Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa PIT) istnieje nieograniczony obowiązek podatkowy. Dotyczy on osób będącymi rezydentami podatkowymi Rzeczypospolitej Polskiej. Za taką uważa się, zgodnie z art. 3 ust. 1a Ustawy PIT, osobę posiadającą na terenie Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub przebywającą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Osoby fizyczne, które w roku podatkowym uzyskiwały przychody za granicą, ale zamieszkiwały w Polsce, powinny z uzyskanych dochodów rozliczyć się także w Polsce. Obowiązek, który leży po stronie podatnika niestety bardzo często nie jest przestrzegany. W rzeczywistości niektórzy z polskich rezydentów podatkowych, którzy pracują za granicą uchylają się od obowiązków podatkowych w kraju. Trzeba stwierdzić, że to igranie z fiskusem. Osoby takie powinny wiedzieć, że w każdej chwili mogą stać się przedmiotem postępowania podatkowego lub postępowania kontrolnego. Organem prowadzącym postępowanie w takiej sytuacji może być urząd skarbowy lub urząd kontroli skarbowej.
| Dochody z pracy za granicą a ulga abolicyjna |
Nie mają czego obawiać się tylko te osoby, które zgłosiły uzyskane za granicą dochody do opodatkowania w Polsce i mogą udokumentować kwotę oraz źródło, z których pochodzą.
Najważniejszą kwestią dla podatnika jest zgłoszenie organowi podatkowemu faktu uzyskania dochodów w innym kraju. Dochód ten zostanie uwzględniony przy określaniu podatku dochodowego od osób fizycznych. Decydującą rolę odgrywają tu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zawarta są pomiędzy Rzeczypospolitą Polską a innym państwem. Umowy te wskazują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania: zaliczenia proporcjonalnego bądź wyłączenia z progresją podatkową. W sytuacji, gdy brak jest takiej umowy zawartej pomiędzy Polską, a innym państwem stosuje się tylko i wyłącznie metodę zaliczenia proporcjonalnego.
Sprawując pieczę nad uczciwością podatników, organy podatkowe mogą wszcząć postępowanie w zakresie przychodów pochodzących z nieujawnionych źródeł wobec podatników uzyskujących przychody z zagranicy, które to nie są ujawniane fiskusowi. Jeśli podatnik dodatkowo dokona znacznych wydatków, szansa na wykrycie przychodów z nieujawnionych źródeł wzrasta. W przypadku zaistnienia sytuacji grożącej rozpoznaniem przychodów z nieujawnionych źródeł oraz określenia przez organ podatkowy 75% podatku dochodowego, pozostaje możliwość dokonania wstecznego ujawnienia zarobków osiągniętych za granicą. Istnieją jednak orzeczenia sądów, m.in. WSA w wyroku z 02.04.2008 r. I SA/Lu 59/08wktórymstwierdzono, że sam fakt uzyskania zarobków za pracę za granicą nie jest wystarczający do stwierdzenia, że te środki pochodzą ze źródła ujawnionego. W przypadku takich pieniędzy wymaga się posiadania dokumentów o wwiezieniu zarobionych środków na terytorium kraju oraz o zgłoszeniu ich organowi podatkowemu.
Najkorzystniejszym dla każdego podatnika będącego w podobnej sytuacji jest „zapobiegać, a nie leczyć”. Mając to na uwadze trzeba starannie gromadzić i przechowywać dowody potwierdzające fakt istnienia przychodów uzyskanych za granicą. Pozwoli to uniknąć sporu z fiskusem oraz podejrzeń o uzyskanie przychodów z nieujawnionych źródeł. Na marginesie warto wspomnieć, iż dowodem są również zeznania świadków.
Przychody, które uzyskamy za granicą powinniśmy rozliczyć na formularzu PIT- 36 lub PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/ZG. Wykazujemy w nim przychody zagraniczne wraz z zapłaconym tam podatkiem. Fiskus może jednak nie dać wiary w podawane przez podatnika informacje dotyczące wysokości zarobionych za granicą pieniędzy. Należy więc pamiętać wypełniając formularz, aby deklarowane dane zgodny były z rzeczywistością oraz dokumentami źródłowymi. Formularze PIT w wersji papierowej można złożyć osobiście w urzędzie skarbowym, wysłać pocztą bądź w przypadku pobytu za granicą, złożyć w polskim urzędzie konsularnym. Zeznanie można także wysłać w formie elektronicznej po uprzednim pobraniu aplikacji i formularzy z odpowiedniej strony internetowej.
Zważając na negatywne konsekwencje, mogące spotkać podatnika, u którego zostaną stwierdzone przychody z nieujawnionych źródeł, należy się zastanowić czy warto ukrywać ten fakt przed fiskusem?. Działanie takie może spowodować, iż ciężko zarobione za granicą pieniądze będziemy musieli przeznaczyć na rzecz 75 % zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów z nieujawnionych źródeł.
Nikol Małaszewska
Konsultant podatkowy w kancelarii
Russell Bedford Poland Sp. z o.o.
Zobacz także:
1. 75 % podatek sankcyjny - nie zapłacisz, spodziewaj się egzekucji,
2. Czy istnieje możliwość skutecznej obrony przed kontrolą w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów?,
3. Nieujawnione źródła przychodów, a Urzędy Skarbowe,
4. Przychody z nieujawnionych źródeł - czy należy się obawiać?.