26.05 Źródła finansowania przedsiębiorstw
Potencjał gospodarczy kraju leży w gestii możliwości finansowania małych i średnich przedsiębiorstw, gdyż to właśnie one – jako podstawa każdej gospodarki – są liderem innowacji i głównym źródłem zatrudnienia. Obecnie szacuje się, że ok. 95-99 proc. wszystkich przedsiębiorstw w krajach rozwiniętych stanowią małe i średnie przedsiębiorstwa, dostarczając ok. 60-70 proc. miejsc pracy i generując prawie 50 proc. PKB.
O ile dla dofinansowania działań dużych firm i korporacji na rynku możemy znaleźć wiele źródeł pozyskania środków finansowych, o tyle luka kapitałowa kładzie cień na perspektywy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Brak wykształconych mechanizmów alokacji kapitału prywatnego – szczególnie we wczesnych fazach rozwoju małych i innowacyjnych firm – jest utrapieniem nie jednego przedsiębiorcy.
Dlaczego tak ważny sektor gospodarki jest często niedoceniany przez inwestorów? Dlaczego tak trudno pozyskać fundusze na rozwój swojej działalności? Według danych przytaczanych przez OECD, przedsiębiorstwa do dwudziestu zatrudnionych mają pięć raz większe szanse na upadłość niż duże firmy. Niskie zasoby finansowe, problemy z płynnością, nie wystarczająca albo źle prowadzona dokumentacja finansowo-księgowa, jak również brak zabezpieczeń majątkowych to podstawowe czynniki, które sprawiają, że podjęcie współpracy z bankiem jest często niemożliwe lub zawierane na stosunkowo wysokie oprocentowanie. Dodajmy do tego nieefektywny rynek kapitałowy, który na wskutek cyklów koniunkturalnych może pogorszyć jakość portfeli finansowych, tak jak to miało miejsce w ostatnich latach, a zaostrzenie kryteriów dostępu do kredytów całkowicie odseparowuje małe i średnie przedsiębiorstwa od banków. Gdzie zatem jeszcze szukać środków finansowych?
Każdy ma swojego anioła
W przypadku gdy jesteśmy małą, innowacyjną firmą o stosunkowo dużym potencjale, ale o wysokim ryzyku nie akceptowanym przez bank, możemy udać się do prywatnych inwestorów. Innowacyjne przedsiębiorstwa będą potrzebowały różnych źródeł dofinansowania – w zależności od etapu, na którym się znajdują. Fundusze na start-up zwykle można zebrać od rodziny, znajomych lub kontaktów zawodowych (z języka angielskiego potocznie nazywaną zasadą 3F, czyli Fools, friend and familiy).