatrudnienia, szkoleń czy programów aktywizacyjnych.
Koniec ograniczeń powierzchni gospodarstwa
Dotychczas rolnik, który posiadał więcej niż 2 ha przeliczeniowe, nie mógł zostać zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Nowe przepisy znoszą to ograniczenie. Oznacza to, że więcej mieszkańców wsi – w tym także rolnicy – będzie mogło zarejestrować się jako osoba bezrobotna. Celem powyższych zmian jest przeciwdziałanie bezrobociu na terenach wiejskich oraz stworzenie możliwości przekwalifikowania się osób związanych z rolnictwem.
Źródło: Shutterstock
Przejście z KRUS do ZUS – zmiana systemu ubezpieczeń
Jako że w Polsce funkcjonuje nadrzędność systemu powszechnego ZUS nad ubezpieczeniem rolniczym KRUS, rolnicy zarejestrowani jako bezrobotni już nie będą spełniać warunków do ubezpieczenia społecznego rolników. Zatem każdy rolnik, który nabędzie status osoby bezrobotnej, automatycznie zostanie objęty ubezpieczeniem w ZUS.
Obawy i konsekwencje dla rolników
Bezrobotni- zarejestrowani rolnicy nie mogą podlegać pod KRUS. To jedno z większych wyzwań dla dużej ilości rolników bojących się „wypadnięcia” z tradycyjnego dla tej branży systemu ubezpieczeń. Te wszystkie zmiany zainteresują rzecz jasna tych rolników, których gospodarstwa nie przynoszą satysfakcjonującego dochodu.
Nowe możliwości wsparcia i aktywizacji
Warto wiedzieć, że w ramach ustawy zrezygnowano z opłacania za bezrobotnych rolników składek na ubezpieczenie społeczne rolników przez pierwsze cztery kwartały po utracie pracy. Przewidziano również formy pomocy w postaci możliwości korzystania przez rolników zwalnianych z pracy ze szkoleń wraz ze stypendium i składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tego stypendium oraz przyznania środków na podjęcie działalności poza rolnictwem.
Zmiana korzystna, ale wymagająca dostosowania
Wprowadzone zmiany związane z rynkiem pracy niosą jednak również konsekwencje – przede wszystkim dla systemu ubezpieczenia. Po uzyskaniu statusu osoby bezrobotnej rolnik automatycznie przestaje podlegać ubezpieczeniu w KRUS. Zgodnie z zasadą nadrzędności systemu ZUS, to właśnie tam będą trafiać teraz ubezpieczeni bezrobotni rolnicy.
Autor: Paweł Kopytowski, kancelaria Graś i Wspólnicy