Większość pracowników świadczy pracę w ciągu dnia. Są jednak takie zawody, w których praca może być wykonywana jedynie w godzinach nocnych. Jak w takim wypadku ustalić wysokość wynagrodzenia pracownika i jakie dodatki doliczyć?
Zanim przystąpimy do obliczania wynagrodzenia za czas pracy w godzinach nocnych należy ustalić czym jest pora nocna. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy poprzez pracę w porze nocnej należy rozumieć pracę odbywającą się między godzinami 21.00 a 7:00. W tych granicach porę nocną należy ustalić w regulaminie pracy bądź układzie zbiorowym. Jeżeli takich aktów w zakładzie nie ma wówczas prawo do wyznaczenia godzin nocnych leży w kompetencjach pracodawcy.
Przykład
W regulaminie zakładu pracy ustalono, że pora nocna pracy przypada od godziny 21:00 do godziny 7:00 rano. Pracownik danego dnia wykonywał swoje obowiązki od godziny 15:00 do 23:00. Oznacza to, że pracownik zgodnie z regulaminem zakładu pracy przepracował 6h w ciągu dnia (od 15:00 do 21:00) i 2h w porze nocnej (od 21:00 do 23:00). Za każdą z 2 godzin należy mu się dodatek do wynagrodzenia.
Wynagrodzenie za pracę w nocy
Obliczając wynagrodzenie pracownika wykonującego pracę w godzinach nocnych nie należy zapominać, że przysługuje mu dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia. W przypadku pracowników, którzy pracę wykonują w godzinach nocnych lecz stale poza siedzibą zakładu pracy dodatek ten może zostać zastąpiony ryczałtem, którego wysokość odpowiada przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nocnych.
Przykład
Wysokość dodatku za pracę w nocy dla pracowników, dla których dniem wolnym wynikającym z pięciodniowego tygodnia czasu pracy jest sobota w kwietniu 2012 roku będzie wynosił:
DODATEK = Wysokość minimalnego wynagrodzenia / wymiar czasu pracy w danym miesiącu x 20%
1500 zł / 160 godzin (kwiecień) x 20 % = 9,375 x 20 % = 1,88 zł
I tak, dla poszczególnych miesięcy 2012 roku wysokość dodatku za pracę dla pracowników, dla których dniem wolnym wynikającym z pięciodniowego tygodnia czasu pracy jest sobota będzie wynosiła:
| Miesiąc | Wysokość dodatku za 1h pracy |
| Styczeń 2012 | 1,79 zł |
| Luty 2012 | 1,79 zł |
| Marzec 2012 | 1,70 zł |
| Kwiecień 2012 | 1,88 zł |
| Maj 2012 | 1,79 zł |
| Czerwiec 2012 | 1,88 zł |
| Lipiec 2012 | 1,70 zł |
| Sierpień 2012 | 1,70 zł |
| Wrzesień 2012 | 1,88 zł |
| Październik 2012 | 1,63 zł |
| Listopad 2012 | 1,79 zł |
| Grudzień 2012 | 1,97 zł |
Praca w nocy po godzinach
Pracownik świadczący pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w porze nocnej nie traci prawa do dodatku za pracę w nocy. Dodatek ten przysługuje niezależnie od innych należności, a w szczególności niezależnie od dodatkowego wynagrodzenia za nadgodziny. Oznacza to, że pracownikowi za każdą nadgodzinę w porze nocnej przysługują dwa osobne dodatki:
- za pracę nocną ,
- za pracę nadliczbową.
Nie należy zapominać, że w myśl przepisów kodeksu pracy za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 50% lub 100% wynagrodzenia. W sytuacji, kiedy nadgodziny mają miejsce w godzinach nocnych pracownik ma prawo do podwyższonego – 100% dodatku do wynagrodzenia.
Kto nie popracuje w godzinach nocnych
Ustawodawca ograniczył grono osób mogących dowolnie świadczyć pracę w godzinach nocnych. Wśród osób u których praca w porach nocnych jest zabroniona znajdują się:
- kobiety w ciąży (art. 178 §1 kp),
- pracownicy sprawującego opiekę nad dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia (art. 178 §2 kp),
- pracownicy młodociani (art. 203 kp),
- pracownicy niepełnosprawni, chyba, że lekarz prowadzący badania profilaktyczne lub lekarz sprawujący opiekę nad pracownikiem wyrazi na to zgodę (art. 16 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Dz.U. 1997 nr 123 poz. 776).
Od stycznia wyższy dodatek za pracę w nocy
Kwota dodatku za pracę w godzinach nocnych wzrosła w styczniu bieżącego roku za sprawą nowego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 roku (Dz.U. 2012 nr 192 poz. 1141). W myśl rozporządzenia kwota minimalnego wynagrodzenia w 2012 roku wzrosła z 1386 zł do 1500 zł brutto i tym samym wpłynęła na wzrost dodatku za nocną pracę.
